بهبودی سکته گوش، بستگی به سرعت تشخیص و شروع درمان دارد. بهترین درمان کری ناگهانی، شامل مصرف داروهای استروئیدی مانند پردنیزون برای کاهش التهاب و تورم است. درمان زودهنگام با استروئیدها، می‌تواند شنوایی را بهبود بخشد. علاوه‌بر داروها، برخی روش‌های درمانی دیگر مانند هایپرباریک اکسیژن تراپی و تزریق استروئیدها به داخل گوش نیز، ممکن است مفید باشند. مهم است که در صورت تجربه ناگهانی از دست دادن شنوایی، فوراً به پزشک مراجعه کنید تا از بهترین نتیجه درمانی بهره‌مند شوید. در ادامه همراه ما باشید تا به معرفی بهترین داروهای درمانی برای سکته گوش بپردازیم.
معمولا در زمان طلایی درمان سکته گوش، داروهایی با هدف کاهش التهاب و بهبود جریان خون در گوش داخلی توصیه می شود. البته که مراجعه به پزشک برای تشخیص بهترین دارو سکته گوش ضروری است؛ در ادامه، داروهای رایج به همراه نام تجاری، اشکال، موارد استفاده و مزایا و معایب مربوط به آن‌ها آورده شده است.
پردنیزون (Prednisone)
پردنیزون، که با نام تجاری دلتازون شناخته می‌شود، یک کورتیکواستروئید قوی است که به‌صورت قرص خوراکی یا محلول مایع در دسترس است. این دارو با کاهش التهاب و سرکوب پاسخ ایمنی بدن، نقش مهمی در درمان سکته گوش (کاهش ناگهانی شنوایی حسی-عصبی یا SSNHL) ایفا می‌کند. در صورتی که در روزهای اولیه شروع علائم تجویز شود، می‌تواند به بازیابی شنوایی کمک کند. مکانیسم اثر آن به کاهش التهاب در گوش داخلی مرتبط است که ممکن است ناشی از عوامل خودایمنی یا ویروس‌ها باشد. مطالعات نشان داده‌اند که درمان زودهنگام با پردنیزون می‌تواند شانس بهبود شنوایی را تا 60 درصد افزایش دهد، به‌ویژه اگر در 48 ساعت اول شروع شود.
با این حال، استفاده از پردنیزون بدون چالش نیست. عوارض جانبی آن شامل افزایش وزن، بالا رفتن فشار خون، افزایش قند خون و حتی در موارد طولانی‌مدت، پوکی استخوان یا مشکلات گوارشی است. بیماران دیابتی یا افرادی با سابقه زخم معده باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند و تحت نظارت پزشک باشند. همچنین، قطع ناگهانی پردنیزون می‌تواند باعث سندرم ترک شود، بنابراین کاهش تدریجی دوز ضروری است. برای به حداقل رساندن عوارض، معمولاً دوره‌های کوتاه‌مدت (7 تا 14 روز) تجویز می‌شود.
متیل پردنیزولون (Methylprednisolone)
متیل پردنیزولون، که با نام تجاری مدrol عرضه می‌شود، یکی دیگر از کورتیکواستروئیدهای پرکاربرد در درمان SSNHL است که به‌صورت قرص خوراکی یا تزریقی در دسترس است. این دارو با کاهش التهاب در گوش داخلی، به‌ویژه در مواردی که التهاب عامل اصلی کاهش شنوایی باشد، موثر عمل می‌کند. تزریق داخل وریدی یا داخل تمپان این دارو می‌تواند اثرات سریع‌تری نسبت به فرم خوراکی داشته باشد، به‌خصوص در موارد شدید. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که متیل پردنیزولون در ترکیب با درمان‌های دیگر، مانند بتاهیستین، می‌تواند نتایج بهتری در بهبود شنوایی داشته باشد.
عوارض جانبی این دارو شامل تغییرات خلقی، افزایش اشتها، بی‌خوابی و در موارد نادر، اضطراب یا افسردگی است. استفاده طولانی‌مدت ممکن است خطر ابتلا به عفونت‌ها را افزایش دهد، زیرا سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند. برای کاهش عوارض، پزشکان معمولاً دوزهای کاهشی را در یک دوره کوتاه‌مدت تجویز می‌کنند. بیماران باید از مصرف الکل یا غذاهای پرچرب در طول درمان خودداری کنند تا از عوارض گوارشی و متابولیک جلوگیری شود.
دگزامتازون (Dexamethasone)
دگزامتازون، با نام تجاری Decadron، یک کورتیکواستروئید قوی است که به‌صورت قرص خوراکی، تزریقی یا قطره گوش در دسترس است. این دارو به دلیل توانایی بالای خود در کاهش التهاب، به‌ویژه در تزریق داخل تمپان، در درمان SSNHL بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. تزریق مستقیم به گوش داخلی امکان رساندن دوز بالایی از دارو به محل التهاب را فراهم می‌کند، بدون اینکه عوارض سیستمیک گسترده‌ای ایجاد شود. این روش به‌ویژه در بیمارانی که به درمان خوراکی پاسخ نداده‌اند، موثر است.
