یکی از نگرانیهای رایج در میان والدین، گوش درد کودکان (otalgia) است که میتواند به دلایل مختلف ایجاد شود. طبق گفته آکادمی آمریکایی، از هر 6 کودک، حدود ۵ کودک از تا سن 3 سالگی، این درد را تجربه می کنند. به طور کلی عفونت گوش میانی و گوش خارجی، سرما خوردگی یا آنفولانزا، آلرژی ها، مشکلات دندانی و تغییرات ناگهانی فشار هوا؛ می تواند دلبند شما را اذیت کنند. درمان اولیه ممکن است شامل استفاده از مسکن هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل درد باشد. اگر کودک شما مشکوک به عفونت باکتریایی با علائم متوسط تا شدید باشد؛ متخصص اطفال ممکن است آنتی بیوتیک های قوی تری مانند آموکسی سیلین-کلاوولانات (Augmentin) را تجویز کند که به دلیل اثربخشی آن در برابر برخی از گونه های مقاوم، توصیه می شود. نکته قابل توجه این است که سر خود به فرزند خود آنتی بیوتیک ندهید. ممکن است علاوه بر حل نکردن مشکل، مقاومت آنتی بیوتیکی هم ایجاد کرده که باعث بدتر شدن مشکل می شود.
علل گوش درد در کودکان
گوش درد در کودکان میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
- اوتیت میانی: یک عفونت یا التهاب گوش میانی است که اغلب ناشی از عفونتهای باکتریایی یا ویروسی است. تجمع مایع در پشت پرده گوش میتواند باعث فشار و درد شود.
- عفونت گوش: عفونت مجرای گوش خارجی (اوتیت خارجی) یا عفونتهای ناشی از قارچها، میتواند منجر به گوش درد در کودکان شود.
- عفونت سینوسی: با ایجاد تغییرات فشاری که بر گوشها تأثیر میگذارد؛ باعث درد و ناراحتی میشود.
- اشیاء خارجی: کودکان ممکن است اشیایی را در گوش خود فرو کنند که منجر به درد و آسیب احتمالی میشود.
- تغییر فشار هوا: تغییرات سریع فشار هوا در طول فعالیتهایی مانند سفر هوایی، میتواند باعث گوش درد در کودکان شود.
- آلرژی: واکنشهای آلرژیک میتواند باعث التهاب در شیپور استاش شود و منجر به تغییرات فشار و ناراحتی گردد.
- سرماخوردگی یا عفونتهای تنفسی: بیماریهایی که باعث احتقان و التهاب میشوند؛ میتوانند بر شیپور استاش تأثیر گذاشته و باعث بروز گوش درد شوند.
- تروما: صدمات وارده به گوش مانند کشیدن یا سیلی زدن، میتواند منجر به درد شود.
- گوش شناگر: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض رطوبت مانند شنا، میتواند محیط مساعدی برای رشد باکتریها در کانال گوش ایجاد کند و منجر به درد شود.
- انسداد جرم گوش: جرم بیش از حد گوش میتواند باعث ناراحتی و حتی گوش درد شود.
- دندان درآوردن: زمانی که نوزادان در حال دندان درآوردن هستند؛ گاهی اوقات درد و التهاب لثه آنها میتواند باعث درد ارجاعی به ناحیه گوش شود.
علائم گوش درد اطفال
علائم گوش درد در کودکان میتواند برای والدین نگران کننده باشد؛ زیرا ممکن است نشان دهنده مسائل زمینهای بوده و به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد. از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حس ناراحتی و درد در گوش: ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونت گوش است که اغلب با تب و تحریک پذیری همراه است. کودکان ممکن است با کشیدن گوش خود، مالیدن گوش، یا شکایت از درد، ناراحتی خود را ابراز کنند.
- تحریک پذیری و پایین آمدن آستانه تحمل: گوش درد می تواند کودکان را تحریک پذیر و بداخلاق کند.
- تب: عفونتها اغلب همراه با گوش درد هستند و تب میتواند نشان دهنده پاسخ بدن به عفونت باشد.
