آیا تا به حال احساس کرده‌اید که صداهای اطراف را به‌درستی نمی‌شنوید یا یکی از گوش‌هایتان حساس‌تر از دیگری شده است؟ مشکلات شنوایی می‌توانند دلایل متعددی داشته باشند، از انسداد ساده مجرای گوش تا اختلالات عمیق‌تر در گوش داخلی. برای تشخیص دقیق‌تر، تست شنوایی رینه (Rinne) و تست شنوایی وبر (Weber) به‌عنوان روش‌های بالینی سریع و کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تست رینه و وبر با کمک دیاپازون (Tuning Fork) به پزشکان امکان می‌دهند تا نوع و محل کم‌شنوایی را شناسایی کنند. طبق مطالعات اخیر، تست رینه در تشخیص کم‌شنوایی هدایتی دقتی حدود ۹۱٪ دارد، درحالی‌که تست وبر در تمایز بین کم‌شنوایی حسی‌عصبی و هدایتی ۸۷٪ موثر است.
این دو تست ساده و غیرتهاجمی، یکی از اولین روش‌هایی هستند، که پزشکان برای بررسی وضعیت شنوایی استفاده می‌کنند. با کمک یک دیاپازون و چند سوال ساده، می‌توان فهمید که آیا کم‌شنوایی شما، ناشی از یک انسداد در گوش میانی است، یا مشکل عمیق‌تری در گوش داخلی وجود دارد؛ اما این تست‌ها چگونه انجام می‌شوند؟ نتایج آن‌ها چه معنایی دارند؟ و آیا همیشه قابل اعتماد هستند؟ در این مقاله از وبسایت دکتر کوهی، با مزایا، نحوه انجام و تفسیر آزمایش شنوایی رینه و وبر آشنا خواهیم شد.
آشنایی با تست رینه و وبر
آزمایش شنوایی سنجی رینه و وبر، ابزارهایی هستند که برای ارزیابی کاهش شنوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به پزشک کمک کنند، تا نوع کم شنوایی شما را شناسایی کرده و درمان مناسب را پیشنهاد دهد.
تست رینه چیست؟
در تست Rinne، شنوایی با مقایسه هدایت هوا و هدایت استخوان بررسی می‌شود. شنوایی هدایت هوا، از طریق هوای اطراف گوش، به گوش منتقل می‌شود و مجرای گوش و پرده گوش را شامل می‌شود؛ در حالی که شنوایی استخوانی، از طریق ارتعاشاتی است که به گوش داخلی می‌رسند.
تست وبر چیست؟
تست Weber نیز، روش دیگری برای تشخیص کم شنوایی، چه هدایتی و چه حسی عصبی است. کم شنوایی هدایتی زمانی رخ می‌دهد که امواج صوتی نتوانند از گوش میانی به گوش داخلی منتقل شوند. این مشکل می‌تواند به دلیل عواملی مانند عفونت، تجمع جرم گوش، سوراخ شدن پرده گوش، مایع در گوش میانی یا آسیب به استخوان‌های کوچک گوش میانی باشد!
در مقابل، کم شنوایی حسی عصبی، زمانی رخ می‌دهد که به بخشی از سیستم عصبی تخصصی گوش آسیب وارد شود. این آسیب، می‌تواند شامل عصب شنوایی، سلول‌های مویی در گوش داخلی یا بخش‌های دیگر حلزون باشد. از جمله عوامل رایج این نوع کم شنوایی، می‌توان به قرار گرفتن مداوم در معرض صداهای بلند و افزایش سن اشاره کرد.
استفاده از تست شنوایی رینه / تست شنوایی وبر، به پزشکان این امکان را می‌دهد تا مشکلات شنوایی شما را به موقع شناسایی کرده، و درمان زودهنگام را آغاز کنند؛ اقدامی که در برخی موارد می‌تواند از کاهش کامل شنوایی جلوگیری کند.
دلایل نیاز به تست شنوایی رینه و وبر
انواع تست‌های شنوایی، ازجمله آزمایش شنوایی رینه و وبر، به دلایل مختلفی انجام می‌شوند؛ که مهم‌ترین آن‌ها، تشخیص نوع و شدت کم‌شنوایی است. این تست‌ها، به پزشک کمک می‌کنند تا مشخص کند آیا مشکل شنوایی بیمار ناشی از اختلال در انتقال صدا (کم‌شنوایی هدایتی) است، یا به‌دلیل آسیب به عصب شنوایی یا ساختارهای داخلی گوش (کم‌شنوایی حسی-عصبی) رخ داده است!