عوارض جانبی دگزامتازون شامل سردرد، سرگیجه، تغییرات خلقی و در موارد نادر، افزایش فشار داخل چشم است. استفاده از قطره گوش ممکن است باعث سوزش یا ناراحتی موقت در محل شود. بیماران با سابقه گلوکوم یا مشکلات چشمی باید پیش از استفاده با پزشک مشورت کنند. همچنین، دگزامتازون می‌تواند با برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد تداخل داشته باشد، بنابراین بررسی تاریخچه دارویی بیمار ضروری است.
بتاهیستین (Betahistine)
بتاهیستین، با نام تجاری Serc، دارویی است که به‌صورت قرص خوراکی برای بهبود جریان خون در گوش داخلی استفاده می‌شود. این دارو به‌ویژه در کاهش سرگیجه مرتبط با SSNHL موثر است، زیرا به تنظیم فشار مایعات در گوش داخلی کمک می‌کند. بتاهیستین با اثر بر گیرنده‌های هیستامینی، جریان خون را در عروق کوچک گوش بهبود می‌بخشد و می‌تواند به کاهش علائم وزوز گوش نیز کمک کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که بتاهیستین در ترکیب با کورتیکواستروئیدها نتایج بهتری در درمان SSNHL دارد.
عوارض جانبی بتاهیستین معمولاً خفیف است و شامل ناراحتی گوارشی، تهوع و سردرد می‌شود. در بیماران با آسم یا زخم معده، این دارو باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است علائم را تشدید کند. اثربخشی بتاهیستین در برخی مطالعات مورد تردید قرار گرفته است، اما همچنان به دلیل ایمنی نسبی و اثرات مثبت بر سرگیجه، به‌طور گسترده‌ای تجویز می‌شود.
عصاره جینکوبیلوبا (Ginkgo Biloba Extract)
عصاره جینکوبیلوبا، که با نام تجاری Tebonin شناخته می‌شود، یک مکمل طبیعی است که به‌صورت قرص یا عصاره مایع در دسترس است. این مکمل با بهبود میکروسیرکولاسیون و افزایش جریان خون به گوش داخلی، به‌عنوان درمان کمکی در SSNHL استفاده می‌شود. جینکوبیلوبا به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی خود می‌تواند از سلول‌های گوش داخلی در برابر آسیب‌های اکسیداتیو محافظت کند. برخی مطالعات کوچک نشان داده‌اند که این مکمل می‌تواند در بهبود شنوایی و کاهش وزوز گوش موثر باشد، به‌ویژه در بیماران با مشکلات عروقی.
با این حال، شواهد علمی در مورد اثربخشی جینکوبیلوبا هنوز محدود است و نتایج متفاوتی گزارش شده است. عوارض جانبی آن معمولاً خفیف است و شامل مشکلات گوارشی یا واکنش‌های آلرژیک پوستی می‌شود. بیماران تحت درمان با داروهای رقیق‌کننده خون، مانند آسپرین، باید از مصرف جینکوبیلوبا اجتناب کنند، زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. مشاوره با پزشک پیش از شروع این مکمل ضروری است.
پنتوکسی‌فیلین (Pentoxifylline)
پنتوکسی‌فیلین، که با نام تجاری Trental عرضه می‌شود، دارویی است که با کاهش ویسکوزیته خون، جریان خون را در عروق کوچک بهبود می‌بخشد. این دارو به‌صورت قرص خوراکی برای درمان SSNHL استفاده می‌شود، با این فرض که افزایش گردش خون می‌تواند اکسیژن‌رسانی به گوش داخلی را بهبود بخشد. با این حال، مطالعات اخیر اثربخشی این دارو را در درمان SSNHL تأیید نکرده‌اند و استفاده از آن بیشتر به‌عنوان درمان کمکی در نظر گرفته می‌شود.
عوارض جانبی پنتوکسی‌فیلین شامل تهوع، سرگیجه و در موارد نادر، خونریزی گوارشی است. بیماران با سابقه بیماری‌های قلبی یا مشکلات انعقادی باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند. به دلیل شواهد محدود در مورد اثربخشی، استفاده از پنتوکسی‌فیلین معمولاً در کنار سایر درمان‌ها، مانند کورتیکواستروئیدها، توصیه می‌شود.
استیل‌سیستئین (Acetylcysteine)
استیل‌سیستئین، که با نام تجاری NAC شناخته می‌شود، یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به‌صورت قرص خوراکی یا جوشان در دسترس است. این دارو با محافظت از سلول‌های گوش داخلی در برابر استرس اکسیداتیو، می‌تواند در درمان SSNHL مفید باشد. استیل‌سیستئین به‌ویژه در مواردی که کاهش شنوایی ناشی از آسیب‌های اکسیداتیو (مانند قرار گرفتن در معرض سر و صدا) باشد، مورد توجه قرار گرفته است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که ترکیب NAC با کورتیکواستروئیدها می‌تواند نتایج بهتری در بهبود شنوایی داشته باشد.
