جستجو کردن
بستن این جعبه جستجو.

سندرم بلز یا فلج بل چیست؟ و راه‌های درمان آن

سندرم بلز یا فلج بل

فلج بل یا بلز(bells palsy)، نوعی فلج یا ضعف موقتی عضلات در یک طرف صورت است. این عارضه عضلانی، از اختلال عملکرد عصب مغزی هفتم (عصب صورت) ناشی می‌شود. چه عواملی سبب ایجاد فلج بل می‌شود؟،درمان قطعی فلج بل چیست؟ و چه مدت زمان طول می‌کشد فلج بل درمان شود؟، همچنین درمان خانگی فلج بلز چیست و چه ویتامین‌هایی مناسب سندرم بل یا بلز هستند؟ 

توصیه می‌شود قبل از مطالعه کامل مقاله ویدئو زیر را ببینید.

 

 

برای خواندن مقاله «علائم عفونت گوش» کلیک کنید

فلج بلز چیست؟

فلج بل که به آن فلج صورت ایدیوپاتیک نیز گفته می شود، نوعی فلج یا ضعف موقتی عضلات در یک طرف صورت است. این عارضه عضلانی، از اختلال عملکرد عصب مغزی هفتم (عصب صورت) ناشی می شود که عضلات یک طرف صورت و اعمالی از جمله پلک زدن و بسته شدن چشم و حالت های صورت مانند لبخند زدن را کنترل می کند. (12 جفت اعصاب جمجمه وجود دارد که با استفاده از اعداد رومی مشخص می شود.)

عصب صورت همچنین پیامهای عصبی را به غدد اشک، غدد بزاقی و عضلات یک استخوان کوچک در وسط گوش منتقل می کند. همچنین عصب صورت احساسات چشایی را از زبان منتقل می کند. این بیماری می تواند زمانی اتفاق بیفتد که عصبی که عضلات صورت شما را کنترل می ‏کند ملتهب، متورم یا فشرده شود.‏

فلج بل شایعترین علت فلج صورت است، اگرچه علت دقیق آن مشخص نیست. اغلب موارد فلج بل فقط در یک طرف صورت تأثیر می گذارد. با این حال، در موارد نادر، می تواند هر دو طرف را تحت تأثیر قرار دهد. علائم به طور ناگهانی در طی یک دوره 48 – 72 ساعته ظاهر می شوند و معمولا با یا بدون درمان پس از چند هفته بهبود می یابند. در بعضی موارد، ضعف عضلانی باقیمانده بیشتر طول می کشد یا گاها  ممکن است دائمی باشد. این وضعیت باعث افتادگی یا سفت شدن یک طرف صورت فرد می شود و ممکن است فرد در لبخند زدن یا بستن چشم در طرف آسیب دیده مشکل داشته باشد.

فلج بلز بیشتر در چه سنی رخ می دهد؟

اگرچه فلج بل در هر سنی ممکن است رخ دهد، این بیماری در بین افراد 16 تا 60 سال بیشتر دیده می شود.

دلیل نام گذاری فلج بلز چیست؟

نام این بیماری هم اسم با آناتومیست اسکاتلندی چارلز بل نام گذاری شده است، زیرا او اولین کسی بود که این بیماری را توصیف کرد.

علائم فلج بلز یا بل چیست؟

علائم فلج بل چیست؟

علائم فلج بل می تواند یک تا دو هفته پس از سرماخوردگی، عفونت گوش یا عفونت چشم ایجاد شود. این علائم معمولاً ناگهانی ظاهر می شوند و ممکن است فرد هنگام بیدار شدن از خواب یا هنگام غذا خوردن یا نوشیدن متوجه آنها شود.

فلج بل با ایجاد افتادگی در یک طرف صورت و عدم توانایی در بستن چشم در طرف آسیب دیده مشخص می شود. در موارد نادر ، فلج بل ممکن است هر دو طرف صورت شما را تحت تأثیر قرار دهد.

علائم و نشانه های دیگر فلج بل عبارتند از:

  • آبریزش
  • مشکل در خوردن و آشامیدن
  • عدم توانایی در ایجاد حالت های مختلف چهره ، مانند لبخند زدن یا اخم کردن
  • ضعف صورت
  • کشیدگی عضله در صورت
  • خشکی چشم و دهان
  • سردرد
  • حساسیت به صدا
  • تحریک چشم در طرف درگیر

در صورت بروز هر یک از این علائم بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. هرگز نباید علائمتان را به سندرم بل نسبت دهید چون این علائم می تواند شبیه بیماری های جدی مانند سکته مغزی یا تومور مغزی باشد.

