سن طلایی کاشت حلزون
ناشنوایی(Hearing loss) جزو ناهنجاری‌های شایع مادرزادی، هستند که ممکن است، در سیستم شنوایی نوزاد پیش بیاید. چنین کودکی از همان بدو تولد دچار ناشنوایی یا افت شنوایی است. این ناهنجاری می‌تواند سایر مراحل رشد و نمو کودک را به شدت با تاثیر منفی خود رو به رو سازد. کاشت حلزون گوش یکی از روش‌های درمان ناشنوایی به ویژه در کودکان است. در این مقاله تلاش شده است که مطالبی درباره سن طلایی یا مناسب‌ترین سن برای کاشت حلزون آورده شود. اما قبل از بیان این مطلب بهتر است با موضوعوعاتی از جمله کاشت حلزون گوش در کودکان، مراقبت از کودکان بعد از کاشت حلزون گوش و هزینه کاشت حلزون گوش در کودکان آشنا شوید.
در این مقاله خواهید خواند:
- کاشت حلزون گوش در کودکان
- مراقبت از کودکان بعد از کاشت حلزون گوش
- آموزش‌های لازم بعد از کاشت حلزون گوش در کودکان
- آشنایی با دستگاه حلزون گوش
- چرا سن یک سالگی برای بازتوانی شنوایی و کاشت حلزون مهم است؟
- چرا کاشت حلزون پیش از سن یک سالگی بهتر است انجام نشود؟
- با عمل جراحی کاشت حلزون بیشتر آشنا شوید
- هزینه کاشت حلزون گوش در کودکان
کاشت حلزون گوش در کودکان
پزشکان در وهله نخست، کاشت حلزون گوش در کودکان را برای گروه سنی زیر 12 ماه در نظر می‌گیرند. آن دسته از این نونهالان که به افت شنوایی شدید در هر دو گوش گرفتار هستند، بهترین کاندیدها برای کاشت حلزون گوش در کودکان به شمار می‌روند. اگرچه کاشت حلزون گوش در کودکان بالای 12 ماه سن هم می‌تواند بسیار مفید باشد و به افزایش کیفیت زندگی این افراد بینجامد.
مراقبت از کودکان بعد از کاشت حلزون گوش
به طور معمول، دو تا سه روز پس از کاشت حلزون گوش در کودکان، پانسمان روی محل بخیه را می‌توان برداشت. در این مورد، به توصیه پزشک برای زمان برداشتن پانسمان توجه بفرمایید. پس از برداشتن پانسمان، محل بخیه را می‌توان با کمی مایع شستشوی بدن و آب گرم با ملایمت شست. برای خشک کردن محل، از کشیدن حوله روی محل بخیه خودداری کنید. باید حوله به آرامی روی محل گذاشته و برداشته شود تا به تدریج محل خشک شود.
اگر پزشک توصیه خاصی نکرده است، از هیچ ماده ضد عفونی کننده استفاده نکنید. بیشتر مواد ضد عفونی کننده ترمیم زخم را به تاخیر می‌اندازند.
آموزش‌های لازم بعد از کاشت حلزون گوش در کودکان
حدود سه تا چهارهفته پس از انجام عمل جراحی کاشت حلزون گوش، کودک باید برای ویزیت پزشکی مراجعه نماید. در این جلسه کارشناس شنوایی سنجی که دوره‌های آموزشی مربوط به دستگاه حلزون مصنوعی گوش را دیده است، دستگاه را روشن و فعال می‌نماید. در این روز برنامه‌های دستگاه، برای شنوایی بهتر تنظیم می‌شود.
در روز نخست نباید انتظار داشت که کودک واژه‌ها و سخنان اطرافیان، حتی یک کلمه را درک کند. آن دسته از کودکان که اصلا نمی‌توانستند صدا بشنوند، ممکن است حتی به همه صداها واکنش نشان ندهند. با وجود این، همیشه روز نخست فعال کردن دستگاه حلزون مصنوعی گوش، یک روز بسیار پر هیجان برای بیمار و والدین او به شمار می‌رود.
آموزش لازم یک هفته بعد از فعال سازی دستگاه حلزون مصنوعی گوش
یک هفته بعد از روشن نمودن دستگاه، دوباره باید کودک نزد کارشناس شنوایی سنجی آورده شود. در این جلسه، تست‌های رفتاری روی کودک انجام می‌شود. کارشناس مربوطه واکنش‌های کودک نسبت به شنیدن صداهای مختلف را ارزیابی می‌کند.
