علائم عفونت گوش میانی + پیشگیری و درمان اوتیت مدیا

عفونت گوش میانی یا اوتیت مدیا، یکی از بیماری های شایع گوش است؛ که هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد. سالانه چیزی حدود 700 میلیون مورد برای اوتیت میانی، در سراسر جهان گزارش می شود. این عفونت زمانی رخ می دهد که گوش میانی ملتهب و عفونی شده باشد. در حالی که اکثر عفونت‌های گوش میانی خود به خود یا به کمک یک درمان ساده برطرف می‌شوند؛ اما در صورت عدم درمان، عوارضی مانند کاهش شنوایی، پارگی پرده گوش یا گسترش عفونت به ساختارهای مجاور دارد. اگر مشکوک به عفونت گوش میانی هستید؛ برای جلوگیری از عوارض احتمالی، مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

وقتی یک عامل عفونی مانند باکتری یا ویروس در فضای پشت پرده گوش استقرار می‌یابد؛ عفونت گوش میانی رخ می دهد. شایع‌ترین عامل ایجاد کننده عفونت گوش میانی، باکتری‌ها هستند. عفونت باعث التهاب بافت گوش میانی می‌شود. التهاب در گوش میانی ممکن است با ترشح بیشتر همراه باشد. همچنین باعث ایجاد حالت ناراحتی و گوش درد (ear pain) می‌شود.

علت ابتلا به عفونت گوش میانی

در بیشتر موارد، پیش از عفونت گوش میانی، ابتدا یک عفونت ساده مانند سرماخوردگی وجود دارد. به دنبال این عفونت ساده، گلو یا بینی و لوله اُستاش (یا همان شیپور استاش) متورم یا بسته می‌شود. به همین دلیل، ترشحات مخاطی گوش میانی نمی‌تواند تخلیه شود و در آن جا تجمع پیدا می‌کند. تجمع این ترشحات مخاطی در گوش میانی، محیطی ایده آل را برای رشد و تکثیر عامل عفونی فراهم می‌آورد. بدین ترتیب، عفونت از حلق به گوش میانی گسترش پیدا می‌کند. اگر لوزه سوم یا آدنوئید (بافت نرم در انتهای دهان) هم بزرگ شود؛ می‌تواند باعث بسته شدن شیپور استاش گردد. اگر تورم لوزه سوم یا آدنوئید، به صورت مزمن یا مکرر باشد؛ می‌توان با یک عمل جراحی ساده آن را از بدن خارج نمود.

علائم عفونت گوش میانی در بزرگسالان

در بیشتر موارد، نشانه‌ها و علائم عفونت گوش میانی به سرعت پدید می آیند و در عرض چند روز هم برطرف می‌شوند. این حالت، عفونت حاد گوش میانی است که اصلی‌ترین نشانه‌های آن به شرح زیر هستند:

• گوش درد زیاد
• دمای بالای بدن (تب)
• ناخوشی و کسالت
• بی حالی و کمبود انرژی
• اندکی افت شنوایی (به دلیل پر شدن فضای گوش میانی از ترشحات عفونی)
• خارج شدن ترشحات از گوش

در برخی از مبتلایان به عفونت حاد گوش میانی، ممکن است پرده گوش سوراخ یا پاره شود و ترشحات چرکی از گوش سرازیر گردد. علت بروز گوش درد، همین تجمع چرک در گوش میانی است. با سوراخ شدن پرده گوش و خروج چرک، درد گوش به طور ناگهانی خوب می‌شود. برای فهمیدن علائم و درمان عفونت گوش میانی در کودکان، مقاله دیگری در سایت موجود است که می توانید از آن کمک بگیرید.

چه موقع باید برای درمان عفونت گوش به پزشک مراجعه کنیم؟

اگرچه در صورت جمع شدن مایع در گوش میانی، علائم و نشانه‌های بالا ممکن است رخ دهد؛ اما در سایر بیماری‌های گوش نیز ممکن است چنین علائمی دیده شود. بنابراین نباید خودسرانه عمل کرد. مراجعه به پزشک جهت تشخیص و تجویز به موقع درمان مناسب، برای پیشگیری از بروز عوارض عفونت گوش میانی راهی عاقلانه است. خلاصه در موارد زیر باید حتما برای تشخیص و مداوا به پزشک مراجعه شود:

• اگر علائم فوق در گروه سنی مربوطه بیش از دو روز ادامه پیدا کند.
• اگر در یک کودک زیر 6 ماه این علائم مشاهده شود؛ بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه شود.
• در صورت گوش درد بسیار شدید؛ ویزیت پزشک بهتر است زودتر انجام گیرد.
• بی قراری و بی خوابی کودکی که چندی پیش به سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی مبتلا بوده است؛ نیازمند مشاهده متخصص گوش است.
• خروج هر گونه ترشح از گوش اعم از ترشحات شفاف، چرکی یا ترشح آغشته به خون.