همچنین تست شنوایی رینه / تست شنوایی وبر، می‌توانند در شناسایی مشکلاتی مانند عفونت گوش، تجمع جرم گوش یا آسیب به پرده گوش مؤثر باشند. علاوه‌بر این، نتایج این تست‌ها، برای برنامه‌ریزی درمان مناسب و تصمیم‌گیری درباره نیاز به مداخلات پزشکی یا استفاده از وسایل کمک شنوایی بسیار اهمیت دارند.Rinne and Weber Tests for Hearing Loss
تفاوت تست رینه و وبر
آزمایش شنوایی سنجی رینه و وبر، هر دو برای ارزیابی شنوایی استفاده می‌شوند، اما هرکدام روش خاص خود را دارند:
تست رینه برای مقایسه هدایت صوتی از طریق هوا و استخوان به کار می‌رود. در این روش، ابتدا دیاپازون را روی استخوان پشت گوش (ماستوئید) قرار می‌دهند. وقتی صدا دیگر شنیده نشد، دیاپازون را کنار کانال گوش می‌گیرند. اگر فرد صدا را از طریق هوا بهتر بشنود، یعنی شنوایی طبیعی است؛ اما اگر از طریق استخوان بهتر بشنود، نشانه کم‌شنوایی هدایتی است!
تست وبر نیز، برای تشخیص نوع کم‌شنوایی انجام می‌شود. در این تست، دیاپازون روی مرکز سر قرار می‌گیرد و از بیمار خواسته می‌شود بگوید صدا را در کدام گوش بهتر می‌شنود. اگر صدا در گوش ضعیف‌تر قوی‌تر باشد، احتمال کم‌شنوایی هدایتی وجود دارد، اما اگر در گوش سالم‌تر بهتر شنیده شود، نشان‌دهنده کم‌شنوایی حسی-عصبی است!
نحوه انجام تست شنوایی رینه
برای انجام تست رینه، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- قرار دادن دیاپازون روی ماستوئید؛ یک دیاپازون 512 هرتزی را به ارتعاش درآورید و پایه آن را محکم روی استخوان پشت گوش (ماستوئید) قرار دهید. برای اطمینان از تماس مناسب، می‌توانید به آرامی به سمت مقابل سر فشار دهید؛ این مرحله برای بررسی هدایت استخوانی انجام می‌شود.
- بررسی شنوایی از طریق استخوان؛ از بیمار بپرسید که آیا صدای دیاپازون را می‌شنود. سپس از او بخواهید زمانی که دیگر صدایی نمی‌شنود، به شما اطلاع دهد.
- انتقال به مجرای گوش؛ به محض اینکه بیمار اعلام کرد که دیگر صدای دیاپازون را نمی‌شنود، آن را بدون ضربه زدن مجدد، در مقابل مجرای گوش قرار دهید. این مرحله، هدایت صوتی از طریق هوا را بررسی می‌کند.
- سؤال از بیمار؛ از بیمار بپرسید که آیا دوباره می‌تواند صدا را بشنود. اگر پاسخ مثبت باشد، به این معنی است که هدایت از طریق هوا بهتر از هدایت از طریق استخوان است، که در افراد با شنوایی طبیعی اتفاق می‌افتد. (این نتیجه، برخلاف نامش، “رینه مثبت” نامیده می‌شود.)
تفسیر نتایج تست رینه
تفسیر نتایج تست رینه به این صورت است که:
- شنوایی طبیعی؛ در افراد سالم، صدا از طریق هوا بهتر از استخوان منتقل می‌شود. بنابراین، بیمار باید بتواند صدای دیاپازون را وقتی در جلوی مجرای گوش قرار دارد، برای مدت طولانی‌تری نسبت به زمانی که روی ماستوئید قرار داشت، بشنود.
- کم‌شنوایی هدایتی؛ اگر بیمار، صدا را در مرحله هدایت استخوانی بهتر از مرحله هدایت هوایی بشنود، این نشان دهنده مشکل در انتقال صدا از طریق مجرای گوش، پرده گوش، یا استخوانچه‌های گوش میانی است.
- کم‌شنوایی حسی-عصبی؛ اگر بیمار به‌طور کلی در گوش آسیب دیده شنوایی ضعیفی داشته باشد، ممکن است تست رین نتیجه “منفی کاذب” بدهد. در این حالت، بیمار صدای دیاپازون را در هدایت هوایی یا استخوانی به درستی نمی‌شنود، اما ارتعاشات استخوانی ممکن است به گوش سالم منتقل شود و باعث ایجاد پاسخ غیرواقعی شود!What is Rinne and Weber
روش انجام تست شنوایی وبر
برای انجام تست وبر، ابتدا به بیمار توضیح دهید که می‌خواهید شنوایی او را با استفاده از یک دیاپازون بررسی کنید.
