سرطان گوش چیست؟/علائم، تشخیص و درمان آن
پوست ناحیه لاله گوش و کانال گوش می‌تواند مانند پوست سایر نقاط سر و گردن و بدن به تومورهای بدخیم یا همان سرطان مبتلا شود. این تومورها به خصوص در ناحیه لاله گوش بیشتر دیده می‌شوند. پوست ناحیه لاله گوش به دلیل تابش طولانی مدت آفتاب، بیشتر آسیب دیده و ممکن است سرطانی شود.
این تومورها در ابتدا سطحی هستند. درمان این تومورهای بدخیم در این مرحله نسبتا آسان است. اگر تومورهای بدخیم پوست لاله گوش یا کانال گوش در این مرحله درمان نشوند، امکان آن وجود دارد که سرطان به بافت های زیرین و عمقی نفوذ کند. در این مرحله که سرطان پیشرفته به شمار می‌رود، درمان با دشواری‌های بیشتری همراه خواهد بود.
این ضایعات وقتی در لاله گوش هستند، به سرعت دیده می‌شوند. به همین دلیل اگر سرطان گوش در ناحیه لاله گوش رخ دهد، به طور معمول زود تشخیص داده می‌شود. اما اگر سرطان گوش به جای لاله گوش در ناحیه کانال شنوایی رخ دهد، از آن جا که دید به داخل کانال در حالت عادی وجود ندارد، دیرتر تشخیص داده می‌شود. این تشخیص دیرهنگام همان طور که در بخش های پیشین گفته شد، درمان سرطان گوش را با مشکل رو به رو می‌کند.
در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا درباره علائم، تشخیص و درمان سرطان گوش بیشتر بدانید.
در این مقاله خواهید خواند:
عوامل خطرزای سرطان گوش
در بخش‌های پیشین خواندید که تابش طولانی مدت آفتاب به پوست گوش، نخستین عامل خطرزای سرطان گوش به شمار می‌رود. اما عوامل خطرزای سرطان گوش به آفتاب محدود نمی‌شود.
هر ضایعه و زخمی که در گوش به خصوص به صورت مداوم، طول کشیده یا عودکننده ظاهر شود، احتمال بروز سرطان گوش را زیاد می‌کند. البته مشخص است که این مساله فقط مختص گوش نیست و چنین مشکلاتی در پوست هر جای بدن که به طور مزمن رخ دهند، می‌توانند احتمال بروز بدخیمی پوست را افزایش دهند.
بنابراین هر زخم یا تغییر رنگ مزمن در این ناحیه باید تحت بررسی قرار گیرد.
همچنین عفونت‌های مزمن گوش ممکن است خطر بروز سرطان گوش را افزایش دهند. از این رو لازم است جهت درمان عفونت‌های گوش و رفع عوامل زمینه ساز این عفونت‌ها اقدامات جدی با مراجعه منظم به پزشک معالج صورت پذیرد.
علائم سرطان گوش
علائم سرطان گوش ممکن است متفاوت باشد، اما در اینجا برخی از علائم کلی همراه با توضیحات آورده شده است:
- گوش درد: درد مداوم و غیر قابل توضیح در داخل یا اطراف گوش، می‌تواند از علائم سرطان گوش باشد. این درد ممکن است با گذشت زمان بدتر شود.
- تغییرات شنوایی: کم شنوایی ناگهانی یا پیشرونده به ویژه در یک گوش، ممکن است نشانه سرطان گوش باشد. این از دست دادن می‌تواند با احساس پری یا فشار در گوش آسیب دیده همراه باشد.
- وزوز گوش: زنگ مداوم، وزوز، یا سایر صداهای غیرعادی در گوش که نمی‌توانند به هیچ منبع خارجی نسبت داده شوند، ممکن است یک علامت باشد.
- ترشحات گوش: ترشحات خونی، بدبو یا چرک مانند از گوش، می‌تواند یک علامت هشدار دهنده باشد.
- تغییرات در ساختار گوش: تغییرات قابل مشاهده در شکل یا ظاهر گوش خارجی مانند توده‌ها یا زخم‌ها، باید توسط یک متخصص پزشکی ارزیابی شوند.
- ضعف عصب صورت: اگر تومور روی عصب صورت (که از گوش می گذرد) تأثیر بگذارد، می‌تواند باعث ضعف صورت یا فلج در یک طرف صورت شود.
- تورم: تورم یا توده در گردن به خصوص در اطراف خط فک، در صورتی که غدد لنفاوی مجاور را تحت تاثیر قرار دهد، می‌تواند با سرطان گوش مرتبط باشد.