عزیزانی که در تهران ساکن هستند و دچار مشکلات گوش شده اند می‌توانند با مراجعه به مطب دکتر علی کوهی گزینه ای مطمئن برای تشخیص درست و درمان موثر عفونت گوش میانی را انتخاب نمایند. دکتر کوهی دانش آموخته رشته جراحی گوش و حلق و بینی، از دانشگاه استنفورد آمریکا هستند. می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر تماس بگیرید.

درمان عفونت گوش میانی

بیشتر انواع عفونت گوش میانی، در عرض سه تا پنج روز و به صورت خود به خود، بهبود پیدا می‌کنند. این موارد به طور عمومی، به درمان خاصی نیاز ندارند؛ اما می توانید برای کنترل تب و کاهش درد، از داروهایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن، استفاده کنید. گذاشتن یک حوله گرم روی گوش مبتلا به عفونت هم، می‌تواند به کاهش گوش درد بیمار، کمک نماید. در ادامه راه هایی جهت درمان اوتیت مدیا بیان می شود:^mayoclinic

1. قطره گوش: در صورت وجود ترشحات گوش، پزشک ممکن است قطره گوش آنتی‌بیوتیک را به همراه آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تجویز کند. قطره‌های گوش می‌توانند؛ دارو را مستقیم به محل عفونت برسانند. قبل از استفاده از قطره گوش؛ به‌ویژه برای کودکان، رعایت دستورالعمل‌های استفاده از آن و مشورت با یک متخصص گوش؛ بسیار مهم است.
2. قطره‌های گوش تسکین دهنده درد: قطره‌های گوش بدون نسخه حاوی داروهای بی‌حس کننده موضعی، مانند بنزوکائین (Benzocaine)، می‌توانند به تسکین درد مرتبط با عفونت گوش میانی؛ کمک کنند.
3. آنتی‌هیستامین‌ها:  اگر آلرژی منجر به عفونت‌های مکرر گوش میانی شود؛ ممکن است پزشک یک داروی آنتی‌هیستامین، برای مدیریت پاسخ آلرژیک توصیه کند.
4. با یک حوله یا پارچه گرم، درد گوش آسیب دیده را تسکیم دهید.
5. روی گوش آسیب دیده نخوابید.

درمان تخصصی تر عفونت گوش میانی با آنتی بیوتیک

اگر از آنتی بیوتیک‌ها به درستی استفاده نشود؛ احتمال مقاوم شدن باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها افزایش می‌یابد. در صورت افزایش مقاومت باکتری‌ها به آنتی بیوتیک‌ها در آینده؛ امکان درمان عفونت‌ها با این داروهای ارزشمند، از بین خواهد رفت. به همین دلیل، از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک پرهیز کرده و در صورت تجویز پزشک، آن را به درستی و به طور کامل مصرف کنید. اگر آنتی بیوتیک برای بیمار مبتلا به عفونت گوش میانی لازم باشد، بسیاری از پزشکان آموکسی سیلین (Amoxicillin) تجویز می‌نمایند. حداقل دوره مصرف این دارو پنج روز است. عوارض جانبی شایع آموکسی سیلین عبارتند از:

• بروز دانه ها و بثورات پوستی
• بی حالی و کسالت
• اسهال

اگر کسی به آموکسی سیلین حساسیت داشته باشد؛ پزشک ممکن است اریترومایسین (Erythromycin) یا کلاریترومایسین (Clarithromycin) برای او تجویز نماید. در صورتی که پس از تکمیل دوره درمان، همچنان برخی علائم وجود داشته باشد؛ دوباره باید برای بررسی بیشتر به پزشک معالج مراجعه کرد. همچنین اگر فرد به عفونت مزمن چرکی مبتلا باشد؛ پزشک ممکن است قطره ای برای عفونت گوش میانی تجویز کند. مصرف کوتاه مدت این قطره آنتی بیوتیک؛ برای چنین بیمارانی، طبق تجویز پزشک لازم است.