چه عواملی سبب ایجاد فلج بلز یا بل می شوند؟

فلج بل هنگامی ایجاد می شود که عصب هفتم جمجمه متورم یا فشرده شود و در نتیجه آن ضعف صورت یا فلج ایجاد می شود. علت دقیق این آسیب ناشناخته است ، اما بسیاری از محققان پزشکی معتقدند که به احتمال زیاد این سندرم ناشی از عفونت ویروسی است.

ویروس ها / باکتری هایی که با ایجاد فلج صورت در ارتباط هستند عبارتند از:

  • هرپس سیمپلکس

این ویروس که باعث تبخال می شود یکی از عوامل ویروسی است که ممکن است باعث ایجاد فلج بل شود.

  • HIV

این ویروس که به سیستم ایمنی بدن آسیب می رساند یکی از عوامل ویروسی است که ممکن است باعث ایجاد فلج صورت شود.‏

  • سارکوئیدوز.

این ویروس باعث التهاب اندام ها می شود و ممکن است در ایجاد فلج صورت موثرباشد.

  • ویروس هرپس زوستر، که باعث آبله مرغان و زونا می شود.
  • ویروس Epstein-Barr، که باعث مونونوکلئوز می شود.
  • بیماری لایم

بیماری لایم که باکتری بورلیا بورگدورفری عامل آن است، یک عفونت باکتریایی است که توسط کنه های آلوده ایجاد می شود و ممکن است یکی از عوامل باکتریایی ایجاد کننده فلج صورت باشد.

برای خواندن مقاله «تومورهای قاعده جمجمه» کلیک کنید

ریسک فاکتورهای فلج بل یا بلز چیست؟

ریسک فاکتورهای فلج بل

در صورتی که فردی یکی یا چند مورد از شرایط زیر را داشته باشد، خطر ابتلا به فلج بل در او افزایش می یابد:

  • بارداری
  • دیابت
  • عفونت ریه
  • سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری

پزشک چگونه فلج بلز را تشخیص می دهد؟

پزشک ابتدا معاینه بدنی را انجام می دهد تا میزان ضعف در عضلات صورت شما را تعیین کند. همچنین از شما سوالاتی در مورد علائمتان می پرسد برای مثال: زمان بروز علائم یا اولین باری که این علائم را مشاهده کردید.

ممکن است پزشک شما را برای  آزمایشات مختلفی برای تشخیص فلج بل ارجاع دهد. این آزمایشات ممکن است شامل آزمایش خون برای بررسی وجود عفونت باکتریایی یا ویروسی باشد. همچنین ممکن است پزشک از MRI یا CT اسکن برای بررسی اعصاب صورت شما استفاده کند. تست شایعی که درخواست می شود بررسی عملکرد عضلات و عصب صورت است که EMG-ENoG نامیده می شود.

مدت زمان درمان فلج بلز

طول مدت درمان فلج بلز می‌تواند بسته به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری، سلامت کلی فرد و رویکرد درمانی مورد استفاده، متفاوت باشد. در بیشتر موارد علائم اولیه فلج بلز در عرض چند هفته تا چند ماه شروع به بهبود می‌کنند. با این حال بهبودی کامل ممکن است تا شش ماه یا حتی در برخی موارد بیشتر طول بکشد. در طول دوره نقاهت، هدف درمان کاهش التهاب و مدیریت علائم است.

پزشکان اغلب کورتیکواستروئیدها را برای کاهش التهاب و تورم تجویز می‌کنند، زیرا می‌توانند روند بهبودی را تسریع کنند. فیزیوتراپی و تمرینات صورت نیز ممکن است برای کمک به تقویت و بازآموزی ماهیچه‌های آسیب دیده صورت توصیه شود. این تمرینات می‌توانند عملکرد عصبی را تقویت کرده و حرکت ماهیچه‌های صورت را تسهیل کنند و به روند ریکاوری بیشتر کمک کنند.

با این حال مهم است که به یاد داشته باشید که زمان بهبودی ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و برخی از افراد ممکن است اثرات طولانی مدت یا بهبودی نسبی را بیش از شش ماه تجربه کنند. در چنین مواردی، درمان های حمایتی مداوم ممکن است برای مدیریت علائم باقی مانده و بهبود عملکرد عضلات صورت توصیه شود.