عوارض جانبی این دارو معمولاً خفیف است و شامل ناراحتی گوارشی یا بثورات پوستی می‌شود. در موارد نادر، واکنش‌های آنافیلاکتیک گزارش شده است. بیماران با حساسیت به گوگرد باید از مصرف این دارو اجتناب کنند. استفاده از NAC به‌عنوان درمان مکمل در SSNHL در حال بررسی است و نیاز به مطالعات بیشتری برای تأیید اثربخشی آن وجود دارد.
آمینوگلیکوزیدها (Aminoglycosides)؛ به‌عنوان مثال، جنتامایسین
آمینوگلیکوزیدها، مانند جنتامایسین (با نام تجاری Garamycin)، آنتی‌بیوتیک‌هایی هستند که به‌صورت تزریقی یا تزریق داخل تمپان برای درمان SSNHL استفاده می‌شوند. این داروها به‌ویژه در مواردی که سرگیجه مقاوم در بیماری‌هایی مانند منییر یا SSNHL وجود دارد، کاربرد دارند. تزریق داخل تمپان جنتامایسین می‌تواند فعالیت بیش از حد عصب دهلیزی را کاهش دهد و سرگیجه را کنترل کند.
با این حال، جنتامایسین خطر بالایی برای آسیب به سلول‌های شنوایی دارد و ممکن است باعث کاهش شنوایی بیشتر یا حتی ناشنوایی دائمی شود. به همین دلیل، استفاده از آن تنها در مواردی توصیه می‌شود که مزایای آن بر خطراتش برتری داشته باشد. عوارض دیگر شامل سرگیجه و عدم تعادل است. این دارو باید تحت نظارت دقیق متخصص گوش و حلق و بینی تجویز شود.
کربوژن (مخلوط دی‌اکسید کربن-اکسیژن)
کربوژن، یک مخلوط گازی از دی‌اکسید کربن و اکسیژن، به‌صورت استنشاق درمانی برای بهبود پرفیوژن گوش داخلی استفاده می‌شود. این درمان با افزایش اکسیژن خون و اتساع عروق، می‌تواند جریان خون به گوش داخلی را بهبود بخشد. کربوژن به‌ویژه در مواردی که کاهش شنوایی ناشی از مشکلات عروقی باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که این درمان می‌تواند در ترکیب با کورتیکواستروئیدها نتایج بهتری داشته باشد.
عوارض جانبی کربوژن شامل سردرد، سرگیجه و ناراحتی در طول جلسات استنشاق است. این درمان نیاز به تجهیزات خاص و نظارت پزشکی دارد و معمولاً در مراکز تخصصی انجام می‌شود. اثربخشی کربوژن در درمان SSNHL هنوز به‌طور کامل تأیید نشده است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
بهترین داروی موجود در ایران برای درمان کری ناگهانی
سکته گوش، معمولاً با کورتیکواستروئیدها درمان می‌شود که می‌تواند التهاب و تورم گوش داخلی را کاهش دهد. رایج‌ترین کورتیکواستروئید تجویز شده برای این بیماری در ایران، پردنیزون است. این دارو به‌صورت خوراکی تجویز می‌شود؛ معمولاً با دوز بالا شروع می‌شود و به تدریج کاهش می‌یابد. همانند پردنیزولون، متیل پردنیزولون؛ یکی دیگر از گزینه‌های کورتیکواستروئید خوراکی است. همچنین می‌توان آن را به‌صورت داخل وریدی در موارد شدیدتر، برای ایجاد اثر ضدالتهابی قوی‌تر تجویز کرد. medicalnewstoday
دگزامتازون که به‌دلیل اثرات ضدالتهابی قوی خود شناخته می‌شود، اغلب در تزریقات داخل تمپان استفاده می‌شود؛ جایی که مستقیماً به گوش میانی تزریق می‌شود. این روش غلظت‌های محلی بالاتری از دارو را ارائه می‌کند و در عین حال، عوارض جانبی سیستمیک را به حداقل می‌رساند. علاوه‌بر این‌ها، هیدروکورتیزون اگرچه از سایرین قوی‌تر است، اما در برخی موارد می‌توان از آن استفاده کرد؛ به‌ویژه برای بیمارانی که ممکن است کورتیکواستروئیدهای قوی‌تر را تحمل نکنند. می‌توان آن را به‌صورت موضعی، خوراکی یا از طریق تزریق تجویز کرد. melbentgroup
هر یک از این داروها، نقش مهمی در مدیریت SSNHL ایفا می‌کنند و هدف آن‌ها، بهبود بازیابی شنوایی و کاهش خطر کم‌شنوایی دائمی است. انتخاب دارو و روش مصرف، به شدت بیماری و عوامل خاص بیمار بستگی دارد. همچنین مراجعه زودهنگام به متخصص گوش، می‌تواند در روند بهبود بسیار تاثیرگذار باشد. دکتر علی کوهی، فوق تخصص گوش، حلق و بینی و قاعده جمجمه از دانشگاه استنفورد آمریکا است که در تهران فعالیت می‌کنند. ایشان با چندین سال سابقه درخشان و موفقیت‌آمیز، یکی از بهترین های متخصص درمان سکته گوش هستند.
