اوریون و کم شنوایی

عفونت اوریون شاید چند هفته بیشتر طول نکشد اما عوارض آن، مانند کاهش شنوایی ناشی از این عفونت، ممکن است تا پایان عمر بر بیمار اثر بگذارد. البته به سبب به کارگیری واکسن اوریون در کودکان و افزایش رعایت بهداشت فردی و اجتماعی توسط افراد با گسترش ویروس کرونا، شیوع این عفونت ویروسی کاهش یافته است. استفاده از ماسک شیوع عفونت اوریون را تا حدود زیادی کاهش داده است.
در این نوشتار به بررسی عفونت اوریون و نقش آن در کم شنوایی پرداخته شده است.
در این مقاله خواهید خواند:
اوریون چیست؟

اوریون واژه ای فرانسوی است. در زبان فرانسه (تلفظ اورِی یا اوقِی) Oreille به معنی گوش است و اوریون (Oreillons) برای عفونت ویروسی که در ناحیه گوش رخ می دهد، به کار رفته است.
وقتی که فرد مبتلا به بیماری اوریون عطسه یا سرفه می کند، ریز قطرات بزاق وی در هوا پخش می شود. اگر یک فرد سالم این ریز قطرات مملو از ویروس را تنفس کند یا دست خود را به اجسام حاوی این ریز قطرات بزند و بعد به دهان یا شاید بینی بزند، احتمال ابتلای او به اوریون وجود دارد. به عبارت دیگر، انتقال ویروس اوریون به صورت فرد به فرد صورت می پذیرد.
وقتی فردی به ویروس اوریون آلوده شد، ممکن است تا دو هفته در وضعیت نهفتگی باشد؛ یعنی ویروس در بدن او مستقر شده ولی هنوز علائم اوریون ظاهر نشده اند. به عبارت دیگر، دوره نهفتگی ویروس اوریون دو هفته است.
علائم اوریون
مهم ترین علامت این عفونت ویروسی، تورم دردناک غدد بزاقی در یک طرف یا هر دو طرف صورت است. سایر علائم اوریون به شرح زیر هستند:
- احساس درد هنگام جویدن یا بلع غذا
- تب
- سردرد
- درد ماهیچه ها یا همان بدن درد
- ضعف عضلانی و خستگی
- کاهش اشتها
- حالت بدون علامت؛ اوریون می تواند بدون علامت باشد اما بعدها عوارض خود را آشکار نماید
عوارض اوریون

همان طور که در ابتدای نوشتار عنوان شد، کم شنوایی یکی از عوارض اوریون تلقی می شود. اوریون علاوه بر غدد بزاقی و گوش، در سایر اعضای بدن هم می تواند باعث تورم و التهاب شود، مانند:
- التهاب بیضه
- التهاب پانکراس یا لوزالمعده (پانکراتیت)
- التهاب تخمدان ها
- التهاب پستان ها
- التهاب مغز (اِنسفالیت)
- التهاب پرده های محافظ مغز و نخاع (مننژیت)
خوب است بدانید که خوشبختانه همه این عوارض نادر هستند.
چگونه اوریون باعث کم شنوایی می شود؟
یکی از عوارض هشدار دهنده عفونت ویروسی اوریون، کم شنوایی به شمار می رود. هنوز مکانیسم دقیق آسیب زدن عفونت اوریون به قدرت شنوایی و ابتلا به عفونت گوش میانی به خوبی مشخص نشده است.
برخی از پژوهشگران بر این باور هستند که ویروس اوریون به حلزون شنوایی واقع در گوش داخلی صدمه می زند. در حلزون شنوایی، سلول های مویی (سلول های حساس شنوایی) و لایه حاوی رگ های مغذی این سلول ها قرار دارند.
امواج صوتی که در گوش انسان بصورت امواج مکانیکی در مایع داخل حلزون شنوایی منتقل می شود، توسط سلول های مویی به سیگنال عصبی تبدیل می شود. این سیگنال عصبی توسط عصب شنوایی به مغز انتقال می یابد. ناحیه شنوایی مغز این سیگنال عصبی را به صورت صدا تعبیر می کند. بدین ترتیب، صدا شنیده می شود.
لایه حاوی رگ های تغذیه کننده حلزون شنوایی هم اهمیت زیادی دارد. این لایه خون مورد نیاز همه سلول های گوش داخلی را تامین می کند.
یکی دیگر از مناطقی که به صورت بالقوه، احتمال آسیب دیدن دارد، عصب شنوایی یا مناطق مغزی مجاور قاعده جمجمه (ساقه مغز) است.
عفونت اوریون در برخی از بیماران باعث کم شنوایی می شود. این کم شنوایی ناشی از اوریون از نوع آسیب شنوایی حسی – عصبی است. این کم شنوایی تقریبا همیشه فقط یک گوش را درگیر می کند و یک طرفه است. به این نوع کم شنوایی فقدان شنوایی یک طرفه یا کری یک طرفه هم اطلاق می شود.
درمان کم شنوایی ناشی از عفونت اوریون