روش درمان فلج بلز یا بل

در بیشتر موارد، علائم فلج بل بدون درمان بهبود می یابد. با این حال، ممکن است چندین هفته یا چند ماه طول بکشد تا عضلات صورت شما قدرت طبیعی خود را بازیابند.

برای افراد مبتلا به فلج بل جدید، استروئیدها بسیار موثر هستند و می توانند احتمال بهبودی عملکرد عصب صورت را افزایش دهند. در بیشتر موارد، استروئیدهای خوراکی باید در صورت امکان باید در عرض 72 ساعت پس از شروع علائم شروع شوند، تا احتمال بهبودی عضلات و اعصاب صورت افزایش یابد. برخی از افراد ممکن است به این روش درمانی به خوبی پاسخ ندهند یا قادر به مصرف داروهای استروئیدی نباشند.

عوامل ضد ویروسی (علاوه بر استروئیدها) ممکن است احتمال بهبود عملکرد صورت را افزایش دهند، اگرچه سود آنها به وضوح مشخص نشده است. مسکن هایی مانند آسپرین، استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است درد را تسکین دهند. به دلیل تداخل دارویی احتمالی، افرادی که داروهای تجویزی مصرف می کنند همیشه باید قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه مثل استامینوفن یا ایبوپروفن با پزشک خود صحبت کنند.

عامل مهم دیگر در درمان، محافظت از چشم است. فلج بل می تواند توانایی پلک زدن طبیعی پلک را قطع کرده و چشم را در معرض تحریک و خشک شدن قرار دهد. مرطوب نگه داشتن چشم و محافظت از آن در برابر آسیب، به ویژه در شب، مهم است. قطره های چرب کننده چشمی مانند اشک مصنوعی یا پماد چشم یا ژل و چشم بند نیز موثر هستند.

سایر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی، ماساژ صورت یا طب سوزنی ممکن است یک پیشرفت  کوچکی در عملکرد عصب صورت و درد ایجاد کند.

به طور کلی، جراحی رفع فشار برای فلج بل – برای کاهش فشار بر روی عصب – بحث برانگیز است. در موارد نادر، ممکن است برای کاهش ناهنجاری ها و اصلاح برخی آسیب ها مانند پلک که به طور کامل بسته نمی شود یا لبخند کج، به جراحی زیبایی یا ترمیمی نیاز باشد. اما استفاده از روش جراحی در درمان سندرم بلز بسیار نادر است.

پس به طور خلاصه می توانیم بگوییم که درمان های زیر ممکن است در بهبود شما کمک کنند.

  • داروهای تجویزی توسط پزشک متخصص
  • داروهای کورتونی، که التهاب را کاهش می دهند.
  • داروی ضد ویروسی یا ضد باکتریایی، که ممکن است در صورتی که ویروس یا باکتری باعث فلج بل شده باشند تجویز شود.
  • داروهای مسکن، مانند ایبوپروفن یا استامینوفن، که می توانند به تسکین درد خفیف کمک کنند
  • قطره چشم

ممکن پزشک برای کاهش علائم سندرم بلز، درمان‌های خانگی را پیشنهاد کند. این درمان ها عبارتند از:

  • استفاده از چشم بند (برای چشم خشک)
  • استفاده از یک حوله گرم و مرطوب روی صورت برای تسکین درد
  • ماساژ صورت
  • تمرینات فیزیوتراپی برای تحریک عضلات صورت

آیا افراد مبتلا به فلج بلز بهبود پیدا میکنند؟

 افراد مبتلا به فلج بل معمولاً بهبود میابند. زمان بهبودی ممکن است بسته به شدت آسیب عصب متفاوت باشد. به طور کلی، افراد می توانند ظرف دو هفته پس از شروع اولیه علائم، بهبودی را ببینند. بیشتر آنها در طی سه تا شش ماه بهبود می یابند، اما ممکن است برای افرادی که بیشتر دچار فلج بل و افتادگی یکطرفه صورت هستند، این مدت طولانی تر باشد. در موارد نادر ، علائم ممکن است ادامه یابد یا دائمی باشد.

در صورت مشاهده علائم فلج بل، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. درمان سریع می تواند به شما کمک کند تا زمان بهبودی شما تسریع شود و از بروز هرگونه عارضه جلوگیری کند.