بر اساس واکنش‌های کودک، ممکن است در تنظیمات دستگاه، تغییرات لازم داده شود تا در شنوایی بهتر به کودک کمک نماید. همین تغییرات تدریجی باعث می‌شود کم کم رفتار کودک در واکنش به صداها بیشتر از پیش عادی شود.
آموزش لازم یک ماه بعد از فعال سازی کاشت حلزون گوش در کودکان
به طور معمول، یک ماه پس از فعال سازی دستگاه، کودک توسط کارشناسان شنوایی سنجی و گفتار درمانی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
دوباره رفتارها و واکنش‌های کودک در برابر صداهای گوناگون و پیشرفت آنها بررسی می‌شود. با توجه به این که کم کم کودک نسبت به صداها شناخت بیشتری پیدا می‌کند، رفتار او نسبت به صداهای مختلف بهبود می‌یابد. دوباره کارشناس شنوایی سنجی تنظیم‌های دستگاه را با توجه به پیشرفت کودک، بهینه سازی می‌کند.
در این ویزیت پزشکی برای نخستین بار پس از فعال شدن دستگاه، کارشناس گفتار درمانی کودک را به لحاظ آموزش پذیری گفتاری و طرف بیان واژه ها ارزیابی می‌کند.
آموزش لازم دو ماه بعد از فعال سازی کاشت حلزون گوش در کودکان
در این ویزیت پزشکی کودک توسط کارشناس شنوایی سنجی ارزیابی می‌گردد. همچنین ممکن است کودک و والدین با مشاور دارای تخصص امور خانواده و کودک دیدار می‌کنند. در برخی مراکز، مشاور خانواده پیش از عمل جراحی کاشت حلزون گوش در کودکان به حمایت روانی از کودک و خانواده می‌پردازد.
کارشناس شنوایی سنجی با ارزیابی واکنش‌های کودک و پیشرفت او، تغییرات لازم را در تنظیمات دستگاه حلزون مصنوعی گوش اعمال می‌کند.
شایان ذکر است تعداد جلسات به شرایط هر کودک و خانواده او بستگی دارد. این جلسات آموزشی همچنان ممکن است تا یک سال یا بیشتر ادامه پیدا کند. این جلسه‌های آموزشی برای استفاده بهینه کودک از دستگاهی که برای او کار گذاشته شده است، کاملا ضروری است. همکاری والدین در این جلسات، اهمیت فراوانی در پیشرفت سریع‌تر کودک در شنیدن و سخن گفتن دارد.
آشنایی با دستگاه حلزون گوش
بیش از سه دهه از اختراع و ساخت دستگاه حلزون گوش می‌گذرد. #کاشت حلزون(cochlear implant)گوش در این کودکان، به آنها این امکان را می‌دهد که از نعمت شنوایی بهره‌مند شوند و یک زندگی اجتماعی طبیعی را تجربه کنند. بدون داشتن شنوایی مناسب، کودک نمی‌تواند یادگیری گفتاری و شنیداری ایده‌آلی داشته باشد. این امر وی را از برقراری ارتباط کلامی و شنیداری طبیعی با سایرین منع می‌کند و تاثیر بسیار منفی نه تنها در وضعیت کودکی وی می‌گذارد بلکه حتی ممکن است بزرگسالی وی را با آثار منفی خود تحت الشعاع قرار دهد.
این پروتزها یا وسایل مصنوعیِ جایگزین یک عضو طبیعی، تحولی بزرگ در علم پزشکی به شمار می‌روند. حس شنوایی تنها حس انسان محسوب می‌شود که با کمک این دستگاه پیشرفته، قابل بازتوانی و برگرداندن به انسان‌ها است. این درمان نقش به سزایی در حفظ کیفیت زندگی کودکان هم در دوران کودکی و هم در بزرگسالی آنها ایفا می‌نماید.
با انجام معاینات و تست‌های دقیق روی نوزادان امکان بررسی میزان شنوایی هر نوزاد یا کودک وجود دارد. نوزادانی که در این تست‌ها با نتایج غیر طبیعی مواجه شوند، برای بررسی بیشتر به پزشک فوق تخصص جراحی گوش، حلق و بینی ارجاع داده می‌شود.
بهترین حالت این است که تست‌ها و ارزیابی‌های شنوایی در سن 6 ماهگی به پایان برسد. به عبارت دیگر، باید از وضعیت شنوایی یک کودک در سن 6 ماهگی به خوبی مطمئن بود و اگر نقصی در شنوایی یک کودک وجود داشت، نسبت به درمان وی به موقع اقدام شود.
