جراحی ماستوئیدکتومی (Mastoidectomy) یکی از روشهای پیشرفته برای درمان عفونتهای جدی و مزمن گوش است که روی استخوان ماستوئید انجام میشود. عمل استخوان ماستوئید گوش معمولاً در مواردی انجام میگیرد که عفونتهای عمیق به درمانهای دارویی پاسخ نداده و احتمال گسترش آن به مغز یا سایر نقاط بدن وجود دارد. با توجه به حساسیت این ناحیه، عمل جراحی ماستوئیدکتومی نیازمند دقت و مهارت بالایی است و امروزه با استفاده از روشهای کمتهاجمی مانند جراحی لیزری و تکنیکهای میکروسکوپی، میزان موفقیت و سرعت بهبودی بیماران افزایش یافته است. در ادامه این مقاله از وبسایت دکتر کوهی، به بررسی جدیدترین تکنیکهای جراحی ماستوئیدکتومی در سال ۲۰۲۵ خواهیم پرداخت.
معرفی جراحی ماستوئیدکتومی و هدف آن
ماستوئیدکتومی، نوعی جراحی است که با هدف خارج کردن سلولهای بیمار از فضاهای پر از هوا در استخوان ماستوئید انجام میشود. استخوان ماستوئید، بخشی از جمجمه است که در قسمت پشت گوش قرار دارد. عمل استخوان ماستوئید گوش اغلب برای درمان کلستئاتوم یا عفونتهای گوش استفاده میشود؛ بهویژه زمانی که این عفونتها به جمجمه گسترش یافته باشند. علاوهبر این، در مواردی که کاشت حلزون شنوایی لازم است، از عمل جراحی ماستوئیدکتومی بهره گرفته میشود.Mastoidectomy
دلایل نیاز به عمل استخوان ماستوئید گوش
دلایل انجام عمل ماستوئیدکتومی، شامل مواردی است که عفونت گوش میانی به جمجمه گسترش پیدا کرده باشد. این جراحی، همچنین برای درمان کلستئاتوم، که یک رشد غیرسرطانی در پشت پرده گوش و معمولاً بهعنوان عارضه عفونت مزمن گوش شناخته میشود، مورد استفاده قرار میگیرد. در بسیاری از موارد، ماستوئیدکتومی همراه با جراحی کاشت حلزون شنوایی انجام میشود.
اگر پرده گوش شما دچار پارگی شده باشد، پزشک معمولاً جراحی ماستوئیدکتومی را به همراه جراحی تمپانوماستوئیدکتومی انجام میدهد؛ تمپانوپلاستی جراحی است که برای ترمیم پرده گوش استفاده میشود. حتی اگر پرده گوش نیازی به ترمیم نداشته باشد، تمپانوپلاستی ممکن است به جراحی ناحیه پشت پرده گوش شما اشاره داشته باشد.
آمادهسازی قبل از عمل ماستوئیدکتومی
برای آمادهسازی قبل از جراحی استخوان ماستوئید، ممکن است نیاز باشد مصرف برخی داروهایی که لخته شدن خون را دشوار میکنند، مانند آسپرین، ایبوپروفن (Advil، Motrin)، ناپروکسن (Aleve، Naprosyn) و برخی مکملهای گیاهی را از دو هفته قبل از جراحی متوقف کنید. همچنین، پزشک ممکن است از شما بخواهد که از نیمه شب قبل از روز جراحی چیزی نخورید یا ننوشید.
جراح شما فهرستی از دستورالعملهای لازم قبل از عمل ماستوئیدکتومی را در اختیارتان قرار میدهد، که باید با دقت آنها را دنبال کنید. از آنجا که عمل ماستوئیدکتومی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، باید ترتیبی دهید که یکی از دوستان یا اعضای خانواده مورد اعتماد، شما را به محل جراحی ببرد و همراهی کند.
نحوه انجام جراحی استخوان ماستوئید گوش
جراحی استخوان ماستوئید، تحت بیهوشی عمومی انجام میشود؛ بنابراین شما در طول عمل خوابیده و بدون احساس درد خواهید بود. جراح، برشی در پشت گوش ایجاد میکند تا به حفره گوش میانی که در پشت استخوان ماستوئید و در جمجمه قرار دارد، دسترسی پیدا کند. برای این کار، از مته استخوانی استفاده میشود. سپس، بخشهای آلوده یا آسیب دیده استخوان ماستوئید یا بافتهای گوش برداشته میشوند.
