کم شنوایی حسی عصبی/ علل، علائم و درمان
آیا با انواع کم شنوایی آشنا هستید؟ آیا میدانید کم شنوایی حسی عصبی چیست؟ آیا درباره درمان کم شنوایی حسی عصبی چیزی شنیدهاید؟ آیا کم شنوایی حسی عصبی کودکان یک بیماری شایع است؟ آیا درمان کم شنوایی حسی عصبی با طب سنتی میسر میشود؟
اگر میخواهید پاسخ این پرسشها را بیابید، یا اطلاعات معتبری درباره بیماریهای منجر به کم شنوایی حسی – عصبی پیدا کنید، از شما دعوت میشود این نوشتار را تا انتها مطالعه بفرمایید.
کم شنوایی حسی عصبی گوش: یکی از انواع افت شنوایی
به طور کلی، مشکل کم شنوایی را میتوان به دو نوع تقسیم کرد:
- کم شنوایی هدایتی یا انتقالی که در آن منتقل شدن صدا از گوش خارجی به گوش داخلی با اختلال رو به رو میشود.
- کم شنوایی حسی – عصبی که مشکلی در یک یا چند بخش زیر وجود دارد: گوش داخلی و/ یا در حلزون شنوایی گوش و/ یا در عصب شنوایی که سیگنالهای عصبی صدا را به مغز میبرد.
کم شنوایی حسی عصبی چیست؟
اگر به سلولهای حسگر شنوایی یعنی سلولهای مویی موجود در حلزون شنوایی گوش و یا عصب شنوایی آسیبی وارد شود، کم شنوایی حسی – عصبی رخ میدهد. به عبارت دیگر، گوش میتواند صدا را تا گوش داخلی فرد برساند اما سلولهای مویی آسیب دیده توانایی تبدیل صدا به سیگنالهای عصبی را ندارند یا عصب شنوایی صدمه دیده، توان انتقال سیگنال عصبی تولید شده در گوش داخلی به سمت مغز را ندارد. همان گونه که پیش از این هم ذکر شد، وارد آمدن آسیب به عصب شنوایی هم میتواند باعث بروز کم شنوایی حسی عصبی گردد.
با علل کم شنوایی حسی عصبی آشنا شوید
برخی از علل کلی کم شنوایی حسی عصبی در زیر مرور میشوند.
کم شنوایی حسی عصبی ناگهانی
در بسیاری از موارد یک ویروس عامل این مشکل است. کم شنوایی ناگهانی یک اورژانس پزشکی محسوب میشود. در صورت بروز کم شنوایی حسی – عصبی ناگهانی بلا فاصله به مرکز درمانی دارای اورژانس گوش و حلق و بینی یا پزشک متخصص مراجعه نمایید. با درمان سریع، به طور معمول، میتوان قدرت شنوایی بیمار مبتلا به عفونت ویروسی را تا حد زیادی حفظ کرد.
ضربه صوتی یا ترومای آکوستیک
قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند بدون محافظ گوش از مهمترین علل کم شنوایی حسی عصبی ناشی از صدای بلند به شمار میآید. برخی از علل ضربه صوتی به شرح زیر هستند:
- کار در محیطهای صنعتی یا با ماشینهای پر سر و صدا
- قرار داشتن در معرض صدای تیراندازی یا انفجار
تغییرات ناگهانی در فشار محیط بیرون
تغییرات ناگهانی در فشار هوای بیرون میتواند باعث آسیب به فضایی از گوش داخلی شود که حاوی مایع ویژهای در خود است. گاهی در هوانوردی برخاستن یا فرودهای ناگهانی میتواند با چنین آسیبی همراه باشد.
بیماری خود ایمنی گوش داخلی
اگر سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلولهای گوش داخلی حمله کند، این سلولها دچار آسیب شده، کم شنوایی حسی عصبی رخ میدهد. به طور کلی در بیماریهای خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن در اثر عواملی که خیلی خوب شناخته نشده است، برخی از سلولهای بدن را غیر خودی محسوب میکند و به آنها هجوم میبرد. در افراد درگیر با بیماری خود ایمنی گوش، کم شنوایی حسی – عصبی به طور تدریجی پیشرفت میکند و در هر دو گوش مشاهده میشود.
بیماری منییر
در این بیماری کم شنوایی حسی – عصبی نوسان دارد و گاهی بهتر یا بدتر میشود. در بیماری منییر کم شنوایی با وزوز گوش، احساس پری در گوش یا سرگیجه ممکن است همراه باشد.
بیماریهای دستگاه عصبی مرکزی
آسیب رسیدن به نواحی مختلف مغز هم ممکن است با کم شنوایی حسی عصبی توام شود. به عنوان نمونه، بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا اِم اِس یکی از بیماریهایی است که میتواند سبب بروز این نوع کم شنوایی شود.
اتواسکلروز حلزون شنوایی
اگر اطراف استخوانچه رکابی در گوش میانی به طور غیر طبیعی و بیش از حد استخوان به سمت گوش داخلی رشد پیدا کنند، ممکن است باعث کم شنوایی حسی – عصبی شوند.
تومورهای خوش خیم
برخی از این تومورها مانند نوروم آکوستیک میتوانند با وارد آوردن فشار روی عصب شنوایی باعث بروز کم شنوایی حسی عصبی شوند.