برای خواندن مقاله «اتواسکلروز» کلیک کنید

ماساژ صورت برای درمان فلج بلز

ماساژ صورت می‌تواند یک درمان حمایتی برای افراد مبتلا به بیماری بلز باشد، اما باید با احتیاط و تحت راهنمایی یک متخصص انجام شود. ماساژ صورت نباید به عنوان یک درمان انحصاری، بلکه به‌عنوان یک رویکرد مکمل در کنار سایر درمان‌های پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف اصلی ماساژ صورت در فلج بل، تحریک جریان خون، شل کردن عضلات منقبض و کمک بالقوه به آموزش مجدد عضلات در طول فرآیند بهبودی است. با این حال ماساژ نادرست یا بیش از حد، می‌تواند بطور بالقوه وضعیت را بدتر کند یا باعث عوارض دیگری شود. بنابراین مشورت با یک متخصص مغز و اعصاب یا یک متخصص گوش و حلق و بینی آموزش دیده، که می‌تواند شما را در مورد تکنیک‌های مناسب و دفعات ماساژ صورت راهنمایی کند، ضروری است.

هنگام بررسی هرگونه درمان اضافی از جمله ماساژ صورت برای فلج بلز، همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید و توصیه‌های حرفه‌ای را دنبال کنید.  همکاری نزدیک با متخصصان می‌تواند اطمینان حاصل کند که درمان‌های انتخابی با شرایط خاص شما مطابقت دارند و از روند کلی بهبودی شما پشتیبانی می‌کنند.

چه ویتامین هایی برای فلج بل یا بلز مفید هستند؟

طبق آخرین تحقیقات دانشمندان، اثبات شده است که تزریق ویتامین B12 برای افراد مبتلا به فلج بل مفید است. کمبود ویتامین B12 می تواند باعث تحلیل رفتن عصب شود و از ویتامین B12 خوراکی و تزریقی برای درمان بسیاری از انواع اختلالات عصبی استفاده می شود.

برای افزایش مقدار ویتامین B12 در رژیم غذایی خود، بهتر است از مواد غذایی زیر استفاده کنید:

  • گوشت گاو، جگر، و مرغ.
  • ماهی هایی مانند ماهی قزل آلا، ماهی آزاد، ماهی تن، و صدف.
  • غلات صبحانه غنی شده.
  • شیر، ماست و پنیر کم چرب.
  • تخم مرغ

روش های پیشگیری از فلج بل یا بلز

در حال حاضر راهی برای پیشگیری سندرم بلز وجود ندارد. تنها کاری که می توان کرد این است که در زمان مشاهده علائم هرچه سریع تر برای تشخیص و شروع درمان با پزشک خود تماس بگیرید.

غذاهای مفید برای فلج بلز

همانطور که گفته شد، فلج بلز وضعیتی است که به دلیل التهاب عصب صورت، باعث ضعف یا فلج ناگهانی در یک طرف صورت می‌شود. در حالی که رژیم غذایی خاصی برای درمان فلج بل وجود ندارد، اما مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند به سلامت کلی و بهبود در طول فرآیند درمان کمک کند.

