جراحی‌های گوش میانی با هدف درمان مشکلاتی مانند عفونت مزمن یا اتواسکلروز انجام می‌شوند. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالانه بیش از ۶۵۰ هزار مورد عمل گوش میانی در دنیا صورت می‌گیرد که در بیش از ۸۵٪ بیماران به بهبود شنوایی منجر می‌شود. با وجود این نتایج مثبت، آگاهی از عوارض جراحی‌های گوش میانی و مدیریت صحیح آن‌ها اهمیت فراوانی دارد. در برخی بیماران، عوارض بعد از عمل جراحی میانی شامل سرگیجه، عفونت یا کاهش شنوایی موقت مشاهده می‌شود.

عمل جراحی اتوپلاستی که به‌عنوان عمل اتوپلاستی نیز شناخته می‌شود، یکی از پرکاربردترین روش‌های جراحی زیبایی گوش در جهان است. آمار انجمن جراحان پلاستیک آمریکا نشان می‌دهد که سالانه بیش از ۲۵۰ هزار عمل اتوپلاستی انجام می‌شود. این جراحی معمولاً برای اصلاح گوش‌های برجسته، بزرگ یا نامتقارن انجام می‌گیرد و نتایج آن در اغلب موارد ماندگار و رضایت‌بخش است.

بعد از جراحی گوش، بسیاری از افراد نگران بازگشت به فعالیت‌های ورزشی، مخصوصا بدنسازی هستند. از طرفی، ورزش و تمرین منظم، برای حفظ سلامت عمومی بدن و تقویت عضلات ضروری است؛ از طرف دیگر، بی‌توجهی به محدودیت‌های پس از عمل و بدنسازی بعد از جراحی گوش، روند ترمیم گوش را مختل می‌کند و حتی باعث آسیب‌های جدی می‌شود.

مایع مغزی نخاعی (CSF) یک مایع شفاف و حیاتی است که در اطراف مغز و نخاع جریان دارد و هم نقش تغذیه‌کننده و هم نقش محافظتی ایفا می‌کند. نشت این مایع می‌تواند از گوش، بینی یا به سمت نخاع اتفاق بیفتد و در موارد شدید، تنها راه‌حل قطعی، عمل جراحی نشت مایع مغزی نخاعی است که با هدف بستن محل نشت و جلوگیری از عوارضی مانند مننژیت انجام می‌شود. بر اساس مطالعات بین‌المللی، بروز نشت CSF پس از ضربه یا جراحی‌های مغز و سینوس‌ها حدود ۱ تا ۵ درصد گزارش شده و در صورت عدم درمان، خطر ابتلا به مننژیت در این بیماران به بیش از ۲۰ درصد می‌رسد. این عمل که در بسیاری موارد تحت عنوان عمل کنترل CSF هم شناخته می‌شود، می‌تواند با تکنیک‌های کم‌تهاجمی یا جراحی باز انجام شود و میزان موفقیت آن طبق گزارش‌های علمی بین ۸۵ تا ۹۵ درصد است.

فیستول پری لنف که به آن PLF نیز گفته می‌شود، یک مشکل نادر گوش است که به دلیل پارگی یا حفره‌ای در غشای جداکننده گوش داخلی و گوش میانی به وجود می‌آید. وقتی علائم شدید باشند و درمان‌هایی مانند استراحت مطلق طی دو هفته مؤثر واقع نشود، بهترین گزینه، عمل جراحی فیستول پری لنف گوش است. در این عمل جراحی PLF، جراح متخصص با بلند کردن پرده گوش و قرار دادن گرافت در محل پارگی، نشت مایع پری لنف را کنترل می‌کند تا فشار گوش تثبیت شده و مشکلات تعادلی و کاهش شنوایی رفع شوند.