لوله پرده گوش

اگر بیمار دچار عفونت‌های گوش میانی شدید و مکرر باشد؛ ممکن است برای تسهیل تخلیه ترشحات عفونی، لوله های ظریفی به طور موقت در پرده گوش آنها به کار گذاشته می شود. این لوله‌ها طی یک عمل جراحی ساده، تحت بیهوشی عمومی کار گذاشته می‌شوند. پس بیمار، هیچ دردی حس نمی‌کند. این عمل جراحی بسیار کوتاه است و نیازی به بستری در بیمارستان ندارد. کارگذاری لوله پرده گوش باعث می‌شود برای چندین ماه خیال پزشک و بیمار از بابت تجمع مایع پشت پرده گوش، راحت باشد. به تدریج پرده گوش به طور خود به خود ترمیم می‌شود. ترمیم پرده گوش باعث بیرون افتادن لوله‌های پرده گوش می‌گردد. این کار به صورت کاملا طبیعی رخ می‌دهد و دردی به همراه ندارد. به طور معمول، لوله پرده گوش بین 6 تا 12 ماه پس از کارگذاری، بیرون می‌افتد.

چرک گوش

چرک گوش، اتوره یا ترشح گوش، مایع چرک مانندی است که از گوش خارج می‌شود. مایعی غلیظ، زرد یا سبز رنگ است که از گلبول‌های سفید مرده، باکتری‌ها و بقایای بافتی تشکیل شده است. عفونت گوش می‌تواند در قسمت‌های مختلف گوش، از جمله گوش خارجی، گوش میانی یا گوش داخلی رخ دهد. هنگامی که عفونت ایجاد شود؛ سیستم ایمنی بدن، گلبول‌های سفید خون را برای مبارزه با عفونت به ناحیه آسیب دیده می‌فرستد. در نتیجه، چرک ممکن است به عنوان پاسخی به فرایند التهابی ایجاد شود. همچنین چرک گوش می‌تواند با علائم دیگری مانند درد، خارش، قرمزی، تورم، کاهش شنوایی یا احساس پری گوش همراه باشد. در صورت داشتن چرک گوش یا هرگونه علائمیبه عنوان عفونت گوش، باید به متخصص گوش مراجعه کنید. زیرا تشخیص و درمان مناسب، برای رفع علت زمینه‌ای و جلوگیری از عوارض جدی ضروری است.

عوامل خطرزای عفونت گوش میانی

برخی از شرایط هستند که احتمال بروز یک بیماری را افزایش می‌دهند. به همین دلیل به آنها عوامل خطرزا می‌گوییم. در این بخش می خواهیم عوامل خطرزای عفونت گوش میانی را نام می‌بریم.

• سن: کودکان بین سنین شش ماه تا 2 سال، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت گوش میانی هستند.
• کودکانی که به صورت گروهی نگهداری می‌شوند (مثل مهدکودک ها)؛ بیشتر در معرض ابتلا به اوتیت مدیا هستند.
• عادت تغذیه‌ای کودک: کودکانی که از راه بطری دارای نوک پلاستیکی (شیشه شیر) و در وضعیت خوابیده تغذیه می‌شوند.
• عوامل فصلی: احتمال بروز عفونت گوش میانی در فصل پائیز و زمستان بیشتر است. کسانی که به گرده گیاهان حساسیت دارند یا به عبارت دیگر آلرژی فصلی دارند؛ در فصل گرده پراکنی گیاهان آلرژی زا بیشتر ممکن است به عفونت گوش میانی مبتلا شوند.
• کیفیت بد هوای تنفسی: کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند یا در معرض دود دست دوم دخانیات هستند؛ همچنین کسانی که در معرض هوای آلوده قرار دارند؛ بیشتر ممکن است دچار عفونت گوش میانی شوند.
• کام شکری یا شکاف کام: کسانی که سابقه ابتلا به کام شکری یا همان شکاف کام دارند هم بیشتر دچار این عفونت می‌شوند.
• ابتلا به سندروم داون: این سندروم یک اختلال ژنتیکی به شمار می‌آید که به طور معمول، با درجاتی از مشکلات یادگیری و برخی خصوصیات خاص به لحاظ جسمی همراه است.