  • میوه‌ها و سبزیجات غنی از مواد مغذی: میوه‌هایی مانند (سیب، موز، پاپایا، گلابی، هلو، پرتقال، هندوانه، خربزه، انگور، توت فرنگی و کیوی) و سبزیجاتی مانند (شلغم، چغندر، شنبلیله، نخودفرنگی، گل کلم، کلم بروکلی، کدو تنبل، کدو حلوایی، هویج، سیر و اسفناج)، سرشار از ویتامین‌های C، E و A هستند که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کنند.
  • اسیدهای چرب امگا 3: ماهی‌های چرب مانند سالمون و خال مخالی و دانه‌های کتان، منابع عالی اسیدهای چرب امگا 3 هستند که خواص ضد التهابی دارند و ممکن است به ترمیم اعصاب کمک کنند.
  • پروتئین بدون چربی: غذاهایی مانند مرغ، توفو (پنیر سویا) و حبوبات، آمینواسیدهای ضروری برای ترمیم بافت و بهبود کلی را فراهم می‌کنند.
  • غلات کامل: غلات کامل مانند نخود، عدس زرد، کینوا، برنج قهوه‌ای و جو دوسر، حاوی ویتامین‌های B و مواد معدنی مانند روی هستند که در عملکرد اعصاب و ترمیم بافت نقش دارند.
  • آجیل و دانه‌ها: بادام، گردو، انجیر، کشمش و دانه چیا، مملو از مواد مغذی مانند ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که می‌توانند از سلامت اعصاب حمایت کنند. توجه داشته باشید که پسته و بادام زمینی نباید مصرف کنید.
  • محصولات لبنی: محصولات لبنی کم‌چرب مانند ماست، دوغ، کشک و شیر، منابع عالی کلسیم و ویتامین D هستند که برای عملکرد اعصاب و ماهیچه‌ها بسیار مهم هستند.
  • چای سبز: چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود سلامت کلی کمک کند.
  • ادویه‌ها: ادویه‌هایی نظیر زردچوبه، زنجبیل، گشنیز، زیره، نعناع، هل سبز و فلفل سیاه، دارای خواص ضد التهابی هستند و ممکن است به کاهش ناراحتی مرتبط با بیماری بل کمک کنند. در عوض از نمک زیاد و فلفل قرمز پرهیز کنید.
  • آب: هیدراته ماندن برای سلامت کلی ضروری است و می‌تواند به دفع سموم از بدن کمک کند، اما از نوشیدن چای، قهوه، نوشابه‌های گازدار و الکل پرهیز کنید.
  • از غذاهای محرک پرهیز کنید: غذاهای تند، شور و شیرین، می‌توانند به التهاب کمک کنند، بنابراین محدود کردن مصرف آنها ممکن است مفید باشد.

آیا فلج بل خوب میشود؟

طول درمان فلج بلز از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در بسیاری از موارد، علائم به تدریج طی چند هفته تا چند ماه بهبود می‌یابند و اکثر افراد بهبودی کامل را تجربه می‌کنند. با این حال، برخی ممکن است با ضعف باقیمانده صورت یا سایر عوارض طولانی مدت باقی بمانند. اگرچه بسیاری از افراد از فلج بل بدون هیچ گونه عارضه طولانی بهبود می‌یابند، اما ضروری است که فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی برای رد سایر علل بالقوه و دریافت مراقبت‌های مناسب باشید. در حالی که هیچ درمان قطعی وجود ندارد، مداخله زودهنگام و مدیریت صحیح، می‌تواند بطور قابل توجهی شانس بهبودی را بالا برده و عوارض احتمالی را کاهش دهد.

 

راه های ارتباطی با دکتر علی کوهی؛ فوق تخصص گوش، حلق و بینی و قاعده جمجمه:

تلفن: 02188884831 – 09398772480

آدرس پیج اینستاگرام: drkouhi

آدرس مطب: تهران خیابان ولیعصر بالاتر از پارک ساعی نبش خیابان دوم گاندی ساختمان پزشکان دی طبقه ششم

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت بروز هر نوع فلجی، سریعاً به دنبال کمک پزشکی باشید زیرا ممکن است سکته کنید. فلج موقتی عضلات صورت در اثر سکته مغزی ایجاد نمی شود، اما می تواند علائم مشابهی ایجاد کند. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه ضعف صورت یا افتادگی صورت، برای یافتن علت اصلی و تشخیص شدت بیماری به پزشک متخصص مراجعه کنید.

دکتر کوهی یکی از پزشکان در زمینه گوش، حلق و بینی در تهران هستند. ایشان سابقه درمان موفق تعداد زیادی از بیماران مبتلا به سندرم بلز را دارند. جهت ‏مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر می توانید از طریق راه های ارتباطی موجود در سایت ‏اقدام نمایید.

داروهایی برای درد

ممکن است پزشک توصیه کند که آزردگی و ناراحتی ایجاد شده به علت گوش شناگر را با مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم یا استامینوفن تسکین دهید. اگر دردتان شدید است یا گوش شناگرتان پیشرفته‌تر است، ممکن است پزشک دارویی قوی‌تر برای تسکین درد تجویز کند.

دکتر علی کوهی فوق تخصص جراحی گوش حلق و بینی، در زمینه گوش و بیماری های مربوط به آن به مراجعه کنندگان، خدمات پزشکی با کیفیت ارائه می نمایند.

منبع:

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp

2 دیدگاه دربارهٔ «سندرم بلز یا فلج بل چیست؟ و راه‌های درمان آن»

  1. سلام وقت بخیر فرد مبتلا به فلج فلز بهتراست به پزشک متخصص مغز واعصاب مراجعه کند یا متخصص گوش ،حلق وبینی؟باتشکر از لطف شما🌹

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *