یکی از نگرانیهای رایج والدین، گوش درد کودکان (otalgia) است. طبق گزارش آکادمی اطفال آمریکا، حدود ۸۰٪ کودکان تا ۳ سالگی حداقل یکبار به گوشدرد دچار میشوند. شایعترین علل شامل عفونت گوش میانی، سرماخوردگی و آلرژیها است. روش درمان گوش درد کودکان در مراحل اولیه، شامل مصرف داروهای ضددرد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن است و در برخی موارد، مراجعه به پزشک برای درمان سریع گوش درد کودکان ضروری میشود. به طور کلی درمان گوش درد اطفال باید بر اساس علت دقیق انتخاب شود.
اگر کودک شما مشکوک به عفونت باکتریایی با علائم متوسط تا شدید باشد؛ متخصص اطفال ممکن است آنتی بیوتیک های قوی تری مانند آموکسی سیلین-کلاوولانات (Augmentin) را تجویز کند که به دلیل اثربخشی آن در برابر برخی از گونه های مقاوم، توصیه می شود. نکته قابل توجه این است که سر خود به فرزند خود آنتی بیوتیک ندهید. ممکن است علاوه بر حل نکردن مشکل، مقاومت آنتی بیوتیکی هم ایجاد کرده که باعث بدتر شدن مشکل می شود.
به نقل از ژورنال انجمن پزشکی آمریکا:
عفونت گوش میانی یکی از شایعترین علل مراجعه کودکان به پزشک است و بیش از ۶۰ درصد موارد تا قبل از ۵ سالگی رخ میدهد.
علل گوش درد در کودکان
علت گوش درد در کودکان میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
| علت گوش درد در کودکان | توضیحات |
|---|---|
| اوتیت میانی | عفونت یا التهاب گوش میانی که معمولاً بهدلیل عفونتهای باکتریایی یا ویروسی ایجاد شده و با تجمع مایع در پشت پرده گوش همراه است. |
| عفونت گوش | شامل اوتیت خارجی (عفونت مجرای گوش) یا عفونتهای قارچی که باعث درد و التهاب میشوند. |
| عفونت سینوسی | فشار ناشی از سینوسها میتواند به گوش منتقل شده و ایجاد درد و ناراحتی کند. |
| اشیاء خارجی در گوش | ورود اجسام خارجی مانند دانه، مهره یا کاغذ به گوش کودک باعث تحریک، درد و آسیب احتمالی میشود. |
| تغییر فشار هوا | نوسانات ناگهانی فشار، مثل هنگام پرواز یا غواصی، باعث احساس گرفتگی و درد در گوش میشود. |
| آلرژی | واکنشهای آلرژیک منجر به التهاب شیپور استاش شده و باعث احساس فشار و درد در گوش میشود. |
| سرماخوردگی یا عفونت تنفسی | بیماریهایی که باعث احتقان بینی و التهاب میشوند، عملکرد شیپور استاش را مختل کرده و درد گوش ایجاد میکنند. |
| تروما یا آسیب فیزیکی | ضربه یا کشیدن گوش میتواند به بافتها آسیب رسانده و درد ایجاد کند. |
| گوش شناگر | ماندن رطوبت در گوش (معمولاً پس از شنا) محیط مناسبی برای رشد باکتری فراهم کرده و موجب عفونت میشود. |
| انسداد جرم گوش | تجمع زیاد موم گوش میتواند منجر به احساس پری، کاهش شنوایی و درد شود. |
| دندان درآوردن | التهاب و درد لثه در نوزادان گاهی به ناحیه گوش منتقل شده و باعث درد ارجاعی میشود. |
علائم گوش درد اطفال
علائم گوش درد در کودکان میتواند برای والدین نگران کننده باشد؛ زیرا ممکن است نشان دهنده مسائل زمینهای بوده و به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد. از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

- حس ناراحتی و درد در گوش؛ ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونت گوش است که اغلب با تب و تحریک پذیری همراه است. کودکان ممکن است با کشیدن گوش خود، مالیدن گوش، یا شکایت از درد، ناراحتی خود را ابراز کنند.