پیشگیری از اوتیت مدیا

شاید به آن مفهومی که پیشگیری شناخته شده است؛ امکان پیشگیری از عفونت گوش میانی وجود نداشته باشد. با وجود این، با انجام برخی از کارها، می‌توان احتمال ابتلا یا عود عفونت گوش میانی را، کم کرد. برخی از این کارها در زیر مورد اشاره قرار می‌گیرند:

1. از استعمال دخانیات و قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار خودداری کنید؛ زیرا می تواند خطر عفونت گوش را افزایش دهد. (برعکس درمان های خانگی که توصیه به فرستادن دود در گوش دارند!)
2. برای کاهش انتشار باکتری ها و ویروس هایی که می توانند باعث عفونت گوش شوند؛ بهداشت دست را به خوبی رعایت کنید.
3. آلرژی را مدیریت کنید. زیرا آلرژی می تواند به عود عفونت گوش میانی کمک کند. از مواد حساسیت زا اجتناب کنید و در صورت لزوم به دنبال درمان آلرژی باشید.
4. از قرار دادن اجسام خارجی مانند سواب های پنبه ای در مجرای گوش خودداری کنید؛ زیرا این کار می تواند باعث تحریک و افزایش خطر عفونت شود.
5. واکسن پنوموکوک و واکسن آنفولانزا را جدی بگیرید.
6. به دنبال درمان فوری برای عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی و عفونت های سینوسی باشید. چون در صورت عدم درمان، می توانند منجر به عفونت گوش میانی شوند.
7. بهداشت گوش را رعایت کنید. مانند خشک نگه داشتن گوش ها و اجتناب از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آب!
8. توجه به این نکته ضروری است که اگر علائم عفونت گوش میانی مانند درد گوش، خروج ترشحات چرکی از گوش یا کاهش شنوایی را تجربه می کنید، مهم است که برای تشخیص و درمان مناسب، به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

داروی مناسب عفونت گوش میانی

عفونت گوش میانی معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شود. انتخاب آنتی‌بیوتیک به عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، شدت عفونت و نوع باکتری‌ها بستگی دارد. برخی از داروهای رایج برای عفونت گوش میانی عبارتند از:

• آموکسی سیلین (Amoxicillin): آنتی‌بیوتیکی است که اغلب برای عفونت گوش میانی در کودکان و بزرگسالان تجویز می‌شود.
• آگمنتین (Augmentin): این دارو حاوی آموکسی سیلین همراه با کلاولانات است که به افزایش اثربخشی آن در برابر باکتری‌های خاص کمک می‌کند.
• سفدینیر (Cefdinir): این یک آنتی بیوتیک سفالوسپورینی است که ممکن است زمانی که عفونت، به درمان‌های اولیه پاسخ نمی‌دهد یا زمانی که بیمار به پنی سیلین حساسیت دارد؛ تجویز شود.
• سفوروکسیم (Cefuroxime): یکی دیگر از آنتی‌بیوتیک‌های سفالوسپورین، که برای درمان عفونت گوش میانی، به‌ویژه در بیمارانی که به پنی سیلین حساسیت دارند؛ استفاده می‌شود.
• آزیترومایسین (Azithromycin): آزیترومایسین متعلق به کلاس ماکرولیدها از آنتی‌بیوتیک‌ها است و گاهی اوقات برای افرادی که نمی‌توانند آنتی‌بیوتیک‌های مبتنی بر پنی سیلین را تحمل کنند تجویز می‌شود.

توجه داشته باشید که این داروها باید توسط یک متخصص گوش پس از ارزیابی شرایط فردی تجویز شود. همیشه برای تشخیص صحیح و برنامه درمانی مناسب برای عفونت گوش میانی، با پزشک مشورت کنید.

خطرات جمع شدن مخاط در گوش میانی

عفونت گوش میانی اگر به موقع درمان نشود؛ می‌تواند خطرات و عوارض متعددی را به همراه داشته باشد.

برخی از این خطرات به شرح زیر هستند.