- علائم پایدار: علائمی که برای هفته‌ها یا ماه‌ها بدون بهبودی باقی می‌مانند، علیرغم درمان سایر بیماری‌های شایع گوش، نگران کننده است و باید سریعا پیگیری شوند.
بنابراین دیدن یک ضایعه در پوست ناحیه لاله گوش، فرد را آگاه می‌سازد که باید با پزشک در مورد این ضایعه مشکوک مشورت کند. حال باید دید که سرطان گوش در کانال شنوایی چه علائمی ممکن است داشته باشد.
اگر علائم مشابه عفونت کانال گوش از جمله موارد زیر در یک فرد مشاهده شود و با درمانهای معمول به طور کامل بهبود نیابد یا به طور مداوم عود کند، بهتر است به امکان وجود سرطان گوش در کانال شنوایی شک کرد:
- ترشح چرکی
- ترشح خونابه‌ای
- درد گوش
- وجود توده در کانال گوش
- ضعیف شدن عضلات صورت
- کاهش قدرت شنوایی
بنابراین اگر یک مشکل در گوش با درمانهای معمول برطرف نمی‌شود، باید به طور جدی آن را پیگیری کرد.
علائم اولیه سرطان گوش
از بین علائم سرطان گوش، برخی از علائم شایع‌تر هستند و زودتر از علائم دیگر رخ می‌دهند. اینها شامل:
- گوش درد
- وزوز گوش
- کاهش شنوایی
- پری یا انسداد گوش
- تغییرات پوستی
- ترشحات گوش
از کجا بفهمیم سرطان گوش داریم؟
تشخیص سرطان گوش، نیازمند هوشیاری برای علائم است. همانطور که گفته شد، علائم شایع شامل گوش درد مداوم، از دست دادن شنوایی یا صدای وزوز گوش است. علاوه‌براین، سرطان گوش ممکن است باعث خونریزی غیرقابل توضیح از گوش، ترشحات گوش یا تغییراتی در پوست اطراف گوش مانند زخم یا توده شود. ضعف یا بی‌حسی صورت در یک طرف نیز می‌تواند نگران کننده باشد.
برای ارزیابی بهتر، مهم است که با یک متخصص گوش، حلق و بینی مشورت کنید. دکتر یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و ممکن است از اتوسکوپ یا میکروسکوپ برای بازرسی مجرای گوش استفاده کند. در صورت وجود یافته‌های مشکوک، ممکن است آزمایش‌های بیشتری مانند بیوپسی توصیه شود. بیوپسی شامل برداشتن یک نمونه بافت کوچک برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی برای تعیین وجود سلول‌های سرطانی است. آزمایشات تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن یا MRI، ممکن است برای ارزیابی وسعت سرطان و گسترش آن به ساختارهای مجاور انجام شود. تشخیص زودهنگام امری حیاتی است، بنابراین هرگونه علائم غیرعادی یا مداوم گوش، باید ارزیابی پزشکی را برای رد یا تشخیص سرطان گوش انجام دهد.
تشخیص سرطان گوش
در چنین مواردی که بیمار با علائم فوق مراجعه می‌کند و ضایعه‌ای به چشم می‌خورد، پزشک معالج از کانال گوش نمونه برداری می‌کند. در زبان انگلیسی از واژه biopsy برای مفهوم نمونه برداری استفاده می‌شود. بیوپسی از هر ضایعه مشکوک در کانال گوش وجود یا عدم وجود تومور بدخیم در گوش را به طور قطع مشخص می‌کند.
پس از تهیه نمونه توسط پزشک، این نمونه برای آزمایشگاه تشخیص پزشکی (آسیب شناسی پزشکی یا به اصطلاح انگلیسی آن پاتولوژی) ارسال می‌شود. در آزمایشگاه پاتولوژی از این نمونه برش‌هایی متعدد تهیه می‌شود. مطالعه بافت زیر میکروسکوپ توسط پزشک متخصص پاتولوژی به انجام میرسد. او می‌تواند بر اساس شکل سلول‌ها و مختصات آنها، تشخیص دهد که آیا این سلول‌ها بدخیم یا طبیعی هستند.
نمونه برداری از ضایعه گوش به چه ترتیب انجام می شود؟
به طور معمول، نمونه برداری از ضایعات سطحی طی یک عمل جراحی سرپایی و کوچک به انجام میرسد. پیش از آغاز این کار، از بی حسی موضعی استفاده می‌شود. وقتی اطمینان حاصل شد که بیمار در ناحیه ضایعه و اطراف آن هیچ دردی را احساس نمی‌کند، نمونه لازم از ضایعه برداشته می‌شود.
