تأثیر کم‌کاری تیروئید در بارداری بر شنوایی جنین یکی از موضوعات مهم در سلامت مادر و جنین است. کم‌کاری تیروئید و شنوایی جنین ارتباط نزدیکی دارند، زیرا هورمون‌های تیروئید برای تکامل گوش داخلی جنین ضروری‌اند. تأثیر کم‌کاری تیروئید بر شنوایی جنین می‌تواند به مشکلات شنوایی یا حتی ناشنوایی منجر شود. عواملی مانند کمبود ید یا بیماری‌های خودایمنی مانند هاشیموتو می‌توانند این اختلال را تشدید کنند. بررسی ارتباط بین کم‌خونی و کم‌شنوایی نیز می‌تواند به درک بهتر این موضوع کمک کند.
تیروئید چیست و کم‌کاری تیروئید چه علائمی دارد؟
غده‌ی تیروئید یکی از غدد تولیدکننده‌ی هورمون در بدن به شمار می‌رود. این غده در میانه و جلوی گردن قرار دارد. تیروئید از دو لوب راست و چپ تشکیل شده است که توسط بافت رابط در میانه و در جلوی نای (راه عبور هوای تنفسی) به هم متصل می‌شوند.
تیروئید مسئول ساخت هورمونی در بدن است که با نام تیروکسین شناخته می‌شود. اگر به هر دلیلی غده‌ی تیروئید نتواند به میزان لازم از این هورمون در بدن تولید و به داخل خون ترشح کند، به این حالت کم‌کاری تیروئید گفته می‌شود. در پزشکی از اصطلاح هیپوتیروئیدی (hypothyroidism) برای این مشکل استفاده می‌شود.
کم‌کاری تیروئید در آغاز علائم چندانی ندارد. شاید بهتر است گفته شود، علائم کم‌کاری تیروئید در ابتدا به‌قدری خفیف و عمومی هستند که فرد مبتلا به آن‌ها را جدی نمی‌گیرد و شاید برای درمان به پزشک مراجعه نکند.
با گذشت زمان، کم‌کاری تیروئید با علائم بیشتر و بیشتری همراه می‌شود و مشکلات متعدد سلامتی و پزشکی پدید می‌آورد. برخی از علائم کم‌کاری تیروئید عبارت‌اند از:
- افزایش وزن و چاقی
- دردهای مفصلی
- نازایی و ناباروری
- بیماری‌های قلبی
- خستگی
- پف‌آلود بودن صورت
- ریزش مو
- افسردگی
- یبوست
برای تشخیص کم‌کاری تیروئید از آزمایش خون استفاده می‌شود. از روی میزان غلظت هورمون‌های تیروئید در خون می‌توان به کارکرد تیروئید پی برد. اگر غلظت هورمون‌های تیروئید در خون فرد از میزان طبیعی کمتر باشد، به احتمال قوی فرد با یکی از انواع کم‌کاری تیروئید مواجه است.
پزشک معالج برای درمان کم‌کاری تیروئید قرص حاوی هورمون تیروئید تجویز می‌کند. پس از تجویز قرص لووتیروکسین، پزشک دستور آزمایش دوباره برای ۶ تا ۸ هفته پس از مصرف دارو می‌دهد. با توجه به نتایج آزمایش تازه، پزشک می‌تواند با دقت بالا، دوز قرص لووتیروکسین موردنیاز برای هر فرد را تنظیم کند.
شایان ذکر است که برخی افراد کم‌کاری تیروئید خفیف یا در اصطلاح پزشکی subclinical دارند. به‌طور معمول، در این حالت پزشک از تجویز قرص لووتیروکسین خودداری می‌کند. در این موارد، پزشک راهنمایی دیگری برای افزایش لازم در هورمون تیروئید بدن به بیمار ارائه می‌دهد.Hypothyroidism (underactive thyroid)
کم‌کاری تیروئید در بارداری
بارداری در میزان ترشح تقریباً همه‌ی هورمون‌های بدن، از جمله هورمون‌های تیروئید، تغییرات اساسی ایجاد می‌کند. به همین دلیل، گاهی مشکلات تیروئید با آغاز بارداری شروع شده یا بدتر می‌شوند. گاهی هم پس از زایمان مشکلات تیروئید خود را نمایان می‌سازند.
خوشبختانه کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری چندان شایع نیست. مشکل این است که با آغاز بارداری، به‌قدری زن باردار به‌صورت طبیعی با برخی تغییرات مانند خستگی و افزایش وزن روبه‌رو است که علائم کم‌کاری تیروئید از چشم‌ها پنهان می‌ماند.
کم‌کاری تیروئید در یک زن باردار هم برای خودش و هم برای جنین زیان‌بار است. هورمون‌هایی که توسط غده‌ی تیروئید زن باردار تولید و در خون او ترشح می‌شوند، نه‌فقط برای سلامت خودش، بلکه برای تکامل جنین نیز لازم است.
