عفونت گوش میانی چیست؟
شاید بسیاری از شما بدانید که به استقرار هر عامل عفونی در فضای گوش میانی، عفونت گوش میانی یا اوتیت مدیا گفته می‌شود. اما هنوز نمی دانید ارتباط بین عفونت گوش میانی بزرگسالان و سرگیجه در چیست؟ یا آیا عفونت گوش میانی بدون درد هم اتفاق می افتد؟ آیا قطره برای عفونت گوش میانی کاربرد دارد؟
در این نوشتار به شرح کامل عفونت گوش میانی از جمله، نحوه تشخیص عفونت گوش میانی، علائم و نشانه های آن و همچنین درمان این بیماری پرداخته خواهد شد.
در این مقاله خواهید خواند:
تعریف عفونت گوش میانی
اگر هر نوع میکروبی در گوش میانی مستقر شود و تکثیر یابد و باعث ایجاد التهاب (قرمزی و تورم) و همچنین تولید ترشحات غیر طبیعی در پشت پرده گوش گردد، به آن عفونت گوش میانی گفته می شود.
در واقع وقتی یک عامل عفونی مانند باکتری یا ویروس در فضای پشت پرده گوش استقرار می‌یابد، عفونت گوش میانی رخ داده است. شایع‌ترین عامل ایجاد کننده عفونت گوش میانی باکتری‌ها هستند. عفونت باعث التهاب بافت گوش میانی می‌شود.
التهاب در گوش میانی ممکن است با ترشح بیشتر همراه باشد. همچنین باعث ایجاد حالت ناراحتی و گوش درد(ear pain) می‌شود.
عفونت گوش میانی در بزرگسالان، کودکان و در هر سنی ممکن است دیده شود. نونهالان گروه سنی بین 6 تا 15 ماهه با بیشترین شیوع عفونت گوش میانی رو به رو هستند.
چنین به نظر می‌رسد که در انگلستان، از هر چهار کودک ده ساله، یکی حداقل یک بار در طول ده سال نخست زندگی به عفونت گوش میانی مبتلا شده است.
علائم و نشانه‌های عفونت گوش میانی
در بیشتر موارد، نشانه‌ها و علائم عفونت گوش میانی به سرعت پدید می‌آید و در عرض چند روز هم برطرف می‌شود. در این حالت به آن، عفونت حاد گوش میانی گفته می‌شود. اصلی‌ترین نشانه‌های این بیماری به شرح زیر هستند:
- گوش درد
- دمای بالای بدن (تب)
- ناخوشی و کسالت
- بی حالی و کمبود انرژی
- اندکی افت شنوایی (در صورت پر شدن فضای گوش میانی از ترشحات عفونی)
در برخی از مبتلایان به عفونت حاد گوش میانی ممکن است پرده گوش سوراخ یا پاره شود و ترشحات چرکی از گوش سرازیر گردد. علت وقوع گوش درد همین تجمع چرک در گوش میانی است. با سوراخ شدن پرده گوش و خروج چرک، درد گوش به طور ناگهانی خوب می‌شود.
علائم عفونت گوش میانی در کودکان و نونهالان
علائم عفونت گوش میانی در کودکان و نونهالان عبارتند از:
- گوش درد که به ویژه با دراز کشیدن و خوابیدن تشدید می‌شود
- کشیدن گوش یا لمس کردن گوش بیشتر از حالت عادی (این امر در مورد نونهالان که هنوز به خوبی نمی‌توانند ارتباط برقرار کنند بیشتر اهمیت پیدا می‌کند)
- اختلال در خواب و دیر به خواب رفتن یا به خواب نرفتن
- گریه کردن بیشتر از حالت معمول
- بی تابی
- مشکلات در شنوایی و واکنش نشان ندادن نسبت به صداها
- بیشتر زمین خوردن و کاهش توانایی حفظ تعادل
- تب یعنی دمای بدن 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر
- خارج شدن ترشحات از گوش
- سردرد
- کاهش اشتها
هم اکنون علائم عفونت گوش میانی در بزرگسالان برشمرده می‌شود:
علائم عفونت گوش میانی در بزرگسالان
علائم این عفونت گوش در بین بزرگسالان کمی متفاوت است. در زیر علائم عفونت گوش میانی در این گروه سنی لیست شده است:
- گوش درد
- خارج شدن ترشحات از گوش
- مشکلات شنوایی یا همان کاهش قدرت شنوایی
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگرچه در عفونت گوش میانی علائم و نشانه‌های بالا رخ می‌دهد، اما در سایر بیماری‌های گوش هم ممکن است چنین علائمی دیده شود. بنابراین نباید خودسرانه عمل کرد. مراجعه به پزشک جهت تشخیص و تجویز به موقع درمان مناسب، برای پیشگیری از بروز عوارض عفونت گوش میانی راهی عاقلانه است.
در موارد زیر باید حتما برای تشخیص و مداوا به پزشک مراجعه شود:
- اگر علائم فوق در گروه سنی مربوطه بیش از دو روز ادامه پیدا کند
- اگر در یک کودک زیر 6 ماه این علائم مشاهده شود بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه شود
- در صورت گوش درد بسیار شدید دیدار با پزشک بهتر است زودتر انجام گیرد
- بی قراری و بی خوابی کودکی که چندی پیش به سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی مبتلا بوده است
- خروج هر گونه ترشح از گوش اعم از ترشحات شفاف، چرکی یا ترشح آغشته به خون
عزیزانی که در تهران ساکن هستند و دچار مشکلات گوش شده اند می‌توانند با مراجعه به مطب دکتر علی کوهی گزینه ای مطمئن برای تشخیص درست و درمان موثر عفونت گوش میانی را انتخاب نمایند. ایشان دانش آموخته رشته فوق تخصصی جراحی گوش و حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا هستند. می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر تماس بگیرید.
علل ایجاد عفونت گوش میانی
در بیشتر موارد، پیش از عفونت گوش میانی، ابتدا یک عفونت ساده مانند سرماخوردگی وجود دارد. به دنبال این عفونت ساده گلو یا بینی، لوله اُستاش (یا همان شیپور استاش) متورم یا بسته می‌شود. به همین دلیل، ترشحات مخاطی گوش میانی نمی‌تواند تخلیه شود و در آن جا تجمع پیدا می‌کند.
تجمع این ترشحات مخاطی در گوش میانی، محیطی ایده آل را برای رشد و تکثیر عامل عفونی فراهم می‌آورد. بدین ترتیب، عفونت از حلق به گوش میانی گسترش پیدا می‌کند.
اگر لوزه سوم یا آدنوئید (بافت نرمی در انتهای دهان در حلقِ بینی) هم بزرگ شود، می‌تواند باعث بسته شدن شیپور استاش گردد. اگر لوزه سوم یا آدنوئید علت عفونت گوش میانی به صورت مزمن یا مکرر باشد، می‌توان با یک عمل جراحی ساده آن را از بدن خارج نمود.
به طور کلی، نونهالان بیش از سایرین مستعد ابتلا به عفونت گوش میانی هستند. چرا؟
- شیپور استاش در کودکان باریک‌تر و ظریف‌تر از بزرگسالان است
- آدنوئید کودکان به طور معمول، نسبت به بزرگسالان بسیار بزرگتر است
برخی از شرایط جسمی هم ممکن است با افزایش احتمال بروز عفونت گوش میانی همراه باشند. برخی از این شرایط به شرح زیر هستند:
- کام شکری یا داشتن یک شکاف در سقف دهان؛ در این نقص مادرزادی، یک شکاف غیر طبیعی استخوان سقف دهان را از هم جدا و باز نگه می‌دارد
- ابتلا به سندروم داون؛ این سندروم یک اختلال ژنتیکی به شمار می‌آید که به طور معمول، با درجاتی از مشکلات یادگیری و برخی خصوصیات خاص به لحاظ جسمی همراه است
نقش کانال استاش در بروز عفونت گوش میانی
کانال استاش(eustachian tube) که در برخی متون به آن عبارت شیپور استاش هم اطلاق شده است (به دلیل شکل خاص آن که به این ساز موسیقی شباهت دارد)، مجرایی باریک و ظریف شکل، است. این مجرا فضای گوش میانی را به ناحیه‌ای از حلق در پشت بینی ارتباط می‌دهد.
سوراخ کانال استاش در محوطه حلقِ بینی با نظم خاصی در حال باز یا بسته شدن است. در سلامت فرد، این باز و بسته شدن باعث ایجادحالتی متعادل و مناسب در شرایط زیر می‌شود:
- تنظیم فشار هوا در گوش میانی
- تهویه هوای موجود در فضای گوش میانی
- تخلیه ترشحات طبیعی موجود از گوش میانی به داخل حلق
همان گونه که اشاره شد،هم اکنون قابل پیش بینی است که گرفتگی نسبی یا انسداد کامل کانال استاش چه مشکلاتی پیش می‌آورد. این مشکل باعث تجمع مایع در گوش میانی می‌شود. امکان عفونی شدن مایع تجمع یافته در گوش میانی بسیار زیاد است. بدین ترتیب عفونت گوش میانی شکل می‌گیرد و علائمی مانند گوش درد آغاز می‌شود.
ابتلای بیشتر کودکان به عفونت گوش میانی هم به سبب شرایط خاص این کانال در نوزادان است. این کانال در بچه‌ها ظریف تر و باریک تر است. از سوی دیگر مجرای استاش در کودکان در وضعیت افقی تری نسبت به بزرگسالان قرار دارد. هر دوی این شرایط احتمال انسداد مجرای استاش در کودکان و تجمع مایع در گوش میانی را افزایش می‌دهد.
نقش لوزه‌های حلقی در شکل گیری عفونت گوش میانی
در انتهای حفره دهان و ابتدای گلو دو قطعه گوشتی کوچک وجود دارد که لوزه یا لوزه‌های کامی نامیده می‌شوند. در بالاترین نقطه حلق پشت بینی هم به طور معمول دو قطعه با قوام گوشت وجود دارند که به آنها لوزه حلقی با لوزه سوم یا لوزه بینی هم گفته می‌شود. نام لوزه حلقی در زبان انگلیسی adenoids است.
چنین به نظر می‌رسد که لوزه ها در کارکرد سیستم ایمنی بدن نقش دارند اما این نقش به طور دقیق مشخص نیست. لوزه‌های حلقی به لحاظ موقعیت مکانی در نزدیکی سوراخ تخلیه کانال استاش قرار دارند. هر گونه تورم لوزه‌های حلقی می‌تواند باعث بسته شدن کانال استاش شود. این امر به نوبه خود باعث افزایش احتمال بروز عفونت گوش میانی می‌شود.
در کودکان تورم و التهاب لوزه حلقی یا همان لوزه سوم نقش مهمی در ایجاد عفونت گوش میانی دارد. لوزه‌های حلقی در کودکان به طور معمول بزرگتر از بزرگسالان است. این امر هم به عوامل قبلی در تشدید احتمال بروز عفونت گوش میانی در کودکان می‌افزاید.
عوامل خطرزای عفونت گوش میانی
برخی از شرایط هستند که احتمال بروز یک بیماری را افزایش می‌دهند. به آنها عوامل خطرزا می‌گوییم. در این بخش از مقاله عوامل خطرزای عفونت گوش میانی را نام می‌بریم:
- سن: کودکان بین سنین شش ماه تا 2 سال بیشتر در معرض ابتلا به عفونت گوش میانی هستند.
- کودکانی که به صورت گروهی نگهداری می‌شوند مثلا در مهدکودک‌ها تحت مراقبت قرار دارند
- عادت تغذیه‌ای کودک: کودکانی که از راه بطری دارای نوک پلاستیکی (شیشه شیر) و در وضعیت خوابیده تغذیه می‌شوند
- عوامل فصلی: احتمال بروز عفونت گوش میانی در فصل پائیز و زمستان بیشتر است. کسانی که به گرده گیاهان حساسیت دارند یا به عبارت دیگر آلرژی فصلی دارند، در فصل گرده پراکنی گیاه آلرژی زا بیشتر ممکن است به عفونت گوش میانی مبتلا شوند
- کیفیت بد هوای تنفسی: کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند یا در معرض دود دست دوم دخانیات هستند، همچنین کسانی که در معرض هوای آلوده قرار دارند، بیشتر ممکن است دچار عفونت گوش میانی شوند
- کام شکری یا شکاف کام: کسانی که سابقه ابتلا به کام شکری یا همان شکاف کام دارند هم بیشتر دچار این عفونت می‌شوند.
پیشگیری از عفونت میانی گوش
اکنون که عوامل خطرزای عفونت گوش میانی مشخص شد، تعیین راه‌های پیشگیری از این عفونت، برشمرده می‌شود:
شاید به آن مفهومی که پیشگیری شناخته شده است، امکان پیشگیری از عفونت گوش میانی وجود نداشته باشد. با وجود این، با انجام برخی از کارها، می‌توان احتمال ابتلا یا عود عفونت گوش میانی را به ویژه در کودکان، کم کرد. برخی از این کارها در زیر مورد اشاره قرار می‌گیرند:
- واکسیناسیون و ایمن سازی کودکان علیه بیماری‌های عفونی را با جدیت دنبال کنید. واکسن کودکان باید در موعد مقرر تزریق شود و نباید به تعویق بیفتد.
- کودک نباید در محیط‌هایی با هوای آلوده و دارای دود قرار بگیرد. دود دست دوم سیگار و قلیان احتمال بروز عفونت گوش میانی را در کودکان افزایش می‌دهد.
- بهتر است پس از سن یک سالگی به تدریج پستانک از کودک گرفته شود.
- به نوزادان و نونهالان در حال خوابیده به پشت شیر یا غذا ندهید.
- شیردهی نوزاد با شیر مادر از لحاظ کاهش احتمال عفونت گوش میانی بسیار بهتر از شیر خشک محسوب می‌شود.
اگر کودکی به طور واضح علائم سرماخوردگی دارد، به فرزند خود اجازه ندهید با او هم بازی شود. در چنین مواردی، احتمال واگیری عفونت بسیار بالاست. چنین عفونت‌هایی می‌توانند احتمال بروز عفونت گوش میانی کودکان را افزایش دهند.
نحوه تشخیص عفونت گوش میانی
پزشک معالج می‌تواند با استفاده از یک وسیله معاینه گوش به نام اُتوسکوپ، عفونت گوش میانی را تشخیص دهد.
اتوسکوپ یک وسیله معاینه کوچک و دستی است. در انتهای این وسیله یک منبع نور با یک آئینه یا عدسی با قدرت درشت نمایی مناسب وجود دارد. پزشک معالج از اتوسکوپ برای مشاهده داخل کانال گوش و پرده گوش استفاده می‌کند. تغییرات در ظاهر پرده گوش و وجود مایع پشت آن می‌تواند از علائم عفونت گوش میانی باشد.
علائم زیر در معاینه گوش با اتوسکوپ، نشان می‌دهد ترشحات غیر طبیعی پشت پرده گوش تجمع یافته‌اند:
- برجستگی پرده گوش
- رنگ غیر عادی پرده گوش (شاید قرمز یا زرد)
- شفاف نبودن و مات بودن پرده گوش
گاهی اوقات بیمار دیر به پزشک مراجعه می‌کند. در چنین شرایطی ممکن است پزشک معالج در معاینه با اتوسکوپ سوراخ یا پاره شدگی پرده گوش فرد را هم مشاهده نماید.
برخی از اتوسکوپ‌ها این امکان را برای پزشک فراهم می‌آورند که مقدار کمی هوا به سمت پرده گوش دمیده شود. اگر پرده گوش در این زمان، تحرک لازم را نداشته باشد، احتمال عفونت گوش میانی بسیار بالاست. اگر شیپور استاش باز باشد و ترشحات طبیعی گوش میانی تخلیه شود، با دمیدن هوا، پرده گوش به لرزش می‌افتد. اگر شیپور استاش بسته شده باشد، هیچ حرکتی از خود نشان نخواهد داد.
تست‌های تشخیص عفونت گوش میانی
به طور معمول، با تشخیص عفونت گوش میانی، پزشک معالج درمان را آغاز می‌کند. اگر درمان کارساز نباشد یا عوارض عفونت گوش میانی تظاهر یابد، انجام یا درخواست برخی تست‌ها مورد نیاز خواهد بود. با برخی از این تست‌ها در زیر آشنا می‌شوید.
تست تمپانومتری
این تست میزان واکنش پرده گوش در برابر تغییرات فشار هوا را اندازه گیری می‌نماید. در طول این تست، بخش ظریفی از دستگاه تست تمپانومتری در گوش بیمار قرار داده می‌شود. این بخش با فرستادن امواج صوتی مشخص، فشار هوا را در گوش مورد نظر طبق برنامه، تغییر می‌دهد. دستگاه تست تمپانومتری تغییرات تحرک پرده گوش را در شرایط گوناگون فشار هوا ثبت و ضبط می‌نماید.
اگر گوش سالم باشد، با تغییر فشار هوا، پرده گوش به راحتی حرکت می‌کند. اما اگر پرده گوش تحرک کمی دارد یا اصلا حرکت نمی‌کند، به احتمال زیاد، پشت آن مایعی غیر طبیعی وجود دارد.
تست اُدیومتری یا شنوایی سنجی
دستگاه تست ادیومتری می‌تواند صداهایی با شدت‌های گوناگون و فرکانس‌های مختلف تولید نماید. بدین ترتیب، می‌توان هر گونه مشکل شنوایی یا کم شنوایی را در بیمار تشخیص داد.
در طول این تست، یک هدفون روی گوش‌های فرد قرار می‌گیرد. هنگام شنیدن هر صدا، فرد باید واکنش مورد نظر کارشناس شنوایی سنجی را از خود بروز دهد.
اسکن‌های پزشکی
در موارد نادر، به ویژه در صورت تردید پزشک معالج به گسترش عفونت فراتر از محدوده گوش، ممکن است برخی انواع تصویر برداری پزشکی درخواست شود. سی تی اسکن (یا توموگرافی کامپیوتری) و اِم آر آی (یا تصویربرداری با استفاده از رزونانس مغناطیسی) دو روش مرسوم در این مرحله به شمار می‌روند.
در سی تی اسکن از اشعه ایکس برای تصویرهای متوالی و از کامپیوتر برای تهیه تصاویر نهایی از تصاویر اولیه استفاده می‌شود. در ام آر آی از میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر از بافت‌های داخل بدن استفاده می‌گردد.
درمان عفونت گوش میانی
بیشتر انواع عفونت گوش میانی در عرض سه تا پنج روز و به صورت خود به خود بهبود پیدا می‌کنند. این موارد به طور عمومی، به درمان خاصی نیاز ندارند.
در این موارد، برای کنترل تب و کاهش درد از داروهایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن با مشورت دکتر داروساز در داروخانه معتبر استفاده می‌شود. هر داروی مسکنی برای کودکان مناسب نیست و باید حتما اطمینان یافت که داروی ضد درد مناسب با سن و شرایط پزشکی کودک به او داده شود.
گذاشتن یک حوله گرم روی گوش مبتلا هم می‌تواند به کاهش گوش درد بیمار کمک نماید.
آنتی بیوتیک برای عفونت گوش میانی
آیا برای همه موارد عفونت گوش میانی آنتی بیوتیک تجویز می‌شود؟ پاسخ منفی است. برخی از موارد عفونت گوش میانی به دلیل استقرار ویروس‌ها در این ناحیه رخ می‌دهند. انتی بیوتیک‌ها هیچ تاثیری در مهار تکثیر ویروس‌ها ندارند.
اگر از آنتی بیوتیک‌ها به درستی و به طور کامل استفاده نشود، احتمال مقاوم شدن باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها افزایش می‌یابد. در صورت افزایش مقاومت باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها در آینده امکان درمان عفونت‌ها با این داروهای ارزشمند از بین خواهد رفت. به همین دلیل، از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک باید پرهیز نمود و در صورت تجویز پزشک، آن را به درستی و به طور کامل مصرف کرد.
اگر آنتی بیوتیک برای بیمار مبتلا به عفونت گوش میانی لازم باشد، بسیاری از پزشکان آموکسی سیلین تجویز می‌نمایند. حداقل دوره مصرف این دارو پنج روز است. این دارو نباید بدون تجویز پزشک تهیه شود. عوارض جانبی شایع آموکسی سیلین عبارتنداز:
- دانه ها و بثورات پوستی
- بی حالی و کسالت
- اسهال
اگر کسی به آموکسی سیلین حساسیت داشته باشد، پزشک ممکن است اریترومایسین یا کلاریترومایسین برای او تجویز نماید. در صورتی که پس از تکمیل دوره درمان همچنان برخی علائم وجود دارد، دوباره باید برای بررسی بیشتر به پزشک معالج مراجعه کرد.
اگر فرد به عفونت مزمن چرکی مبتلا باشد، پزشک ممکن است قطره برای عفونت گوش میانی تجویز کند. مصرف کوتاه مدت این قطره آنتی بیوتیک برای چنین بیمارانی طبق تجویز پزشک لازم است.
لوله پرده گوش
اگر کودکی دچار عفونت‌های گوش میانی شدید و مکرر می‌شود، ممکن است برای تسهیل تخلیه ترشحات عفونی، لوله های ظریفی به طور موقت در پرده گوش بیمار کار گذاشته شود. این لوله‌ها طی یک عمل جراحی ساده تحت بیهوشی عمومی کار گذاشته می‌شود؛ پس بیمار هیچ دردی حس نمی‌کند. این عمل جراحی بسیار کوتاه است و نیازی به بستری در بیمارستان ندارد.
کارگذاری لوله پرده گوش باعث می‌شود برای چندین ماه خیال پزشک و بیمار از بابت عدم تجمع مایع پشت پرده گوش راحت باشد. به تدریج پرده گوش به طور خود به خود ترمیم می‌شود. ترمیم پرده گوش باعث بیرون افتادن لوله‌های پرده گوش می‌گردد. این کار به صورت کاملا طبیعی رخ می‌دهد و درد ندارد. به طور معمول، لوله پرده گوش بین 6 تا 12 ماه پس از کارگذاری بیرون می‌افتد.
عوارض عفونت گوش میانی
احتمال بروز عوارض جدی به دنبال عفونت گوش میانی بسیار کم است. بیشترین خطر در این مورد متوجه نوزادان است زیرا سیستم ایمنی بدن آنها هنوز به خوبی شکل نگرفته است و مراحل بلوغ را طی می‌کند.
در زیر به برخی از عوارض عفونت گوش میانی اشاره خواهد شد.
ماستوئیدیت
استخوانی که در پشت و پایین گوش قرار دارد، ماستوئید نامیده می‌شود. اگر عفونت گوش میانی از گوش فراتر رود و باعث گسترش عفونت به استخوان ماستوئید شود، ماستوئیدیت اتفاق می‌افتد. علائم و نشانه‌های ماستوئیدیت به شرح زیر هستند:
- تب ( دمای بالای بدن)
- ورم کردن پشت گوش (که به همین دلیل گوش را تا حدودی به سمت جلو هل می دهد)
- قرمزی یا تورم یا درد به ویژه در پشت گوش
- ترشحات غیر طبیعی (چرکی و غلیظ) از گوش
- سردرد
- افت قدرت شنوایی
برای درمان ماستوئیدیت لازم است بیمار در بیمارستان بستری شود. به طور معمول، برای درمان این عارضه، آنتی بیوتیک وریدی تجویز می‌شود. در برخی موارد لازم است بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد. در این عمل جراحی چرک از ناحیه تخلیه می‌شود و ماستوئید به طور کامل از بدن خارج می‌گردد.
کلستئاتوم
این توده غیر طبیعی در برخی موارد حاصل عفونت‌های مکرر یا مزمن گوش میانی است. توده کلستئاتوم(cholesteatoma) حاوی سلول‌های پوست و برخی زوائد دیگر است.
عدم درمان کلستئاتوم می‌تواند باعث صدمه به اجزای حساس و ظریف موجود در عمق گوش شود. به طور معمول، استخوانچه‌های موجود در گوش میانی نخستین اجزایی هستند که کلستئاتوم به آنها آسیب می‌زند. مهم‌ترین نشانه‌ها و علائم کلستئاتوم به شرح زیر هستند:
- کم شنوایی
- ضعف عضلانی در نیمه صورت طرف گوش مبتلا
- گیجی و منگی
- وزوز گوش ( شنیدن صدایی که هیچ منبعی خارج از بدن فرد برای آن وجود ندارد)
درمان کلستئاتوم با عمل جراحی و خارج کردن آن از بدن به انجام می‌رسد.
لابیرنتیت
اگر عامل عفونی بتواند به طریقی به گوش داخلی رخنه کند، و اجزای عمیق و حساس گوش را هدف قرار دهد، لابیرنتیت رخ می‌دهد. نشانه‌ها و علائم لابیرنتیت در زیر مورد اشاره قرار می‌گیرند:
- گیجی و منگی
- سرگیجه (احساس این که فرد یا محیط اطراف او در حال چرخش یا حرکت است)
- از دست دادن حس تعادل بدن
- نا شنوایی
بنابراین می‌بینید که ارتباط عفونت گوش میانی و سرگیجه به چه صورتی ممکن است باشد.
علائم لابیرنتیت گاهی چند هفته طول می‌کشد. در صورت درمان کامل عفونت گوش میانی انتظار می‌رود لابیرنتیت هم برطرف شود.
اختلال در گفتار و به زبان آمدن کودک
اگر نونهالی به طور مکرر به عفونت گوش میانی مبتلا شود و این عفونت قدرت شنیداری او را با آثار منفی خود مختل کند، به زبان آمدن کودک دچار وقفه یا اختلال می‌شود. اگر نگران تکامل زبانی فرزند نونهال خود هستید، حتما در این زمینه با پزشک معالج مشورت نمایید.
فلج عضلات صورت
در موارد بسیار نادر ممکن است تورم ناشی از عفونت گوش میانی به عصب صورت فشار وارد کند و به فلج آن منجر شود. بنابراین فرد نخواهد توانست همه یا برخی از عضلات نیمه گرفتار صورت خود را به حرکت در آورد.
وقتی فلج صورت رخ می‌دهد، بیماران یا والدین او به وحشت می‌افتند زیرا این علامت آنها را به یاد سکته مغزی می‌اندازد و فکر می‌کنند بیمار دچار سکته مغزی شده است. فلج صورت ناشی از عفونت گوش میانی به طور معمول گذراست و در تقریبا همه موارد، با درمان کامل عفونت برطرف می‌شود.
مننژیت
یکی دیگر از عوارض بسیار نادر عفونت گوش میانی مننژیت است. پرده‌های محافظ که دورادور مغز و نخاع را می‌پوشانند، مننژ نام دارند. اگر عفونت گوش میانی به سمت این پرده‌های مغز و نخاع گسترش یابد، مننژیت اتفاق می‌افتد.
برخی از مهم ترین علائم مننژیت به شرح زیر هستند:
- سردرد شدید
- کسالت و ناخوشی
- تب (دمای بالای بدن)
- سفتی گردن
- حساسیت به نور
- تنفس سریع
- لکه‌های قرمز روی بدن که با فشار مانند گذاشتن یک لیوان روی آن کمرنگ یا سفید نمی‌شود
مننژیت یک اورژانس پزشکی محسوب می‌شود و بیمار باید در اسرع وقت به یک مرکز پزشکی منتقل شود. به طور معمول، مننزیت در بیمارستان و با تزریق آنتی بیوتیک وریدی به انجام می‌رسد.
آبسه مغزی
باز هم یک عارضه بسیار نادر عفونت گوش میانی و این بار، آبسه مغزی تا حدودی شرح داده می‌شود. یک توده مملو از چرک که در مغز شکل گرفته است، آبسه مغزی نامیده می‌شود. علائم و نشانه‌های آبسه مغزی به محل وقوع آن ارتباط دارد. برخی از علائم و نشانه‌های آبسه مغزی ناشی از عفونت گوش میانی به شرح زیر هستند:
- سردرد شدید
- تغییرات در وضعیت ذهنی مانند احساس گیجی
- ضعف عضلات یا فلج یک سمت بدن
- تب (دمای بالای بدن)
- تشنج
آبسه مغزی هم یک اورژانس پزشکی تلقی می‌گردد. در این صورت، باید بیمار در اسرع وقت به یکی از مراکز پزشکی نزدیک مراجعه نماید.
برای درمان آبسه مغزی ترکیبی از درمان‌های جراحی و آنتی بیوتیک وریدی به کار گرفته می‌شود.
در پایان باید گفت که در این مقاله مفصلا به مباحثی چون عفونت گوش میانی چیست، عفونت گوش میانی در بزرگسالان و کودکان، علل ایجاد، علائم و درمان عفونت گوش میانی پرداخته شد.
منابع:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/otitis-media-middle-ear-infection-in-adults
سلام. من چند وقت پیش عفونت گوش میانی داشتم و از توی نی نی سایت با دکتر کوهی اشنا شدم و برای درمان رجوع کردم بهشون و واقعا راضی ام خواستم هم تشکر کنم هم نظرمو بگم که اگه کسی خواست به دکتر کوهی مراجعه کنه خیالش راحت باشه.
سلام ببخشید یه سوال داشتم آیا عفونت گوش باعث میشه پرده گوشم اسیب ببینه یعنی پرده گوش با عفونت گوش هم پاره میشه یا نه؟
سلام بله
سلام
مادر من حدود 20 سال پیش عفونت گوش میانی داشت و تحت عمل قرار گرفت.پزشک ضمن رادیکال کردن گوش درحین عمل عصب صورت رو هم قطع کرده و یک طرف صورت حرکتی نداره.
سوالم اینه که آیا امکان ترمیم عصب صورت هست یا خیر؟
آیا امکان کاشت حلزون برای ایشان هست؟
ممنونم از پاسخگوییتون
سلام در مورد عصب صورت با توجه به گذشت زمان امکان ترمیم نیست ولی با جراحی های دیگه می توان به کمتر شدن مشکلات و ضعف صورت کمک کرد. در مورد کاشت حلزونبستگی به شرایط حلزون گوش و سمت مقابل دارد.