- تحریک پذیری و پایین آمدن آستانه تحمل؛ گوش درد می تواند کودکان را تحریک پذیر و بداخلاق کند.
- تب؛ عفونتها اغلب همراه با گوش درد هستند و تب میتواند نشان دهنده پاسخ بدن به عفونت باشد.
- مشکلات شنوایی؛ کودکان ممکن است طبق معمول به دلیل تجمع مایع در گوش میانی در شنیدن یا پاسخ به صداها مشکل داشته باشند. بنابراین نظارت بر پاسخگویی کودک به صداها و توانایی او در پیگیری مکالمات بسیار مهم است.
- از دست دادن اشتها؛ درد و ناراحتی همراه با گوش درد میتواند باعث کاهش اشتها در کودکان شود.
- تخلیه مایع از گوش؛ یکی دیگر از علائم قابل توجه گوش درد، ترشح مایعات از گوش است. این میتواند نشانهای از پارگی پرده گوش باشد؛ که اغلب ناشی از عفونت گوش درمان نشده است.
- مشکل در خواب؛ گوش درد میتواند در شب هنگام دراز کشیدن کودکان بدتر شود و منجر به اختلال در الگوی خواب شود.
- سرگیجه و عدم تعادل؛ در برخی موارد کودکان ممکن است از سرگیجه یا عدم تعادل شکایت کنند. گوش داخلی نقش مهمی در تعادل ایفا میکند و عفونتهایی که بر این ناحیه تأثیر میگذارند؛ میتوانند منجر به این علائم شوند.
راه های درمان گوش درد در کودکان
درمان گوش درد در کودکان به علت اصلی آن بستگی دارد. برای تشخیص مناسب و برنامه درمانی مناسب، مهم است که با یک متخصص گوش مشورت کنید. برخی از استراتژیهای کلی عبارتند از:
درمان گوش درد در کودکان به علت اصلی آن بستگی دارد و برای تشخیص دقیق و انتخاب بهترین روش درمانی، مشاوره با یک متخصص گوش ضروری است. با این حال، برخی راهکارهای کلی میتوانند در کاهش درد و بهبود وضعیت کودک مؤثر باشند. برای مثال، مصرف مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است در کاهش درد مفید باشد، اما هرگز نباید بدون نظر پزشک حتی کمترین دوز آنتیبیوتیک یا داروهای دیگر را به کودک داد.
استفاده از کمپرس گرم یا پارچهای مرطوب و گرم روی گوش نیز میتواند درد را کاهش دهد، به شرطی که دمای پارچه بررسی شده باشد تا از سوختگی جلوگیری شود. حفظ آب بدن کودک نیز نقش مؤثری در رقیق شدن مخاط و کاهش احتقان دارد و به روند بهبودی سرعت میبخشد.
نکته مهم دیگر این است که والدین نباید به هیچ عنوان تلاش کنند اشیاء خارجی را از گوش کودک خارج کنند، زیرا ممکن است آن جسم را بیشتر به داخل فشار داده یا به بافت گوش آسیب برسانند. در صورت مشاهده چنین مواردی، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است.
قطره گوش نیز ممکن است در تسکین درد مفید باشد، بهویژه اگر توسط پزشک برای نوع خاصی از عفونت یا التهاب تجویز شده باشد. همچنین، استفاده از چند قطره روغن زیتون گرم در گوش (با احتیاط و در صورت نداشتن پارگی پرده گوش) میتواند در برخی موارد به کاهش درد کمک کند.
بالا نگه داشتن سر کودک هنگام خواب نیز ممکن است به تخلیه بهتر ترشحات گوش کمک کند. در موارد شدید یا نادر، که تجمع مایع در گوش میانی ادامه دارد یا مشکلات ساختاری وجود دارد، ممکن است پزشک انجام جراحی را برای بهبود وضعیت پیشنهاد دهد.