عدم درمان کم‌کاری تیروئید در زنان باردار ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی شود که برخی از آن‌ها در زیر نام برده شده‌اند:
- فشار خون بالا
- کم‌خونی
- درد عضلانی
- ضعف ماهیچه‌ها
- اختلال در زایمان مانند زایمان زودرس یا زادن جنین مرده
اگر زنی از پیش از بارداری دچار کم‌کاری تیروئید بوده است، با آغاز بارداری باید حتماً با پزشک معالج خود مشورت کند. پزشک به‌طور معمول دوز داروی فرد را در دوران بارداری افزایش می‌دهد.
دلایل کم‌کاری تیروئید در بارداری
شایع‌ترین بیماری که باعث کم‌کاری تیروئید در بارداری می‌شود، یک بیماری خودایمنی به نام هاشیموتو است. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به‌اشتباه علیه سلول‌های تیروئید پادتن (آنتی‌بادی) تولید می‌کند. این بیماری با نابود کردن بخشی از سلول‌های تیروئید به کم‌کاری این غده می‌انجامد.
دومین دلیل کم‌کاری تیروئید در زنان باردار، کمبود مصرف ید در رژیم غذایی است. برخی از زنان باردار که تحت درمان پرکاری تیروئید از قبل از بارداری بودند، ممکن است در طول بارداری کم‌کاری تیروئید را تجربه کنند.
آیا کم‌کاری تیروئید در زنان باردار بر شنوایی جنین تأثیر بدی می‌گذارد؟
پژوهش‌هایی منتشر شده‌اند که نشان می‌دهند تأثیر کم‌کاری تیروئید در بارداری بر شنوایی جنین می‌تواند قابل‌توجه باشد. به نظر می‌رسد اگر غلظت تیروئید خون مادر پایین باشد، تکامل گوش داخلی جنین به‌خوبی و به‌طور طبیعی انجام نمی‌شود و این امر باعث مشکلات شنوایی جنین می‌شود.
چنین مطرح شده است که به احتمال قوی کمبود غلظت هورمون‌های تیروئید در بافت‌های جنینی، تکامل سلول‌های مویی گوش داخلی را دچار اختلال می‌کند. به همین دلیل، اگر کم‌کاری تیروئید زن باردار به‌موقع اصلاح شود و غلظت هورمون‌های تیروئیدی او به سطح طبیعی بازگردد، تکامل گوش به‌درستی انجام خواهد شد و جنین دچار اختلال شنوایی نخواهد شد.
بدین ترتیب، مشخص است که کارکرد درست تیروئید در دوران بارداری تأثیر مهمی در تأمین و تکامل قدرت شنوایی جنین ایفا می‌کند. به‌ویژه غلظت کافی هورمون‌های تیروئید در خون مادر در سه‌ماهه‌های دوم و سوم بارداری برای تکامل گوش داخلی اهمیت بسزایی دارد.hypothyroidism during pregnancy
عوامل خطرزای کم‌کاری تیروئید در زنان باردار
عوامل زیر با احتمال بیشتر بروز کم‌کاری تیروئید در زنان باردار همراه است:
- سن بالای ۳۰ سال
- سابقه‌ی زایمان زودرس یا نازایی
- سابقه‌ی خانوادگی بیماری‌های تیروئید
- ابتلا به دیابت نوع یک
- سابقه‌ی رادیوتراپی در ناحیه‌ی سر و گردن
- گواتر (بزرگی غده‌ی تیروئید)
- قرار داشتن تحت درمان با داروی لووتیروکسین
جدول: تأثیرات کم‌کاری تیروئید در بارداری بر مادر و جنین
| تأثیرات | بر مادر | بر جنین |
|---|---|---|
| مشکلات جسمانی | خستگی، افزایش وزن، یبوست | اختلال در تکامل گوش داخلی |
| مشکلات شنوایی | بدون تأثیر مستقیم | کاهش شنوایی یا ناشنوایی |
| عوارض بارداری | فشار خون بالا، کم‌خونی | زایمان زودرس، نقص تکاملی |
دکتر سارا رابرتسون، متخصص غدد درون‌ریز از دانشگاه هاروارد، می‌گوید:
تأثیر کم‌کاری تیروئید در بارداری بر شنوایی جنین می‌تواند با درمان به‌موقع هورمونی پیشگیری شود.
تأثیر کم‌کاری تیروئید در بارداری بر شنوایی جنین می‌تواند با تشخیص و درمان به‌موقع کاهش یابد. کم‌کاری تیروئید و شنوایی جنین به‌طور مستقیم با سطح هورمون‌های تیروئید مادر مرتبط است. تأثیر کم‌کاری تیروئید بر شنوایی جنین با آزمایش‌های منظم و درمان مناسب قابل‌کنترل است. برای اطلاعات بیشتر، مطالعه‌ی آشنایی کامل با ادیومتری و مشاوره با متخصصان توصیه می‌شود.