• کم شنوایی: عفونت‌های مکرر یا شدید گوش میانی، می‌تواند منجر به از دست دادن شنوایی به صورت موقت یا دائمی شود. به خصوص اگر عفونت گوش میانی یا عفونت گوش داخلی باشد. این خطر در کودکان خردسال که رشد شنوایی آنها ممکن است به خطر بیفتد؛ بیشتر است.
• مشکلات رشد گفتار و زبان: عفونت طولانی یا مکرر گوش میانی در کودکان، می‌تواند در توانایی آنها برای شنیدن و درک صحیح صداها، اختلال ایجاد کند و به طور بالقوه بر رشد گفتار و زبان آنها نیز تأثیر بگذارد.
• پارگی پرده گوش: در برخی موارد، فشار ناشی از عفونت گوش میانی درمان نشده، می‌تواند منجر به پارگی پرده گوش شود. این می‌تواند منجر به درد ناگهانی گوش، ترشح، کاهش موقت شنوایی و افزایش خطر عفونت‌های بیشتر شود.
• عفونت‌های مزمن یا عود کننده: برخی از افراد به ویژه کودکان، ممکن است اوتیت میانی مزمن را تجربه کنند. این می‌تواند منجر به علائم پایدار، مصرف مکرر آنتی‌بیوتیک و عوارض جدی مانند کاهش شنوایی و تاخیر در رشد شود.
• مشکلات تعادل: عفونت و التهاب گوش داخلی می‌تواند مکانیسم‌های تعادل را مختل کرده و منجر به سرگیجه و مشکلات هماهنگی و تعادل شود.
• تمپانواسکلروز: در برخی موارد، روند بهبودی پس از عفونت گوش میانی، می‌تواند منجر به تشکیل بافت اسکار در پرده گوش شود که به عنوان تمپانواسکلروز، شناخته می‌شود. اگرچه یک زخم خوش خیم است؛ اما می‌تواند باعث اختلال شنوایی خفیف شود.

ماستوئیدیت

استخوانی که در پشت و پایین گوش قرار دارد، ماستوئید نامیده می‌شود. اگر عفونت گوش میانی از گوش فراتر رود و باعث گسترش عفونت به استخوان ماستوئید شود؛ ماستوئیدیت اتفاق می‌افتد. علائم و نشانه‌های ماستوئیدیت به شرح زیر هستند:

• تب (دمای بالای بدن)
• ورم کردن پشت گوش (که به همین دلیل گوش را تا حدودی به سمت جلو هل می دهد)
• قرمزی، تورم یا درد به ویژه در پشت گوش
• ترشحات غیر طبیعی (چرکی و غلیظ) از گوش
• سردرد
• افت قدرت شنوایی

برای درمان ماستوئیدیت لازم است بیمار در بیمارستان بستری شود. به طور معمول، برای درمان این عارضه، آنتی بیوتیک وریدی، تجویز می‌شود. در برخی موارد لازم است بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد. در این عمل جراحی چرک از ناحیه تخلیه می‌شود و ماستوئید به طور کامل از بدن خارج می‌گردد.

کلستئاتوم

این توده غیر طبیعی در برخی موارد حاصل عفونت‌های مکرر یا مزمن گوش میانی است. توده کلستئاتوم (cholesteatoma) حاوی سلول‌های پوست و برخی زوائد دیگر است. عدم درمان کلستئاتوم می‌تواند باعث صدمه به اجزای حساس و ظریف موجود، در عمق گوش شود. به طور معمول، استخوانچه‌های موجود در گوش میانی نخستین اجزایی هستند که کلستئاتوم به آنها آسیب می‌زند. مهم‌ترین نشانه‌ها و علائم کلستئاتوم به شرح زیر هستند:

• کم شنوایی
• ضعف عضلانی در نیمه صورت طرف گوش مبتلا
• گیجی و منگی
• وزوز گوش ( شنیدن صدایی که هیچ منبعی خارج از بدن فرد برای آن وجود ندارد)

درمان کلستئاتوم با عمل جراحی و خارج کردن آن از بدن به انجام می شود. مثل درمان ماستوئیدیت!

لابیرنتیت

اگر عامل عفونی بتواند به طریقی به گوش داخلی رخنه کرده و اجزای عمیق و حساس گوش را هدف قرار دهد؛ لابیرنتیت رخ می‌دهد. نشانه‌ها و علائم لابیرنتیت در زیر مورد اشاره قرار می‌گیرند:

• گیجی و منگی
• سرگیجه (احساس این که فرد یا محیط اطراف او در حال چرخش یا حرکت است)
• از دست دادن حس تعادل بدن
• نا شنوایی

فلج عضلات صورت

در موارد بسیار نادر ممکن است تورم ناشی از عفونت گوش میانی به عصب صورت فشار وارد کند و به فلج آن منجر شود. بنابراین فرد نخواهد توانست همه یا برخی از عضلات نیمه گرفتار صورت خود را به حرکت در آورد. وقتی فلج صورت رخ می‌دهد؛ بیماران یا والدین او به وحشت می‌افتند زیرا این علامت آنها را به یاد سکته مغزی می‌اندازد و فکر می‌کنند بیمار دچار سکته مغزی شده است. فلج صورت ناشی از عفونت گوش میانی به طور معمول گذراست و تقریبا در همه موارد، با درمان کامل عفونت برطرف می‌شود.