- فعال‌سازی دیاپازون: یک دیاپازون 512 هرتزی را به ارتعاش درآورید. برای این کار، آن را به آرامی به زانوی خود بزنید (نه به میز یا بدن بیمار).
- قرار دادن روی پیشانی: پایه دیاپازون را در مرکز پیشانی یا بالای سر بیمار قرار دهید.
- سؤال از بیمار: از بیمار بپرسید: “صدا را از کجا می‌شنوی؟”
دیاپازون 512 هرتزی، به دلیل ایجاد تعادل مناسب بین مدت زمان ارتعاش و حداقل تحریک لمسی انتخاب می‌شود. این فرکانس، برای آزمایش شنوایی ایده‌آل است؛ زیرا صدا به اندازه کافی طولانی شنیده می‌شود، اما لرزش‌های آن باعث ایجاد حس لامسه نمی‌شود.
تفسیر نتایج تست وبر
تفسیر این تست باید همراه با نتایج تست رین انجام شود تا تشخیص دقیق‌تری ارائه گردد.
- شنوایی طبیعی: صدا به‌طور مساوی در هر دو گوش شنیده می‌شود.
- کم‌شنوایی حسی-عصبی: صدا در گوش سالم بلندتر شنیده می‌شود.
- کم‌شنوایی هدایتی: صدا در گوش آسیب‌دیده بلندتر شنیده می‌شود.
در این نوع کم‌شنوایی، به دلیل مشکل در هدایت صدا از طریق هوا، گوش آسیب‌دیده، صداهای محیطی کمتری دریافت می‌کند. اما هدایت استخوانی همچنان کار می‌کند و حتی ممکن است تقویت شود؛ زیرا صداهای با فرکانس پایین در گوش داخلی به دام می‌افتند. این را می‌توان با آزمایش ساده‌ای اثبات کرد: اگر هنگام صحبت کردن یکی از گوش‌های خود را ببندید، صدای خود را در گوش بسته بلندتر می‌شنوید.Rinne’s and Weber’s tests
چالش‌ها و محدودیت‌های تست شنوایی رینه و وبر
با وجود اینکه تست‌های رینه و وبر روش‌های مفیدی برای ارزیابی شنوایی هستند، اما محدودیت‌هایی دارند که می‌توانند بر دقت نتایج تأثیر بگذارند، ازجمله:
- دقت پایین در برخی موارد؛ تست شنوایی رینه / تست شنوایی وبر همیشه نتایج دقیقی ارائه نمی‌دهند، به‌ویژه زمانی که بیمار، دچار چندین نوع مشکل شنوایی باشد. در چنین شرایطی، تشخیص درست سخت‌تر می‌شود و ممکن است نتیجه گمراه کننده باشد!
- تأثیر عوامل خارجی؛ عواملی مانند موم گوش، عفونت، یا حتی شرایط محیطی می‌توانند روی نتیجه آزمایش اثر بگذارند. برای مثال، انسداد مجرای گوش با موم یا التهاب ممکن است باعث تغییر در نحوه دریافت صدا و ایجاد تداخل در ارزیابی شود.
- عدم اندازه‌گیری شدت کم‌شنوایی؛ آزمایش شنوایی رینه و وبر، فقط نوع کم‌شنوایی (رسانایی یا حسی-عصبی) را مشخص می‌کنند، اما شدت آن را نمی‌توان با این روش‌ها تعیین کرد. برای بررسی میزان دقیق کم‌شنوایی، به آزمایش‌های دقیق‌تری مانند ادیوگرام نیاز است.
آیا آزمایش شنوایی رینه و وبر می‌توانند کم‌شنوایی را تشخیص دهند؟
در نهایت، تست شنوایی رینه / تست شنوایی وبر، دو ابزار مهم برای ارزیابی وضعیت شنوایی و تشخیص مشکلاتی، مانند کم‌شنوایی حسی-عصبی یا هدایتی هستند. این تست‌ها، به‌ویژه در کنار سایر روش‌های ارزیابی شنوایی، به پزشکان کمک می‌کنند تا علت کم‌شنوایی را بهتر درک کنند و درمان مناسب را پیشنهاد دهند.
اگر احساس می‌کنید شنوایی‌تان تغییر کرده یا دچار کاهش شنوایی شده‌اید، توصیه می‌شود که به یک متخصص گوش، حلق و بینی جهت تست شنوایی وبر و تست شنوایی رینه مراجعه کنید. دکتر کوهی با تجربه بالا در زمینه تشخیص و درمان مشکلات شنوایی، و همچنین تست رینه و وبر، می‌تواند بهترین راهکار را برای بهبود سلامت گوش و شنوایی شما ارائه دهد.