راه های پیشگیری از گوش درد در کودکان
در حالی که برخی از گوش دردهای کودکان (otalgia) اجتناب ناپذیر هستند؛ اما اقداماتی وجود دارد که والدین میتوانند برای کاهش خطر انجام دهند.
- رعایت بهداشت: به کودکان بیاموزید گوشهای خود را به آرامی تمیز کنند و مطمئن شوید که گوشهای خود را پس از شنا یا حمام کردن کاملا خشک میکنند.
- واکسیناسیون: بروز نگه داشتن واکسیناسیون فرزندتان میتواند به پیشگیری از برخی عفونتهایی که منجر به گوش درد میشود کمک کند.
- از دود سیگار دوری کنید: قرار گرفتن در معرض دود سیگار میتواند خطر عفونت گوش را افزایش دهد. تا حد امکان کودک خود را از دود دور نگه دارید.
- بهداشت خوب دستها را رعایت کنید: به کودک خود بیاموزید که مرتب دستهای خود را بشوید تا از انتشار میکروبهایی که میتوانند منجر به عفونت شوند و انتقال آنفولانزا از گوش جلوگیری شود.
- شیردهی: تغذیه با شیر مادر میتواند سیستم ایمنی کودک را تقویت کرده و خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد.
برای درمان گوش درد اطفال چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در حالی که بسیاری از گوش دردها را میتوان در خانه مدیریت کرد؛ اما مواردی وجود دارد که مراقبتهای پزشکی ضروری است.
- درد شدید: اگر گوش درد کودک شما شدید است یا ادامه دارد؛ با پزشک مشورت کنید.
- تب بالا: تب بالا بهویژه در نوزادان، باید توسط یک متخصص گوش یا اطفال ارزیابی شود.
- تخلیه مایعات: اگر مایع از گوش خارج میشود؛ میتواند نشانه پارگی پرده گوش باشد که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
- کاهش شنوایی: اگر کودک شما تغییر قابل توجهی در شنوایی خود تجربه کرد؛ با پزشک مشورت کنید.earaches sheet

دکتر کوهی، رییس بیمارستان امیراعلم تهران، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و عضو انجمن جراحان گوش و حلق و بینی آمریکا می تواند به شما برای درمان و مشاوره کمک کند.
برای نوبتدهی آنلاین میتوانید به وبسایت drkouhi.clinic/booking مراجعه کنید.
همچنین از طریق صفحه اینستاگرام به آدرس @drkouhi در جریان جدیدترین اطلاعیهها و نکات تخصصی قرار بگیرید.
جهت تماس تلفنی، شمارههای 02191346260 و ۰۹۳۹-۸۷۷۲۴۸۰ پاسخگوی شما هستند.
نشانی مطب: تهران، خیابان ملاصدرا، خیابان شیخ بهایی، خیابان صائب تبریزی غربی، پلاک 34، کلینیک بساوا.
چرا گوش درد در کودکان بیشتر از بزرگسالان است؟
کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر مستعد گوش درد هستند. زیرا شیپور استاش آنها که گوش میانی را به پشت گلو متصل میکند؛ کوتاهتر، باریکتر و افقیتر از بزرگسالان است. این باعث میشود که باکتریها یا ویروسها از گلو به گوش میانی راحتتر حرکت کنند و باعث عفونت شوند. همانطور که کودکان رشد میکنند؛ شیپور استاش آنها بطور معمول بزرگتر و زاویهدارتر میشود و تعداد دفعات گوش درد را کاهش میدهد. علاوه بر این، سیستم ایمنی کودکان هنوز در حال رشد است و آنها را مستعد ابتلا به عفونتها میکند.