اگر ضایعه سطحی نباشد، ممکن است لازم شود که این کار تحت عمل جراحی دقیق‌تری و تحت بیهوشی انجام شود.
یکی دیگر از اجزای تشخیص سرطان گوش، تصویربرداری پزشکی است. پزشکی که در زمینه فوق تخصصی جراحی گوش، حلق و بینی فعالیت می‌کند، ممکن است ام آر آی یا سی تی اسکن درخواست نماید. این تصاویر پزشکی کمک می‌کنند که اندازه و گسترش ضایعات پیش از هر اقدام درمانی مشخص گردد. پزشک معالج بر پایه این اطلاعات بهتر می‌تواند در مورد نوع و وسعت عمل جراحی که مورد نیاز است، قضاوت نماید.
مرحله بندی یا استیجینگ سرطان گوش
تعیین مرحله بندی هر سرطان، نشان می‌دهد این سرطان تا چه حد بزرگ شده و تا چه حد گسترش یافته است. تعیین استیج سرطان گوش به پزشک کمک می‌کند که بهترین روال درمانی را برای بیمار طراحی نماید.
وقتی سرطان گوش در استیج پایین قرار دارد، یعنی سرطان در همان مراحل اولیه است. سرطان گوش با استیج پایین اندازه کوچکی دارد و به سایر جاهای بدن گسترش نیافته است.
اگر سرطان گوش از استیج بالایی برخوردار باشد، یعنی سرطان وارد مراحل پیشرفته شده است. در این حالت، سرطان گوش ممکن است اندازه بزرگی داشته باشد، یا سرطان ممکن است به نواحی اطراف گوش، به خصوص به غدد لنفاوی سر و گردن گسترش یافته باشد و جاهای دیگر بدن را هم درگیر کرده باشد.
درمان سرطان گوش
خوشبختانه اگر این بیماری در مراحل اولیه خود باشد، با یک عمل جراحی می‌توان ضایعه را از بدن خارج ساخت و حتی مقداری از پوست سالم اطراف آن را هم برای احتیاط بیشتر برداشت. محلی که ضایعه سرطان گوش از آن جا برداشته می‌شود، به ترمیم پوست نیاز دارد. به طور معمول، این کار طی همان جلسه عمل جراحی برداشت تومور، به انجام میرسد.
اگر فرد مبتلا به سرطان گوش زود به پزشک مراجعه نکند، ممکن است این بیماری پیشرفت کرده باشد. در این صورت ممکن است سرطان به سایر اعضای بدن به خصوص نواحی مجاور گوش، نفوذ کرده باشد. برای درمان این بیماران، یک یا گاهی چند عمل جراحی وسیع ممکن است لازم باشد.
تا این جا مشخص است که نقش انجام عمل جراحی در درمان سرطان گوش بسیار حیاتی است. اما آیا رادیوتراپی یا همان پرتودرمانی در درمان سرطان گوش نقش دارد؟
در بسیاری از بیماران ممکن است پزشک معالج علاوه بر عمل جراحی برای خارج کردن تومور، رادیوتراپی هم برای بیمار لازم بدانند. به طور معمول، رادیوتراپی (پرتودرمانی) از این جهت انجام می‌شود که باقیمانده سلول‌های سرطانی که ممکن است همچنان در بدن باقیمانده باشند، از بین بروند. در واقع، رادیوتراپی احتمال عود سرطان گوش را کم می‌کند.
اگر چه گفته شد که مراجعه دیرهنگام بیمار به پزشک و موارد پیشرفته سرطان گوش، دشواری‌های زیادی را در درمان این بیماری پدید می‌آورند، اما شایان ذکر است با پیشرفت‌های خوبی که در تکنیک‌های جراحی گوش و به خصوص ترمیم و بازسازی بافت گوش به وجود آمده است، علاج کامل بسیاری از این بیماران هم میسر گشته است. کیفیت بسیار بالای درمانهای رادیوتراپی هم به نتایج امیدوار کننده درمان سرطان گوش بسیار کمک کرده‌اند. اما باید یادآور شد که بیماران مبتلا به مراحل پیشرفته سرطان گوش لازم است برای درمان، ماه‌ها تحت نظر باشند و باید از این جهت آماده مراجعه مداوم و پیگیری مناسب با پزشک را داشته باشند.
در موارد خاص، ممکن است برای درمان سرطان گوش، علاوه بر عمل جراحی و پرتودرمانی (رادیوتراپی) شیمی درمانی هم لازم باشد.
حتی پس از این که بیمار دارای سرطان گوش مراحل درمانی را پشت سر گذاشت، همچنان باید در فواصل زمانی منظم، به پزشک معالج مراجعه کنند. چرا؟ متاسفانه احتمال عود بیماری سرطان گوش وجود دارد. بررسی دقیق پزشک طی جلسات پیگیری باعث می‌شود در صورت عود سرطان گوش، ضایعه مربوطه در همان مراحل اولیه تشخیص داده شود و درمانی سریع و راحت برای آن انجام شود.
در برخی موارد به دلیل عمل جراحی یا رادیوتراپی ممکن است شنوایی بیمار مختل شود. به عنوان نمونه، این امکان وجود دارد که حین عمل جراحی برداشتن تومور بدخیم گوش، لاله گوش یا کانال گوش برداشته شود. در این موارد، این امکان وجود دارد که با سمعک‌های ویژه مانند سمعک‌های استخوانی یا سمعک‌های قابل کارگذاری در بدن (سمعک‌های کاشتنی) شنوایی را به فرد بازگرداند.
دکتر علی کوهی دانش آموخته رشته فوق تخصصی جراحی گوش،حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا آماده پذیرش بیماران مشکوک به سرطان گوش در کلینیک خود در تهران هستند.
آیا سرطان گوش کشنده است؟
سرطان گوش اگرچه نسبتا نادر است، اما می‌تواند یک بیماری جدی و کشنده باشد. پیش آگهی به عوامل مختلفی از جمله نوع و مرحله سرطان و همچنین سلامت کلی فرد بستگی دارد. انواع مختلفی از سرطان گوش وجود دارد که سرطان سلول سنگفرشی، شایع‌ترین آنهاست. هنگامی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود، گزینه‌های درمانی مانند جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی، می‌توانند در مدیریت بیماری و بهبود میزان بقا موثر باشند.
کلید بهبود نتایج، تشخیص زودهنگام از طریق معاینات پزشکی منظم و ارزیابی سریع علائم مربوطه است. توجه به این نکته مهم است که در حالی که سرطان گوش می‌تواند کشنده باشد، اما پیشرفت در تحقیقات پزشکی و گزینه‌های درمانی، امیدی را برای افراد مبتلا ایجاد می‌کند و بر اهمیت مداخله زودهنگام و مراقبت‌های پزشکی مداوم تأکید می‌کند.
سرطان گوش بدخیم
سرطان بدخیم گوش که به عنوان سرطان کانال گوش یا کارسینوم مجرای شنوایی خارجی نیز شناخته می‌شود، یک بیماری نادر اما جدی است که می‌تواند گوش را تحت تأثیر قرار دهد. در حالی که سرطان گوش در مقایسه با سایر انواع سرطان‌ها نسبتاً نادر است، اما می‌تواند پیامدهای قابل توجهی برای سلامت و رفاه فرد داشته باشد. این نوع سرطان معمولاً از پوشش مجرای گوش منشا می‌گیرد. علت دقیق سرطان بدخیم گوش به خوبی شناخته نشده است، اما عواملی مانند عفونت مزمن گوش، قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی و سابقه پرتودرمانی در ناحیه سر و گردن، ممکن است این خطر را افزایش دهد
پیش آگهی سرطان بدخیم گوش، به عوامل مختلفی از جمله مرحله تشخیص و میزان گسترش تومور بستگی دارد. اگر زود تشخیص داده شود، درمان می‌تواند بسیار موثر باشد و شانس خوبی برای بهبودی کامل داشته باشد. با این حال در مراحل پیشرفته، پیش آگهی ممکن است کمتر مطلوب باشد.
جمع بندی
همانطور که گفته شد، سرطان گوش یک بیماری نادر اما جدی است که می‌تواند کانال گوش را تحت تاثیر قرار دهد. تشخیص زودهنگام و درمان سریع، برای یک نتیجه مطلوب ضروری است و افرادی که گوش درد یا سایر علائم نگران کننده را تجربه می‌کنند، باید فوراً برای رد این وضعیت به پزشک مراجعه کنند.
منبع:
پادکست جناب دکتر کوهی از اینستاگرام
2 دیدگاه دربارهٔ «سرطان گوش چیست؟ و علائم، تشخیص و درمان آن»
سلام ممنون بابت اطلاعات خوبتون آیا سرطان گوش قابل برگشت هست؟
سلام تومورها در همه جای بدن احتمال عود دارند. با جراحی مناسب و درمانهای رادیوتراپی و کموتراپی بعدی این عود به حداقل میرسد