توجه به این نکته ضروری است که همه عفونت‌های گوش میانی منجر به این عوارض نمی‌شوند و با مراقبت‌های پزشکی به موقع و مناسب، میتوان بسیاری از این خطرات را به حداقل رساند. اگر مشکوک به جمع شدن مایع پشت پرده گوش هستید یا چنین علائمی را تجربه کرده‌اید، توصیه می‌شود برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، با یک متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.

التهاب گوش میانی

التهاب و قرمزی گوش علائم شایعی هستند که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. این علائم می‌توانند خفیف یا شدید باشند و ممکن است گوش خارجی، میانی یا داخلی را تحت تاثیر قرار دهد. التهاب گوش میانی معمولا به عنوان اوتیت میانی نیز شناخته می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که فضای پشت پرده گوش، ملتهب و عفونی شود. دو نوع اوتیت مدیا وجود دارد که شامل:

• اوتیت میانی حاد (AOM): این شایع‌ترین شکل التهاب است و معمولاً در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می‌شود. AOM اغلب به دنبال عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی ایجاد می‌شود که می‌تواند منجر به انتشار باکتری یا ویروس از مجاری بینی به گوش میانی شود.
• اوتیت میانی با افیوژن (OME): این نوع التهاب زمانی رخ می‌دهد که مایعی بدون عفونت فعال، در گوش میانی جمع شود. OME اغلب بخاطر مسدود شدن شیپور استاش که گوش میانی را به پشت گلو متصل می‌کند، ایجاد می‌شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره اینکه اوتیت مدیا چیست؟؛ لینک مربوطه را دنبال کنید.

مننژیت، از عوارض ابتلا به عفونت گوش میانی

یکی دیگر از عوارض بسیار نادر عفونت گوش میانی، مننژیت است. پرده‌های محافظ که دورادور مغز و نخاع را می‌پوشانند؛ مننژ نام دارند. اگر عفونت گوش میانی به سمت این پرده‌های مغز و نخاع گسترش یابد؛ مننژیت اتفاق می‌افتد. مننژیت یک اورژانس پزشکی محسوب می‌شود و بیمار باید در اسرع وقت به یک مرکز پزشکی منتقل شود. به طور معمول، مننزیت در بیمارستان و با تزریق آنتی بیوتیک وریدی به انجام می‌رسد. برخی از مهم ترین علائم مننژیت به شرح زیر هستند:

• سردرد شدید
• کسالت و ناخوشی
• تب (دمای بالای بدن)
• سفتی گردن
• حساسیت به نور
• تنفس سریع
• لکه‌های قرمز روی بدن که با فشار مانند گذاشتن یک لیوان روی آن کمرنگ یا سفید نمی‌شود.

آبسه مغزی، عوارض نادر مخاط جمع شده در گوش میانی

باز هم یک عارضه بسیار نادر عفونت گوش میانی، آبسه مغزی است. یک توده مملو از چرک که در مغز شکل گرفته است! علائم و نشانه‌های آبسه مغزی به محل وقوع آن ارتباط دارد. آبسه مغزی هم یک اورژانس پزشکی تلقی می‌گردد. در این صورت، باید بیمار در اسرع وقت به یکی از مراکز پزشکی نزدیک مراجعه نماید. برای درمان آبسه مغزی ترکیبی از درمان‌های جراحی و آنتی بیوتیک وریدی به کار گرفته می‌شود. برخی از علائم و نشانه‌های آبسه مغزی ناشی از عفونت گوش میانی به شرح زیر هستند:

• سردرد شدید
• تغییرات در وضعیت ذهنی مانند احساس گیجی
• ضعف عضلات یا فلج یک سمت بدن
• تب (دمای بالای بدن)
• تشنج

درمان التهاب گوش میانی به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. در مورد AOM اگر عفونت باکتریایی باشد؛ ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز شود. مسکن‌هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌توانند به بهبود درد کمک کنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است قطره گوش را نیز برای کاهش ناراحتی توصیه کند. برای OME نیز درمان ممکن است شامل رویکرد “صبر کن و ببین” باشد. زیرا این وضعیت اغلب خود به خود در عرض چند هفته تا چند ماه برطرف می‌شود. با این حال اگر OME ادامه یابد؛ ممکن است درمان‌های دیگری مانند قرار دادن لوله‌های تهویه (لوله‌های تمپانوستومی) برای کمک به تخلیه مایع پشت پرده گوش، اعمال شود.