وقتی موضوع عمل میکروتیا مطرح می‌شود، همزمان در واقع درباره آنوتیا هم سخن به میان می‌آید. میکروتیا/آنوتیا نقص‌های مادرزادی هستند که در شکل‌گیری گوش اتفاق می‌افتد و گاهی نیاز به مداخلات درمانی مانند عمل جراحی میکروتیا یا عمل بد شکلی گوش خارجی دارند. در زبان انگلیسی این عبارات را به صورت microtia/anotia ذکر می‌کنند. در هر 8,000 تا 10,000 تولد یک مورد میکروتیا رخ می‌دهد که حدود 80٪ موارد میکروتیا تنها یک گوش را درگیر می‌کنند. جراحی میکروتیا با استفاده از غضروف دنده به عنوان یک گزینه ایده آل محسوب می شود.

جراحی کاشت ساقه مغز شنوایی یا ABI (Auditory Brainstem Implant)، یکی از پیشرفت‌های شگرف پزشکی در زمینه درمان اختلالات شنوایی است که می‌تواند زندگی افرادی را که از اختلالات شدید شنوایی رنج می‌برند؛ متحول کند. در حالی که بیشتر دستگاه‌های شنوایی بر اساس تقویت صدا در گوش عمل می‌کنند؛ جراحی کاشت ایمپلنت شنوایی ساقه مغز، به‌طور مستقیم با مغز ارتباط برقرار می‌کند تا سیگنال‌های شنوایی را بدون نیاز به گوش داخلی پردازش کند. این فناوری پیشرفته برای افرادی که به‌دلیل آسیب‌های عصبی یا نقص در ساقه مغز نمی‌توانند از سایر روش‌های کاشت شنوایی استفاده کنند؛ امیدی جدید به ارمغان آورده است.

شیپور استاش یا Eustachian tube، یک مجرای باریک است که گوش میانی را به حلق متصل می‌کند و نقش مهمی در تنظیم فشار داخل گوش و تخلیه ترشحات ایفا می‌کند. عملکرد صحیح این شیپور، برای شنوایی و سلامت گوش ضروری است! اما در برخی افراد، به دلایلی مانند التهاب، آلرژی، عفونت یا مشکلات ساختاری، این مسیر مسدود می‌شود. نتیجه این انسداد، می‌تواند علائمی مانند احساس پری در گوش، کاهش شنوایی، وزوز گوش و حتی عفونت‌های مکرر گوش باشد که می تواند با درمان های تخصصی و نوینی رفع شود. جراحی توبولوپلاستی با بالون یکی از رایج ترین روش های باز کردن شیپور استاش در سال 2025 است.

افرادی که به جراحی استخوان تمپورال (Temporal bone surgery) نیاز دارند، معمولاً کسانی هستند که دچار مشکلات خاصی در این ناحیه از استخوان‌ها شده‌اند؛ یکی از این مشکلات، نقایص استخوان تمپورال است؛ که می‌تواند به دلایلی همچون نشت مایع مغزی نخاعی یا انقباض تگمن رخ دهد. این مشکلات، به‌طور معمول نیاز به جراحی استخوان گیجگاهی دارند تا ترمیم شوند. همچنین، افرادی که با تومورهای موجود در استخوان تمپورال مواجه هستند، چه تومورهای خوش‌خیم و چه بدخیم، باید عمل استخوان تمپورال را انجام دهند.

جراحی ماستوئیدکتومی (Mastoidectomy) یکی از روش‌های پیشرفته برای درمان عفونت‌های جدی و مزمن گوش است که روی استخوان ماستوئید انجام می‌شود. عمل استخوان ماستوئید گوش معمولاً در مواردی انجام می‌گیرد که عفونت‌های عمیق به درمان‌های دارویی پاسخ نداده و احتمال گسترش آن به مغز یا سایر نقاط بدن وجود دارد. با توجه به حساسیت این ناحیه، عمل جراحی ماستوئیدکتومی نیازمند دقت و مهارت بالایی است و امروزه با استفاده از روش‌های کم‌تهاجمی مانند جراحی لیزری و تکنیک‌های میکروسکوپی، میزان موفقیت و سرعت بهبودی بیماران افزایش یافته است. در ادامه این مقاله از وبسایت دکتر کوهی، به بررسی جدیدترین تکنیک‌های جراحی ماستوئیدکتومی در سال ۲۰۲۵ خواهیم پرداخت.