کاشت حلزون چیست؟ مزایا و معایب و هزینه کاشت حلزون گوش در 1403

 عمل جراحی کاشت حلزون امروزه با موفقیت بسیار بالا و عوارض بسیار کم قابل انجام است. اگرچه این جراحی به لحاظ انجام آن ظرافت و پیچیدگی خاص خود را دارد، اما از جنبه بیمار یک عمل جراحی سبک به شمار می‌رود. پس از پایان عمل جراحی، مراقبت‌های لازم برای بیمار، زیاد نیست و بیمار می‌تواند به زودی کارهای عادی و روزمره خود را به انجام برساند.

به طور کلی، پاسخ به این پرسش مثبت است. بله، کاشت حلزون در درصد بالایی از بزرگسالان موفقیت آمیز است. برای پاسخ دقیق تر به این پرسش، باید گفت بزرگسالانی که ممکن است دچار نا شنوایی یا کم شنوایی بسیار شدید باشند بر دو دسته قابل تقسیم هستند:

• گروه نخست: بزرگسالانی که از کودکی مشکلات بسیار شدید شنوایی داشته اند و زبان به سخن نگشوده اند
• گروه دوم: بزرگسالانی که پس از یادگیری تکلم دچار ناشنوایی یا افت بسیار شدید شنوایی شده اند

اگر مبنای موفقیت کاشت حلزون در بزرگسالان را بر پایه توانایی برقراری ارتباط گفتاری قرار دهیم، احتمال موفقیت در گروه نخست بزرگسالان بیش از 50 درصد و احتمال موفقیت کاشت حلزون در بزرگسالان گروه دوم بیش از 80 درصد است. متاسفانه درصد کمی از افراد، پس از عمل کاشت حلزون، توانایی پائینی در استفاده از این دستگاه دارند یا به طور کلی، دستگاه حلزون مصنوعی گوش را خاموش می نمایند.

به طور معمول، فرد ناشنوا یا کم شنوایی که توسط دکتر فوق تخصص کاشت حلزون، برای این عمل کاندید شده است، بهترین نتیجه را از این روش درمانی به دست خواهد آورد. اما گاهی پیش می آید که برخی بیماران شرایط پزشکی لازم برای تحمل بیهوشی عمومی یا سایر مسائل مرتبط با عمل جراحی کاشت حلزون را ندارند. به همین دلیل، برخی از جایگزین های کاشت حلزون در این جا نام برده می شوند.

دستگاه های کمک به شنوایی در صدر فهرست جایگزین های کاشت حلزون قرار دارند. سمعک رایج ترین نوع دستگاه کمک به شنوایی به شمار می رود. گاهی حتی با وجود کاشت حلزون، همچنان استفاده از انواع سمعک ها توصیه می شود.

دستگاه های vibrotactile یا لرزشی -لمسی دسته دیگری از جایگزین های کاشت حلزون گوش محسوب می شوند. این دستگاه ها در بزرگسالانی پیشنهاد می شوند که به دلایل پزشکی نمی توانند عمل کاشت حلزون را تحمل نمایند. این دستگاه شنوایی فرد را بهبود نمی بخشد اما امکان ارتباط فرد با دنیای بیرون را تقویت می نماید. به ویژه این دستگاه به همراه لب خوانی در تقویت ارتباط افراد ناشنوا بسیار موثر بوده است.

سمعک برای بسیاری از افراد مبتلا به افت شنوایی خفیف تا شدید می تواند مفید و گره گشا باشد. کاشت حلزون یک روش درمانی کارآمد برای بسیاری از افرادی است که به کم شنوایی بسیار شدید یا نا شنوایی مبتلا هستند. سمعک صداهای موجود در اطراف فرد را تقویت می کند. اما کاشت حلزون در واقع، جایگزین بخش های مهمی از دستگاه شنیداری بدن می شود و حس شنوایی را به فرد تقدیم می نماید.

پزشک متخصص گوش و حلق و بینی با توجه به نتایج تست های انجام شده توسط کارشناس شنوایی سنجی به درستی می تواند به بیمار بگوید کدام یک از این گزینه های درمانی برای او مناسب تر هستند. در واقع، با توجه به نوع کم شنوایی و علت بروز ناشنوایی در مورد هر بیمار می توان به طور جداگانه گفت سمعک بهتر است یا کاشت حلزون و امکان یک پاسخ عمومی به این پرسش وجود ندارد.

موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی آمریکا معتقد است بیشترین منفعت از کاشت حلزون نصیب نونهالان ناشنوا یا تقریبا ناشنوایی می شود که پیش از سن 18 ماهگی این دستگاه پیشرفته برای آنها کار گذاشته می شود. کاشت حلزون گوش در کودکان باعث آموزش بهتر و درک کلامی کامل تر شده و با فواید مشخص و واضحی در ارتقای کیفیت زندگی کودک همراه است.

اداره نظارت بر غذا و داروی آمریکا سمعک و کاشت حلزون را، هر دو، جزو دستگاه های پزشکی طبقه بندی کرده است. در ایران نیز این وسایل پزشکی تحت نظارت اداره نظارت و ارزیابی تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو قرار دارند. بیشتر بیمه های دولتی و پایه کشور هم هر دو وسیله را تحت پوشش بیمه قرار داده اند، اگرچه هر کدام ممکن است شرایط متفاوتی برای پوشش آن داشته باشند. همچنین بیمه های تکمیلی مابقی هزینه سمعک یا کاشت حلزون گوش را تا سقف مورد تعهد و طبق ضوابط خاص خود بر عهده می گیرند.

پس از این که بیمار دوران نقاهت را با سلامتی پشت سر گذاشت و استفاده از دستگاه بیرونی حلزون گوش آغاز شد، یک نکته باید همواره مد نظر فرد باشد: جلوگیری از ضربه خوردن به سر به خصوص به محل دستگاه. به همین دلیل ممکن است از بیمار بخواهیم که از فعالیت‌هایی که شاید با ضربه به سر همراه باشد، پرهیز نمایند. یکی از نمونه‌های چنین فعالیت‌هایی، ورزش‌های رزمی است. این بیماران به طور معمول برای انجام سایر ورزش‌ها مانند دویدن و دوچرخه سواری و والیبال محدودیتی ندارند.

بیشتر دستگاه‌های حلزون گوش که هم اکنون برای بیماران کار گذاشته می‌شود، برای استفاده هنگام شنا و در استخر مناسب نیست. به همین دلیل به بیماران توصیه می‌شود که هنگام شنا دستگاه بیرونی را از بدن جدا کند و سپس به شنا و آب تنی بپردازند. بنابراین بیمار بدون استفاده از دستگاه بیرونی امکان شنا کردن و آب تنی را دارد.

شایان ذکر است که برخی از تولیدکنندگان دستگاه‌های حلزون مصنوعی گوش امروزه دستگاه‌های کاملا ضدآب تولید می‌کنند که حتی هنگام شنا امکان استفاده از دستگاه بیرونی را هم فراهم می‌کند. اگر بیماری علاقه دارد که از چنین دستگاه‌های ضد آب استفاده نماید، باید پیش از عمل جراحی نسبت به درخواست آن اقدام نماید.

بعد از هر عمل جراحی در چند روز اول به بیمار توصیه می‌شود که محل عمل جراحی با آب تماس نداشته باشد. در مورد عمل جراحی کاشت حلزون گوش، این مدت یک هفته است. بدین ترتیب، اگر در طول یک هفته پس از عمل جراحی کاشت حلزون گوش، بیمار می‌خواهد استحمام کند، باید تمهیداتی بیندیشد که محل عمل جراحی و کانال گوش با آب تماس پیدا نکند. بعد از این یک هفته، پوست در نواحی برش‌های جراحی به طور کامل بسته می‌شود و این محدودیت هم برطرف می‌شود یعنی پس از یک هفته بیمار می‌تواند محل عمل را به صورت عادی بشوید و این کار مشکلی پدید نخواهد آورد.

اگر به طور کلی به این پرسش پاسخ گفته شود، کاشت حلزون گوش در توانایی انجام ورزش ها و فعالیت های بدنی تاثیری ندارد. تا وقتی که ضربه مستقیم به دستگاه حلزون مصنوعی گوش وارد نشود، همه ورزش ها و حرکات بدنی خوب و قابل انجام هستند. وارد شدن ضربه مستقیم به دستگاه حلزون مصنوعی می تواند به آن به طور جدی و گاهی دائمی آسیب وارد نماید.

شایان ذکر است تا دو هفته پس از انجام عمل کاشت حلزون گوش باید هر گونه ورزش، نرمش، حرکات بدنی، بلند کردن وزنه و اجسام سنگین، و سفر هوایی پرهیز کرد. یک مورد استثنا وجود دارد، آن هم دوچرخه ثابت است. یک هفته پس از عمل کاشت حلزون گوش، در صورت صلاحدید پزشک معالج امکان استفاده از دوچرخه ثابت به طور معمول، وجود دارد.