نکته مهم گوش درد اطفال
گوش درد در کودکان میتواند ناراحت کننده باشد؛ اما با مراقبت مناسب و مراجعه به پزشک، میتوان آن را بطور موثر مدیریت کرد. درک علل، علائم و گزینههای درمانی برای والدین ضروری است تا به فرزندان کوچک خود آرامش و تسکین دهند. اگر در مورد گوش درد فرزندتان نگرانی دارید؛ همیشه با یک متخصص گوش واجد شرایط برای تشخیص و راهنمایی دقیق گوش درد کودکان مشورت بخواهید. همچنین هیچ وقت به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک حتی با دوز پایین هم رو نیاورید. در قدم اول باید دلیل گوش درد اطفال شما کشف شود تا بتوان درمان مناسب و سریعی برای او تجویز کرد.
به نقل از انجمن اطفال آمریکا:
استفاده از آنتیبیوتیک تنها در موارد خاص و بر اساس تشخیص پزشک توصیه میشود، زیرا بیش از ۷۰٪ عفونتهای گوش کودکان به صورت خودبهخود برطرف میشوند.
در نهایت، بهترین روش درمان گوش درد کودکان به تشخیص دقیق علت بستگی دارد. استفاده بهموقع از دارو، مشورت با پزشک و رعایت مراقبتهای خانگی میتواند به درمان سریع گوش درد کودکان کمک کند. همچنین توجه والدین به علائم هشداردهنده، کلید اصلی در درمان گوش درد اطفال است.






16 دیدگاه دربارهٔ «مطمئن ترین روش درمان گوش درد کودکان | درمان سریع گوش درد کودکان»
سلام شبتون بخیر میگم گوش دخترم خیلی درد میکنه
فقط گوش چپ دخترم درد میکنه
گوش راست دخترم درد نمیکنه
دخترم داره خیلی خیلی زیاد اذیت میشود 💚💋❤️🌹💞🌬️
سلام، گوشدرد شدید یکطرفه در دخترتان میتواند به عفونت یا التهاب گوش میانی مرتبط باشد. برای معاینه و درمان، از طریق راههای ارتباطی با کلینیک دکتر کوهی تماس بگیرید یا حضوری مراجعه کنید.
پسرم دائم گوشش درد میگیره و مجبورم بهش استامینوفن بدم، این مسکنها عوارضی نداره که بخواد نگرانم کنه؟
پدر عزیز، درک میکنم که نگران عوارض داروهایی مثل استامینوفن برای فرزندتان هستید. به طور کلی، استامینوفن داروی بیخطری محسوب میشود، اما مصرف بیش از حد آن میتواند عوارضی داشته باشد. مهمترین نکته این است که دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک یا برچسب دارو مصرف کنید و از دوز توصیه شده تجاوز نکنید. اگر درد گوش فرزندتان با استامینوفن کنترل نمیشود یا علائم دیگری مانند تب، ترشح از گوش یا بیقراری شدید دارد، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی درد مشخص و درمان مناسب تجویز شود. خوددرمانی با آنتیبیوتیکها به هیچ وجه توصیه نمیشود، زیرا میتواند باعث مقاومت دارویی و بدتر شدن مشکل شود.
من خیلی میترسم پسرم به آنتی بیوتیک مقاوم بشه، واقعا هیچ راه دیگه ای برای درمان عفونت گوشش نیست؟
مادر عزیز، نگرانی شما کاملاً قابل درک است. درست است که مصرف بیرویه آنتیبیوتیکها میتواند منجر به مقاومت دارویی شود، اما در مورد عفونت گوش، اگر علائم کودک شما متوسط تا شدید باشد و پزشک تشخیص عفونت باکتریایی بدهد، آنتیبیوتیکهایی مانند آموکسیسیلین-کلاوولانات (Augmentin) به دلیل اثربخشیشان در برابر گونههای مقاوم، تجویز میشوند. با این حال، حتماً با پزشک در مورد مزایا و معایب احتمالی آنتیبیوتیکها صحبت کنید و اگر سوال دیگری دارید یا نگران روشهای جایگزین هستید، مطرح کنید تا بهترین تصمیم را برای فرزندتان بگیریم.