پس از اتمام کار عمل استخوان ماستوئید گوش، برش با بخیه بسته شده و بانداژ میشود. این عمل معمولاً بین 2 تا 3 ساعت به طول میانجامد.Mastoidectomy surgery
عوارض احتمالی عمل جراحی ماستوئیدکتومی
همانند دیگر جراحی های گوش میانی، جراحی ماستوئیدکتومی نیز ممکن است با خطرات و عوارضی همراه باشد! این عوارض معمولاً زمانی رخ میدهند که جراح یا تیم پزشکی تجربه کافی نداشته باشند، یا دقت کافی در روند عمل صورت نگیرد. برخی از عوارض احتمالی شامل موارد زیر است:
- کاهش شنوایی گوش داخلی؛ یکی از عوارض شایع جراحی ماستوئیدکتومی، کاهش شنوایی حسیعصبی است که ممکن است به دلیل آسیب به بخشهای حساس گوش داخلی رخ دهد.
- آسیب به عصب صورت؛ در صورتی که جراح به عصبهای صورت نزدیک ناحیه عمل استخوان ماستوئید گوش آسیب بزند، این موضوع میتواند منجر به ضعف یا حتی فلج موقت یا دائمی در عضلات صورت شود.
- تغییر در حس چشایی (دیسگوزی)؛ ممکن است بیمار بعد از عمل ماستوئیدکتومی تغییر در طعم غذاها را تجربه کند. این وضعیت معمولاً موقتی است و چند ماه طول میکشد تا بهبود یابد.
- وزوز گوش؛ برخی بیماران ممکن است بعد از جراحی دچار صدای زنگ یا وزوز مداوم در گوش خود شوند که میتواند آزاردهنده باشد.
انتخاب یک جراح باتجربه و تیم پزشکی متخصص، میتواند به میزان قابل توجهی خطرات و عوارض احتمالی جراحی را کاهش دهد! جراحی ماستوئیدکتومی بهدلیل نزدیکی به نواحی حساس مانند گوش داخلی، عصبهای صورت و بخشهای مرتبط با شنوایی، نیازمند دقت و مهارت بالایی است. در صورتی که این عمل توسط جراحانی که تخصص کافی ندارند انجام شود، خطر ابتلا به این عوارض بهطور چشمگیری افزایش پیدا میکند.
دوره بهبودی پس از جراحی استخوان ماستوئید
دوره بهبودی پس از جراحی ماستوئیدکتومی معمولاً ۲ تا ۴ هفته طول میکشد، اما روند کامل بهبود ممکن است چند ماه زمان ببرد. در این مدت رعایت نکات زیر ضروری است:
- مراقبت از زخم؛ زخم پشت گوش، باید خشک و تمیز نگه داشته شود. پانسمان داخلی گوش معمولاً ۴ تا ۶ هفته بعد توسط پزشک برداشته میشود.
- اجتناب از ورود آب؛ از رسیدن آب به گوش تا چند هفته خودداری کنید. هنگام دوش گرفتن از گوشگیر استفاده کنید.
- فعالیت محدود؛ از بلند کردن اجسام سنگین، حرکات ناگهانی سر و فین کردن خودداری کنید.
- مصرف داروها؛ داروهای تجویز شده مانند آنتیبیوتیکها و مسکنها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- ویزیتهای مداوم؛ برای بررسی روند بهبودی و کشیدن بخیهها به پزشک مراجعه کنید.
جراحی ماستوئیدکتومی برای چیست؟
عمل جراحی ماستوئیدکتومی یک روش درمانی موثر برای درمان عفونتهای مزمن یا مشکلات ناشی از ماستوئیدیت است، که میتواند به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند؛ این عمل، ممکن است در مواردی که درمانهای دارویی کافی نباشند، گزینهای مناسب باشد؛ با این حال، انتخاب این روش جراحی باید تحت نظر پزشک متخصص صورت گیرد تا خطرات و عوارض احتمالی به حداقل برسد.
دکتر کوهی، یکی از متخصصان برجسته در زمینه جراحی گوش، حلق و بینی، با تجربه و مهارت بالا در انجام عمل جراحی ماستوئیدکتومی، آماده است تا شما را در این مسیر درمانی همراهی کند. با اعتماد به تخصص ایشان، میتوانید از یک روند درمانی ایمن و موثر در عمل استخوان ماستوئید گوش بهرهمند شوید.