نحوه تشخیص عفونت گوش میانی

پزشک معالج می‌تواند با استفاده از یک وسیله معاینه گوش به نام اُتوسکوپ، عفونت گوش میانی را تشخیص دهد. اتوسکوپ یک وسیله معاینه کوچک و دستی است. در انتهای این وسیله یک منبع نور با یک آئینه یا عدسی با قدرت درشت نمایی مناسب وجود دارد. پزشک معالج از اتوسکوپ برای مشاهده داخل کانال گوش و پرده گوش استفاده می‌کند. تغییرات در ظاهر پرده گوش می‌تواند از علائم عفونت گوش میانی باشد. علائم زیر در معاینه گوش با اتوسکوپ، نشان می‌دهد ترشحات غیر طبیعی پشت پرده گوش تجمع یافته‌اند:^{healthpartners}

• برجستگی پرده گوش
• رنگ غیر عادی پرده گوش (قرمز یا زرد)
• شفاف نبودن و مات بودن پرده گوش

گاهی اوقات بیمار دیر به پزشک مراجعه می‌کند. در چنین شرایطی ممکن است پزشک معالج در معاینه با اتوسکوپ سوراخ یا پاره شدگی پرده گوش فرد را هم مشاهده نماید!

تست‌های تشخیص عفونت گوش میانی

به طور معمول، با تشخیص عفونت گوش میانی، پزشک معالج درمان را آغاز می‌کند. اگر درمان کارساز نباشد؛ یا عوارض عفونت گوش میانی ادامه داشته باشد؛ انجام برخی تست‌ها مورد نیاز خواهد بود. با برخی از این تست‌ها در زیر آشنا می‌شوید.

تست تمپانومتری

این تست میزان واکنش پرده گوش در برابر تغییرات فشار هوا را اندازه گیری می‌نماید. در طول این تست، بخش ظریفی از دستگاه تست تمپانومتری در گوش بیمار قرار داده می‌شود. این بخش با فرستادن امواج صوتی مشخص، فشار هوا را در گوش مورد نظر طبق برنامه، تغییر می‌دهد. دستگاه تست تمپانومتری تغییرات تحرک پرده گوش را در شرایط گوناگون فشار هوا ثبت و ضبط می‌نماید. اگر گوش سالم باشد؛ با تغییر فشار هوا، پرده گوش به راحتی حرکت می‌کند. اما اگر پرده گوش تحرک کمی داشته باشد یا اصلا حرکت نکند، به احتمال زیاد، پشت آن مایعی غیر طبیعی وجود دارد.

تست اُدیومتری یا شنوایی سنجی

دستگاه تست ادیومتری می‌تواند صداهایی با شدت‌های گوناگون و فرکانس‌های مختلف تولید نماید. بدین ترتیب، می‌توان هر گونه مشکل شنوایی یا کم شنوایی را در بیمار تشخیص داد. در طول این تست، یک هدفون روی گوش‌های فرد قرار می‌گیرد. هنگام شنیدن هر صدا، فرد باید واکنش مورد نظر کارشناس شنوایی سنجی را از خود بروز دهد.

اسکن‌های پزشکی

در موارد نادر، به ویژه در صورت تردید پزشک معالج به گسترش عفونت فراتر از محدوده گوش، ممکن است؛ انواع تصویر برداری پزشکی نیز درخواست شود. سی تی اسکن (CT scan) و اِم آر آی (MRI) دو روش مرسوم در این مرحله به شمار می‌روند. در سی تی اسکن از اشعه ایکس برای تصویرهای متوالی و از کامپیوتر برای تهیه تصاویر نهایی از تصاویر اولیه استفاده می‌شود. در ام آر آی نیز از میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر از بافت‌های داخل بدن استفاده می‌گردد.

درمان های سریع برای کاهش درد گوش

عفونت گوش میانی می‌‌تواند باعث ناراحتی و درد، به ویژه در کودکان شود. با اینکه همیشه توصیه می‌شود برای تشخیص و درمان مناسب با یک متخصص گوش مشورت کنید؛ اما چندین درمان خانگی و دارویی وجود دارد که می‌تواند به کاهش علائم و بهبودی عفونت گوش کمک کند. در ادامه به برخی از درمان‌های مؤثر برای عفونت‌ گوش اشاره می‌کنیم.