شنیدم عفونت گوش میانی خیلی شایعه، اصلا راهی هست بشه ازش پیشگیری کرد؟
بله، عفونت گوش میانی در کودکان شایع است، اما راههایی برای پیشگیری وجود دارد. واکسیناسیون منظم، به خصوص واکسن آنفولانزا و پنوموکوک، میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. همچنین، اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار و کنترل آلرژیها در صورت وجود، از جمله اقدامات پیشگیرانهای هستند که میتوانید برای فرزندتان انجام دهید. شیر مادر نیز در نوزادان میتواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش احتمال عفونت گوش کمک کند. در نهایت، رعایت بهداشت دستها و اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار نیز بسیار مهم است.
گوش درد پسرم خیلی اذیتش میکنه، فقط میخوام بدونم اگه آموکسی سیلین-کلاوولانات جواب نداد، دیگه چه کار میشه کرد؟
والد گرامی، نگرانی شما را درک میکنم. اگر آموکسیسیلین-کلاوولانات موثر واقع نشود، متخصص اطفال فرزند شما گزینههای دیگری را در نظر خواهد گرفت. این موارد میتواند شامل تجویز آنتیبیوتیکهای قویتر با طیف اثر وسیعتر، بررسی دقیقتر علت گوش درد (مانند عفونت مقاوم به دارو یا عوامل غیر باکتریایی) و در صورت لزوم، ارجاع به متخصص گوش و حلق و بینی برای بررسیهای تخصصیتر باشد. مهم است که به خاطر داشته باشید، درمان باید تحت نظر پزشک و بر اساس شرایط خاص فرزند شما تعیین شود.
شنیدم عفونت گوش میانی تو بچهها خیلی شایعه، اگه پسرم مدام گوشش عفونت کنه، لازمه متخصص گوش و حلق و بینی ببینتش؟
مادر عزیز، بله، عفونت گوش میانی در کودکان بسیار شایع است. اما اگر فرزند شما به طور مکرر دچار عفونت گوش میشود، توصیه میکنم حتماً توسط یک متخصص گوش، حلق و بینی معاینه شود. تکرار عفونتها میتواند نشانهای از مشکلات زمینهای باشد که نیاز به بررسی دقیقتر و شاید درمان تخصصی دارد. متخصص میتواند با بررسی دقیق، علت اصلی این عفونتهای مکرر را تشخیص داده و بهترین راهکار درمانی را برای فرزندتان ارائه دهد تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
پسرم خیلی گوشش درد میکنه، میتونم از همون مسکنهایی که خودمون استفاده میکنیم بهش بدم یا دوزش برای بچهها فرق داره؟
مادر عزیز، درد گوش فرزندتان را جدی بگیرید. در مورد مصرف مسکن، به هیچ وجه خودسرانه از داروهای بزرگسالان برای کودکان استفاده نکنید. دوز داروها برای کودکان با توجه به وزن و سنشان متفاوت است و مصرف اشتباه میتواند خطرناک باشد. بهترین کار این است که ابتدا با یک متخصص اطفال مشورت کنید تا علت گوش درد مشخص شود و سپس، با توجه به تشخیص پزشک، داروی مناسب با دوز صحیح برای فرزندتان تجویز شود.
دخترم خیلی کوچیکه و سرما خورده، با این اوصاف اگه گوش دردش خوب نشد حتما باید آموکسی سیلین-کلاوولانات رو شروع کنم؟
مادر عزیز، با توجه به اینکه دخترتان کوچک است و سرما خورده، شروع آنتیبیوتیک آموکسیسیلین-کلاوولانات (Augmentin) بلافاصله پس از بروز گوش درد، الزامی نیست. ابتدا باید علت گوش درد مشخص شود. اگر گوش درد ناشی از عفونت باکتریایی با علائم متوسط تا شدید باشد، آنتیبیوتیک تجویز میشود. اما اگر درد خفیف باشد یا علت دیگری داشته باشد، ممکن است درمانهای دیگری مانند مسکنها کافی باشند. به هیچ عنوان خودسرانه به فرزندتان آنتیبیوتیک ندهید و حتما برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به متخصص اطفال مراجعه کنید.