به طور معمول، این نوع کم شنوایی ناشی از اوریون برگشت پذیر است. اما گاهی ممکن است این مشکل شدید و دائمی باشد. در این موارد، کودک مبتلا به اوریون بخش عمده توان شنیداری یک گوش خود را از دست می دهد.
سرخک و سرخجه هم می توانند باعث کم شنوایی حسی – عصبی شوند. در مواردی که شنوایی به حالت قبل از ایجاد عارضه برنمی گردد، گزینه های زیر برای بهبود قدرت شنیداری توسط پزشک تجویز می شود:
- سمعک ها برای کسانی که از افت خفیف تا متوسط حس شنوایی رنج می برند، بسیار مفید است. پزشک یا کارشناس شنوایی سنجی یا کارشناس شرکت های خدمات سمعک می توانند در انتخاب نوع سمعک بیمار را راهنمایی کنند. بهتر است بیمار سمعکی را انتخاب کند که با بودجه و شیوه زندگی او تناسب داشته باشد.
- سمعک استخوانی که در زیر پوست کار گذاشته می شود هم یک گزینه درمانی مناسب برای کم شنوایی یک طرفه به شمار می رود. این دستگاه که به طور معمول، از راه یک عمل جراحی کوچک در زیر پوست کار گذاشته می شود، صدا را به لرزش تبدیل کرده و به استخوان جمجمه منتقل می کند. گوش سالم فرد که توانایی شنیدن نرمال دارد این امواج لرزشی را دریافت کرده و به صورت صدا درک می کند.
- کاشت حلزون گوش یا کارگذاری دستگاه حلزون مصنوعی روش دیگر درمانی در برخی از این افراد به شمار می رود. این گزینه درمانی بیشتر به کسانی توصیه می شود که پس از اوریون به افت شنوایی شدید گرفتار می شوند. این دستگاه دارای الکترودهایی است که به طور مستقیم در عصب شنوایی نصب شده اند. دستگاه امواج صوتی را به امواج الکتریکی تبدیل می کند و آنها را، به طور مستقیم و بدون دخالت حلزون شنوایی آسیب دیده، به اعصاب شنوایی تحویل می دهد.
خوشبختانه کم شنوایی ناشی از اوریون یک عارضه نادر این عفونت ویروسی به شمار می آید. آمارها نشان می دهد که فقط یک تا چهار درصد مبتلایان به بیماری اوریون دچار ناشنوایی یک طرفه می شوند.
دکتر علی کوهی فوق تخصص جراحی گوش و حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا در کلینیک خود واقع در تهران آماده پذیرش بیماران مبتلا به کم شنوایی ناشی از اوریون و درمان آنها هستند.
سلام ۵۷سال دارم شنوایی یک طرفه دارم به احتمال قوی بچگی اوریون گرفتم و باعث شنوایی یک طرفه شدهام لطفاً راهنمایی کنید. ممنونم
سلام بدون بررسی گوش نظر تخصصی نمیشه داد. اگر تهران هستید به کلینیک مراجعه کنید و در غیر این صورت حتما به پژشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.