عمل جراحی تمپانوماستوئیدکتومی | نکات حیاتی عمل جراحی گوش میانی

عمل جراحی تمپانوماستوئیدکتومی یک عمل جراحی گوش میانی است و برای درمان بیماری های مرتبط، طراحی شده است. تیمپانوماستوئیدکتومی شامل برداشتن بافت عفونی از گوش میانی و ناحیه ماستوئید است. در نتیجه آناتومی گوش را بازیابی کرده و شنوایی را بهبود می‌بخشد. در طول این عمل که معمولاً بین 2 تا 3 ساعت طول می‌کشد؛ جراح یک برش در پشت گوش ایجاد کرده و امکان دسترسی به گوش میانی و استخوان ماستوئید را فراهم می‌کند. بافت عفونی یا کلستئاتوم را برداشته و غشای تمپان (پرده گوش) با استفاده از بافت خود بیمار، بازسازی می کند.

پیشرفت‌های اخیر در تکنیک‌های جراحی، مانند استفاده از روش‌های آندوسکوپی، تروما را به حداقل رسانده و زمان بهبودی را بهبود بخشیده است. همچنین اصلاح شیوه زندگی، از جمله اجتناب از سیگار کشیدن می تواند نقش مهمی در بهبودی پس از جراحی داشته باشد.

جراحی تمپانوماستوئیدکتومی چیست؟

تمپانوماستوئیدکتومی یک نوع عمل جراحی است. گاهی به آن تمپانوپلاستی(Tympanoplasty) با رویکرد ترکیبی هم گفته می‌شود. تمپانوماستوئیدکتومی یک روش درمانی است که برای درمان بیماری‌های مزمن گوش میانی به کار گرفته می‌شود. شایع ترین بیماری که به واسطه تمپانوماستوئیدکتومی درمان می‌گردد؛ ترمیم پارگی پرده گوش، عفونت مزمن گوش میانی و کلستاتوم است.

میزان موفقیت برای تیمپانوماستوئیدکتومی و تمپانوپلاستی آندوسکوپی برای کلستئاتوم 59.49% است.

شرایط مورد نیاز برای انجام جراحی تمپانوماستوئیدکتومی

جراحی تمپانوماستوئیدکتومی (ماستوئیدکتومی)، برای درمان عوارضی که در اثر عفونت گوش میانی یا اوتیت مزمن میانی (COM) به جمجمه گسترش می‌یابد، انجام می‌شود. این جراحی به‌طور خاص در موارد زیر کاربرد دارد:

درمان کلستئاتوم

کلستئاتوم با وجود این که یک کیست خوش خیم است؛ می تواند به رشد خود ادامه دهد و باعث بروز اختلالاتی در بدن شود. اگر در این مرحله فرد درمان نشود؛ رشد کلستئاتوم به ساختارهای گوش آسیب وارد می‌کند. این آسیب ها شامل:

• استخوانچه‌های گوش میانی
• دستگاه تعادلی
• اعصاب مربوط به حس چشایی
• اعصاب مربوط به حرکت عضلات صورت
• فشار وارد کردن به مغز و ایجاد مننژیت یا صرع (نادر)
• لابیرنتیت

وقتی بیماری به چنین نقطه‌ای می‌رسد؛ حتما باید با رویکرد جراحی به درمان آن پرداخت. اگرچه جراح همه تلاش خود را برای برداشتن ضایعه در یک نوبت عمل جراحی به کار می‌گیرد؛ اما در بیشتر موارد، برداشتن و خارج ساختن توده ناشی از کلستئاتوم به طور کامل طی چند نوبت جراحی میسر می‌گردد. به طور معمول، هدف از عمل جراحی تمپانوماستوئیدکتومی فقط برداشتن توده کلستئاتوم نیست. برگرداندن حس شنوایی و احساس تعادل به بهترین سطحی که امکانش وجود دارد؛ هدف ثانویه این عمل جراحی به شمار می‌رود. به همین دلیل گاهی همراه با این عمل، جراحی استخوانچه های گوش هم در صورت از بین رفتن زنجیره شوایی انجام می‌شود.

سایر بیمارهایی که به جراحی تمپانوماستوئیدکتومی نیاز دارند؛ شامل موارد زیر هستند:

در این جراحی در وهله نخست، موارد نابجا مانند کیست کلستئاتوم از گوش خارج می‌شود. به عبارت دیگر، اجزای نابجا هر آنچه در گوش میانی و داخلی قرار دارند؛ از بدن خارج می‌شوند. در بخش دوم از جراحی تمپانوماستوئیدکتومی، هر آسیبی که بیماری به حس شنوایی و حس تعادل فرد وارد کرده است؛ تا حد ممکن، ترمیم می‌شود. به عنوان نمونه، گاهی اوقات کیست کلستئاتوم به استخوان فشار آورده است و باعث خوردگی استخوان شده است. در این موارد، با استفاده از غضروف خود شخص می‌توان این آسیب‌ها را جبران کرد. گاهی هم کلستئاتوم، به استخوانچه‌های ظریف موجود در گوش میانی آسیب زده است. در صورت از بین رفتن استخوانچه‌های گوش، می توان به جای آنها از پروتز استفاده کرد.

به طور خلاصه، عمل جراحی تمپانوماستوئیدکتومی دو هدف را دنبال می‌کند:

1. خارج ساختن کلستئاتوم و جلوگیری از آسیب رساندن بیشتر آن به گوش و بافت‌های اطراف گوش.
2. بهبود شنوایی بعد از عمل گوش که این به نوع ضایعه وارده به گوش بستگی دارد.

نحوه جراحی تمپانوماستوئیکتومی

این عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی به انجام می‌رسد. ابتدا یک برش روی پوست ناحیه پشت گوش ایجاد می‌شود. استخوان این ناحیه که استخوان ماستوئید نام دارد؛ سوراخ می‌شود. پزشک متخصص جراحی گوش و حلق و بینی می‌تواند از این طریق به فضای گوش میانی دسترسی پیدا کند. اکنون که پزشک به گوش میانی دسترسی پیدا کرده است؛ کلستاتوم را از درون آن خارج می سازد.

این کار تحت دید دقیق با استفاده از میکروسکوپ و با استفاده از ابزار ظریف جراحی گوش به انجام می‌رسد. پس از خارج کردن اجزای نابجا، نوبت به ترمیم فضای گوش میانی می‌رسد. در این مرحله پزشک جراح از غضروف خود بیمار یا سایر بافت‌های برداشته شده به طور معمول از همان نزدیکی گوش، برای ترمیم فضای گوش میانی استفاده می‌نماید.

عوارض بعد از عمل جراحی گوش میانی یا تمپانوماستوئیدکتومی

امروزه انجام عمل جراحی تمپانوماستوئیدکتومی در دستان جراح ورزیده، کاری بی خطر است که به تعداد زیاد و بدون هر مشکلی به انجام می‌رسد.  اما ذات انجام عمل جراحی و گاهی هم ساختارهای متفاوت بدن بیمار باعث بروز مشکلات و عوارضی می‌شود که هر چند نادر هستند اما احتمال وقوع آنها وجود دارد. بدیهی است که پزشک جراح زمانی به بیمار پیشنهاد انجام یک عمل جراحی را می‌دهد که می‌داند مزایا و منافع حاصل از این عمل، بیشتر از عوارض یا مضرات احتمالی آن است. با وجود این، لازم است فردی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد از عوارض احتمالی جراحی تمپانوماستوئیدکتومی هم آگاه باشد. ^{nwentsurgerycenter}

در زیر به عوارض احتمالی جراحی تمپانوماستوئیدکتومی اشاره شده است:

• خونریزی گوش
• وزوز گوش
• عفونت گوش بعد از عمل جراحی
• سرگیجه
• گوش درد
• بی حسی گوش
• خارش گوش بعد از عمل
• رد پیوند مانند رد غضروف پیوند شده
• ضعف عضلات صورت (بسیار نادر)
• تغییر حس چشایی (موقت است، نوع دائمی آن بسیار نادر است)
• عدم بهبود شنوایی بعد از عمل گوش
• شنوایی گوش به حد مورد انتظار بیمار نرسیده است
• نشت مایع مغزی نخاعی (در این صورت برای پیشگیری از مننژیت باید جراحی ترمیمی در اسرع وقت انجام شود)

به طور کلی، جراحی بین یک تا چهار ساعت طول می‌کشد و طول مدت جراحی تمپانوماستوئیدکتومی به گستردگی ضایعه ارتباط دارد. به طور معمول، بیمار همان روز عمل یا فردای آن روز از بیمارستان مرخص می‌شود. برای کنترل درد بیمار مسکن تجویز می شود و دور سر بیمار با بانداژ بسته شده که به طور معمول، فردای روز مرخص شدن از بیمارستان می‌توان آن را برداشت. ممکن است قطره آنتی بیوتیک گوش برای حدود دو هفته پس از جراحی هم تجویز شود. با توجه به وجود پانسمان و پَک در اوایل جراحی، شنوایی خوب نیست اما با برداشتن کامل پانسمان؛ به طور معمول شنوایی بهبود یافته است.

در یک مطالعه، نرخ کلی عوارض جانبی برای بزرگسالان و کودکان مشابه بود و به ترتیب 2.9% و 2.3% گزارش شد. بیشتر عوارض بعد از ترخیص رخ داد.

مراقبت‌های بعد از عمل گوش میانی یا تمپانوماستوئیدکتومی

بعد از انجام جراحی تمپانوماستوئیدکتومی، پیروی از دستورالعمل‌های پزشک برای بهبودی سریع و بدون مشکل بسیار مهم است. در ادامه، لیستی از مواردی که باید به آن‌ها توجه کنید آمده است: ^houstonent

1. حداقل تا دو هفته پس از عمل، از باد کردن بینی خودداری کنید. دمیدن بینی (فین کردن) می‌تواند فشار زیادی در گوش ایجاد کرده و باعث جابجایی پچ پرده گوش شود.
2. اگر عطسه می‌کنید؛ حتما دهان خود را باز نگه دارید تا فشار در داخل گوش کاهش یابد.
3. برای جلوگیری از عفونت، باید از ورود هرگونه آب به گوش خود پرهیز کنید. هنگام دوش گرفتن، پنبه پوشیده از وازلین را داخل گوش خود قرار دهید.
4. تغییرات فشار هوا می‌تواند بر بهبودی شما تأثیر منفی بگذارد. بنابراین تا 6 هفته پس از جراحی از پرواز خودداری کنید.
5. طبق دستور پزشک، پماد آنتی بیوتیک را روی مجرای گوش و برش پشت گوش بزنید تا از عفونت جلوگیری کنید.
6. از بلند کردن اجسام سنگین یا انجام فعالیت‌هایی که ممکن است باعث خستگی شما شود، خودداری کنید تا روند بهبودی مختل نشود.
7. داروهای آنتی بیوتیک و مسکن را طبق دستور پزشک مصرف کنید تا از عفونت و درد جلوگیری شود.
8. ترشح خون یا مایعات رقیق از گوش و پشت گوش در روزهای اول پس از عمل کاملاً طبیعی است. نگران این موضوع نباشید.
9. ممکن است در ماه‌های اول پس از جراحی، صداهایی در گوش احساس کنید. این موضوع تا 6-8 هفته طبیعی است و با بهبودی گوش، این صداها کاهش می‌یابند.
10. در مدت 6-8 هفته پس از جراحی، شنوایی شما باید ارزیابی شود. در این زمان، پزشک می‌تواند وضعیت بهبودی و شنوایی شما را بررسی کند.

در نهایت، عمل جراحی تمپانوماستوئیدکتومی به‌عنوان یکی از روش‌های تخصصی و دقیق برای درمان عفونت‌ها و آسیب‌های مزمن گوش میانی شناخته می‌شود. این عمل جراحی گوش میانی نه‌تنها می‌تواند موجب بهبود شنوایی فرد شود، بلکه از پیشرفت بیماری و درگیری ساختارهای حیاتی اطراف گوش نیز جلوگیری می‌کند. انتخاب این روش درمانی باید با نظر پزشک متخصص صورت گیرد تا با بررسی شرایط بیمار، بهترین نتیجه درمانی حاصل شود.