• کمپرس گرم: قرار دادن کمپرس گرم روی گوش آسیب دیده؛ می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. یک کمپرس گرم (نه داغ) را هر بار به مدت 10 تا 15 دقیقه، چند بار در روز، روی گوش قرار دهید.
• مسکن‌های بدون نسخه: مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد ناشی از عفونت گوش کمک کنند. دوز توصیه شده برای گروه سنی خود را از روی جعبه دارو بخوانید و در صورت داشتن هر گونه نگرانی، با داروساز یا مسئول داروخانه، مشورت کنید.
• استراحت: استراحت و بالا نگه داشتن سر برای به حداقل رساندن فشار در گوش، می‌تواند به تسکین درد و بهبودی گوش کمک کند.
• قطره روغن سیر: سیر دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است که ممکن است به مبارزه با عفونت کمک کند. از قطره‌های روغن سیر استریل و گرم شده استفاده کنید و چند قطره را در گوش آسیب دیده بریزید. به یاد داشته باشید که قبل از استفاده از این دارو، به ویژه برای کودکان، با یک متخصص گوش مشورت کنید. با این حال در نظر داشته باشید که سیر تندی زیادی دارد. به همین دلیل نمی توان زیاد از این روش درمانی استفاده کرد. توصیه می شود در صورت عدم بهبودی بعد از این روش، حتما به پزشک مراجعه کنید.
• ضد احتقان بینی: اگر عفونت گوش با احتقان بینی همراه باشد؛ داروهای ضد احتقان بینی بدون نسخه می‌توانند به رفع احتقان و افزایش زهکشی بهتر و کاهش فشار در گوش کمک کنند.

عفونت گوش میانی در بزرگسالان و سرگیجه

عفونت گوش میانی ممکن است در بزرگسالان رخ دهد و گاهی اوقات نیز منجر به بروز سرگیجه شود. سرگیجه یک احساس چرخش است که فرد احساس می‌کند اطرافش در حال حرکت است؛ در صورتیکه حرکت نمی‌کند. در حالی که سرگیجه می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ اما عفونت گوش میانی یکی از موارد مهم بروز آن است و بطور قابل توجهی بر تعادل و کیفیت زندگی فرد تأثیر می‌گذارد. سرگیجه تجربه شده با عفونت گوش میانی در بزرگسالان، معمولاً با احساس چرخش ناگهانی و شدید همراه با تهوع، استفراغ و مشکل در حفظ تعادل مشخص می‌شود. همچنین ممکن است با علائم دیگری مانند گوش درد، کاهش شنوایی و احساس فشار در گوش آسیب دیده همراه باشد.

توجه کنید که علل دیگری نیز می‌تواند برای سرگیجه در بزرگسالان وجود داشته باشد که به عفونت‌ گوش میانی مرتبط نیست. مانند سرگیجه موضعی حمله‌ای خوش ‌خیم (BPPV)، بیماری منییر، لابیرنتیت یا میگرن دهلیزی. بنابراین برای تشخیص دقیق، مراجعه به یک متخصص گوش برای تعیین علت زمینه‌ای سرگیجه و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب بسیار مهم است.

بهترین انتی بیوتیک برای عفونت گوش نی نی سایت

در سایت نی نی سایت، سوالاتی مانند :

• برای عفونت گوش چه انتی بیوتیکی میدهند؟
• چه انتی بیوتیکی واسه عفونت گوش بچه خوبه؟
• به جز انتی بیوتیک چی عفونت گوش رو درمان میکنه؟

پرسیده شده است. در ادامه به پاسخ دکتر علی کوهی، فوق تخصص (فلوشیپ) اتولوژی نرواتولوژی (جراحی گوش و قاعده جمجمه) می پردازیم.

به طور کلی نوع انتی بیوتیک، بستگی به نوع عفونت و شرایطش دارد و همیشه یک نوع انتی بیوتیک نیست. بسته به اینکه زمینه این مشکل چه باشد؛ درمانهای متفاوتی برای الرژی یا مشکلات بینی تحویز خواهد شد.

سوالات متدوال درمورد عفونت گوش میانی

آیا برای همه موارد عفونت گوش میانی آنتی بیوتیک تجویز می‌شود؟

خیر. برخی از موارد عفونت گوش میانی به دلیل استقرار ویروس‌ها در این ناحیه رخ می‌دهند. انتی بیوتیک‌ها هیچ تاثیری در مهار تکثیر ویروس‌ها ندارند.

چرا نونهالان بیش از سایرین مستعد ابتلا به عفونت گوش میانی هستند؟

• شیپور استاش در کودکان باریک‌تر و ظریف‌تر از بزرگسالان است.
• آدنوئید کودکان به طور معمول، نسبت به بزرگسالان بسیار بزرگ‌تر است.