شاید بهتر باشد سایر علل کم شنوایی حسی عصبی کودکان و بزرگسالان به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
علل کم شنوایی حسی عصبی کودکان
کم شنوایی حسی عصبی نوزاد و کودک علل بسیار گوناگونی دارد. در ادامه با شایعترین علل این بیماری در رده سنی کودکان آشنا میشوید:
- هر گونه ناهنجاری در گوش داخلی
- مشکلات ژنتیکی و تغییرات در ژنهای مرتبط
- زردی (افزایش بیلی روبین در خون نوزاد یا کودک و زرد شدن سفیدی چشم و پوست)
- انتقال عفونتهای ویروسی از مادر به جنین در هنگام بارداری
علل کم شنوایی حسی عصبی بزرگسالان
به طور معمول، علل بروز کم شنوایی حسی عصبی بزرگسالان با کودکان تفاوتهایی دارد. در ادامه با شایعترین علل کمش نوایی حسی عصبی بزرگسالان آشنا میشوید:
- افزایش سن شایعترین علت کم شنوایی حسی – عصبی بزرگسالان به شمار میآید. کم شنوایی ناشی از این مشکل به طور معمول، غیر قابل برگشت تلقی میشود.
- قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند
- ضربه به سر که گاهی تحت عنوان ضربه مغزی هم شهرت دارد و شاید باعث کم شنوایی حسی – عصبی ناگهانی شود
- سایر موارد که برخی از آنها در بخش بالای همین مقاله مورد اشاره قرار گرفت
علائم کم شنوایی حسی عصبی
یک یا چند علامت و نشانه زیر ممکن است در افراد مبتلا به کم شنوایی حسی عصبی گزارش شود. این علائم عبارتنداز:
- غیر واضح شدن شنوایی یا افت شنوایی
- دچار مشکل شدن در درک گفتار دیگران
- کاهش شنوایی ناگهانی یا تدریجی
- احساس پری یا فشار در گوش
- احساس صدای زنگ در گوش یا همان وزوز گوش
- منگی و سرگیجه
برای کم شنوایی حسی عصبی چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
در صورت وجود یک یا چند علامت بالا در هر فرد، بهتر است او به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نماید.
درمان کم شنوایی حسی عصبی
درمان کم شنوایی به نوع آن بستگی دارد. به همین دلیل، اهمیت فراوانی دارد که پزشک معالج علت و نوع کم شنوایی هر بیمار را مشخص نماید. پزشک برای تشخیص نوع کم شنوایی ممکن است تست شنوایی سنجی کاملی را درخواست نماید یا به انجام برساند. در این تست نه تنها شدت کم شنوایی بلکه نوع آن تا حدود زیادی مشخص میشود. کم شنوایی ممکن است از نوع انتقالی یا حسی عصبی یا مخلوطی از هر دو باشد.
پیش از انتخاب گزینه درمانی مناسب برای کم شنوایی حسی – عصبی، پزشک معالج ممکن است برای بیمار سی تی اسکن یا ام آر آی درخواست نماید. این تصاویر برخی از علل محتمل بروز کم شنوایی را مردود یا محرز مینماید.
به طور کلی، درمان کم شنوایی حسی عصبی شامل موارد زیر میشود:
- داروها: برخی از داروها در درمان این نوع کم شنوایی نقش دارند. به عنوان نمونه، تجویز داروهای کورتیکوستروئید یا حاوی کورتون هم به صورت خوراکی هم به صورت تزریق از راه پرده گوش میتواند در برخی موارد در کاهش التهاب و تورم سلولهای مویی گوش داخلی موثر باشد. همچنین تجویز داروهای افزایش دهنده ادرار (مُدِر) در بیماری منییر باعث بهبود نسبی برخی بیماران میشود.
- رژیم غذایی دارای سدیم کم یا همان رژیم غذایی کم نمک.
- سمعک برای کم شنوایی حسی – عصبی کاربرد دارد. گاهی ممکن است از سایر دستگاههای کمک کننده به شنوایی هم استفاده شود.
- برای کودکان دانش آموز دچار کم شنوایی حسی عصبی، بهتر است صندلی آنها در جای مناسب و نزدیک به آموزگار یا بلندگو باشد.
- عمل جراحی برای درمان برخی از علل کم شنوایی حسی – عصبی توصیه میشود.
- عمل کاشت حلزون گوش
در برخی از موارد، نیازهای بیمار مبتلا به کم شنوایی حسی عصبی با سمعکهای معمولی با سمعکهایی که نیاز به کارگذاری دارند، تا حدودی مرتفع میشوند. این پزشک متخصص گوش و حلق و بینی است که در نهایت، بیمار را راهنمایی میکند که کدام گزینههای درمانی برای او مناسب هستند.
دکتر علی کوهی دانش آموخته رشته فوق تخصصی جراحی گوش و حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا آماده پذیرش بیماران مبتلا به کم شنوایی حسی عصبی و درمان آنها هستند. خواهشمند است برای دریافت اطلاعات بیشتر یا تعیین وقت قبلی با شمارههای تلفن کلینیک ایشان واقع در تهران تماس حاصل فرمایید.
منابع:
https://www.hear-it.org/Sensorineural-hearing-loss
https://www.asha.org/public/hearing/sensorineural-hearing-loss/
https://www.enthealth.org/conditions/sensorineural-hearing-loss/