چرا سن یک سالگی برای بازتوانی شنوایی و کاشت حلزون مهم است؟
هر چه دیرتر مشکل شنوایی نونهالان تشخیص داده شود و هر چه کاشت حلزون بیشتر به تاخیر بیفتد، کودک مدت بیشتری را بدون قدرت شنوایی زندگی می‌کند. این تاخیر باعث دیرکرد در تکامل سیستم عصبی کودک خواهد شد و همچنین روی توانایی شنیداری کودک اثر منفی بر جای می‌گذارد. به طبع مشکلات شنیداری تاثیر عمیقی روی توانایی گفتاری فرد و ارتباطات اجتماعی وی بر جای می‌گذارد.
با توجه به همه مطالبی که در بالا گفته شد، سن طلایی کاشت حلزون گوش(golden age cochlear implant) برای نونهالان یک سالگی خواهد بود. هر چه کاشت حلزون در سن بالاتری انجام شود، احتمال رسیدن به نتیجه ایده‌آل پس از کاشت حلزون کمتر می‌شود. به عبارت دیگر، با کاشت دیرتر حلزون برای کودکان دچار افت شنوایی، احتمال این که کودکان بتوانند به طور کامل این نقص را برطرف کنند، کمتر می‌شود. به همین دلیل، طبق اطلاعات موجود، سن طلایی کاشت حلزون، یک سالگی است.
چرا کاشت حلزون پیش از سن یک سالگی بهتر است انجام نشود؟
پیش از یک سالگی احتمال این که تشخیص قطعی برای دائمی بودن مشکل شنوایی و نوع مشکل گذاشته شود، دشوار است. به همین دلیل، سن طلایی کاشت حلزون در کودکان و نونهالان سن یک سالگی به شمار می‌رود.
برخی شرایط و بیماری‌ها هستند که قدرت شنوایی نوزاد را به طور گذرا تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. در این موارد، با گذشت زمان و به تدریج سیستم شنوایی و به خصوص اعصاب شنوایی به تکامل لازم می‌رسند و ممکن است تا یک سالگی کودک به قدرت شنوایی طبیعی دست پیدا کند. در این صورت، به طور معمول، نیازی به کاشت حلزون وجود نخواهد داشت.
به همین دلیل سن یک سالگی سن طلایی کاشت حلزون به شمار می‌رود.
با توجه به این که سن یک سالگی سن طلایی کاشت حلزون در نونهالان است، چرا سن شش ماهگی برای تشخیص مشکلات شنوایی توصیه می‌شود؟
اگر در سن شش ماهگی تشخیص مشکلات شنوایی نونهالان به درستی گذاشته شود، می‌توان کودک را با بهترین حالت ممکن برای کاشت حلزون در یک سالگی آماده کرد.
برای نونهالی که در شش ماهگی افت قدرت شنوایی محرز می‌گردد، سمعک(hearing aids) توصیه می‌شود. این سمعک با تقویت صداهای موجود این امکان را فراهم می‌کند که در دوره‌های تربیت گفتاری- شنیداری آیا کودک رشد توانایی شنیداری را به خوبی طی می‌کند.
به انجام رساندن این مرحله حداقل سه ماه زمان می‌برد. در نظر گرفتن این امر باعث شده است، سن شش ماهگی به عنوان بهترین سن برای تشخیص مشکلات شنیداری نونهالان و سن یک سالگی به عنوان سن طلایی کاشت حلزون مطرح شود.
اگر کودک سه ماه از سمعک استفاده کند و در دوره‌های تربیت گفتاری و شنیداری پیشرفتی به دست نیاورد، کاندید خوبی برای کاشت حلزون در سن یک سالگی خواهد بود.
برعکس آنچه در بالا گفته شد، اگر نونهالی با سمعک و طی دوره‌های تربیت گفتاری و شنیداری پیشرفت خوبی به دست آورد، بدین مفهوم است که احتمالا می‌توان بدون کاشت حلزون گوش به درمان وی ادامه داد.
با عمل جراحی کاشت حلزون بیشتر آشنا شوید
عمل جراحی کاشت حلزون گوش(cochlear implant method)به طور معمول تحت بیهوشی عمومی و در مدت یک تا دو ساعت انجام می‌شود. در عمل جراحی بخش داخلی حلزون کار گذاشته می‌شود. پس از گذشت سه تا چهار هفته از عمل جراحی کاشت حلزون و بهبود زخم‌های حاصل از جراحی، می‌توان بخش خارجی را هم در ناحیه پشت گوش قرار داد. اکنون امکان روشن نمودن دستگاه و فعال کردن آن پس از انجام تنطیمات مربوطه وجود دارد.
در چه مواردی ممکن است کاشت حلزون گوش زیر سن یک سالگی صورت پذیرد؟
موارد استثنا هم وجود دارد. گاهی بهتر است برای یک نونهال در شرایطی خاص کاشت حلزون گوش پیش از یک سالگی به انجام برسد. به عنوان نمونه، نونهالانی که دچار مننژیت/Meningitis (عفونت پرده های دربر گیرنده مغز و نخاع) یا عفونت گوش داخلی(inner ear infection)می‌شوند، بهتر است در فاصله زمانی کوتاهی پس از بهبودی مورد عمل جراحی کاشت حلزون قرار گیرند.
چرا در این موارد بهتر است عمل جراحی کاشت حلزون زودتر از یک سالگی انجام شود؟ وقتی گوش داخلی به خصوص اعصاب شنوایی دچار التهاب و عفونت می‌شود، ممکن است در صورت به درازا انجامیدن فاصله بین عفونت و کاشت حلزون، بافت‌های فیبروز (که حالت لیفی دارند) یا حتی رسوبات کلسیم در گوش داخلی واقع شود. چنین تغییراتی در محلی که قرار است بخش داخلی حلزون گوش کار گذاشته شود، ممکن است کاشت حلزون گوش را بسیار دشوار و گاهی غیرممکن سازد.
بنابراین اگر نونهالی پیش از سن یک سالگی دچار مشکلات شنوایی ناشی از مننژیت یا التهاب گوش داخلی شود، پس از بهبودی برای وی ام آر آی یا سایر روش‌های تصویر برداری پزشکی از گوش داخلی درخواست می‌شود. بر اساس نتایج حاصل از این تست‌ها، ممکن است پزشک فوق تخصص جراحی گوش، حلق و بینی صلاح بداند که کاشت حلزون گوش پیش از یک سالگی به انجام برسد.
چنین کاری باعث می‌شود، عمل جراحی کاشت حلزون در این نونهالان با آسودگی بیشتر و به احتمال زیاد، با نتایج بهتری همراه باشد.
هزینه کاشت حلزون گوش در کودکان
یکی از دغدغه‌های والدین برای انجام عمل جراحی کاشت حلزون گوش در کودکان، هزینه این عمل است. در مواردی که کمیسیون مرکز کاشت معیارهای شمول بیمار را تایید نماید، عمده هزینه‌ها توسط دولت پرداخت خواهد شد. ما بقی هزینه ها را ممکن است بیمه ها تقبل کنند. اگر بیمه تکمیلی درمان دارید، در مورد تقبل بقیه هزینه ها با آنها مشورت بفرمایید. در صورت تمایل برای دریافت اطلاعات بیشتر با کلینیک دکتر کوهی در تهران تماس حاصل بفرمایید.
دکتر علی کوهی دانش آموخته رشته فوق تخصصی جراحی گوش، حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا آماده پذیرش نونهالان دچار مشکلات شنوایی در کلینیک خود در تهران هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر تماس بگیرید.
منابع:
سلام همسر بنده ناشنوا هستند یعنی دو گوش شنوایی ندارند و مادر زادی هست الان 25 ساله شونه جراحی کاشت حلزون برای ایشون جواب گو هست یا خیر؟
سلام بسته به زمان ناشنوا بودن و سابقه استفاده از سمعک ممکنه جوابگو نباشد، باید ویزیت و بررسی بشن.
سلام مقاله خوب و کاملی بود ممنون از سایت خوبتون
سلام وقت بخیر ببخشید سوالم اینه که کاشت حلزون گوش برای یک گوش فقط انجام میشه؟
سلام کاشت حلزون در دو گوش‌هم قابل انجام است
سلام واقعا عالی بود دست مریزاد
سلام و دورود مقاله خوب، جامع و علمی بود و مطالبی که داشت واقعا خوب راهنمایی میکرد باعث میشد ادم ترغیب شه باقی مقالات هم بخونه فقط یه مشکلی که بود سرعت بود مقالات خیلی دیر باز میش.
سلام ممنون از نظرتون حتما بررسی میشه