- مشکلات شنوایی: کودکان ممکن است طبق معمول به دلیل تجمع مایع در گوش میانی در شنیدن یا پاسخ به صداها مشکل داشته باشند. بنابراین نظارت بر پاسخگویی کودک به صداها و توانایی او در پیگیری مکالمات بسیار مهم است.
- از دست دادن اشتها: درد و ناراحتی همراه با گوش درد میتواند باعث کاهش اشتها در کودکان شود.
- تخلیه مایع از گوش: یکی دیگر از علائم قابل توجه گوش درد، ترشح مایعات از گوش است. این میتواند نشانهای از پارگی پرده گوش باشد؛ که اغلب ناشی از عفونت گوش درمان نشده است.
- مشکل در خواب: گوش درد میتواند در شب هنگام دراز کشیدن کودکان بدتر شود و منجر به اختلال در الگوی خواب شود.
- سرگیجه و عدم تعادل: در برخی موارد کودکان ممکن است از سرگیجه یا عدم تعادل شکایت کنند. گوش داخلی نقش مهمی در تعادل ایفا میکند و عفونتهایی که بر این ناحیه تأثیر میگذارند؛ میتوانند منجر به این علائم شوند.
راه های درمان گوش درد در کودکان
درمان گوش درد در کودکان به علت اصلی آن بستگی دارد. برای تشخیص مناسب و برنامه درمانی مناسب، مهم است که با یک متخصص گوش مشورت کنید. برخی از استراتژیهای کلی عبارتند از: nhs.uk
- مدیریت درد با مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می تواند کمک کننده باشد اما هیچ وقت سر خود و بدون دستور پزشک این کار را انجام ندهید. حتی برای پایین ترین دوز آنتی بیوتیک!
- کمپرس گرم یا استفاده از یک پارچه گرم و مرطوب روی گوش آسیب دیده میتواند به کاهش درد کمک کند. برای جلوگیری از سوختگی، از داغ نبودن پارچه اطمینان حاصل کنید.
- آبرسانی و هیدراته ماندن میتواند به رقیق شدن مخاط، کاهش احتقان و در نتیجه به روند بهبودی کمک کند.
- والدین هرگز نباید خودشان سعی کنند اشیاء خارجی را از گوش کودک خارج کنند. زیرا این کار میتواند شی را بیشتر به داخل فشار دهد یا باعث آسیب شود. در صورت مشکوک بودن به جسم خارجی به یک متخصص مراجعه کنید.
- قطره گوش می تواند گوش درد کودکان را بهبود بخشد اما باید توجه داشته باشید که قطره گوش تجویزی ممکن است برای انواع خاصی از عفونت یا التهاب گوش توصیه شود.
- چند قطره روغن زیتون گرم در گوش میتواند به تسکین درد کمک کند.
- بالا نگه داشتن سر کودک در هنگام خواب ممکن است به خروج ترشحات کمک کند.
- در موارد نادر، ممکن است برای تخلیه مایع از گوش میانی یا رسیدگی به شرایط شدیدتر، جراحی لازم باشد.
راه های پیشگیری از گوش درد در کودکان
در حالی که برخی از گوش دردهای کودکان (otalgia) اجتناب ناپذیر هستند؛ اما اقداماتی وجود دارد که والدین میتوانند برای کاهش خطر انجام دهند.
- رعایت بهداشت: به کودکان بیاموزید گوشهای خود را به آرامی تمیز کنند و مطمئن شوید که گوشهای خود را پس از شنا یا حمام کردن کاملا خشک میکنند.
- واکسیناسیون: بروز نگه داشتن واکسیناسیون فرزندتان میتواند به پیشگیری از برخی عفونتهایی که منجر به گوش درد میشود کمک کند.
- از دود سیگار دوری کنید: قرار گرفتن در معرض دود سیگار میتواند خطر عفونت گوش را افزایش دهد. تا حد امکان کودک خود را از دود دور نگه دارید.
- بهداشت خوب دستها را رعایت کنید: به کودک خود بیاموزید که مرتب دستهای خود را بشوید تا از انتشار میکروبهایی که میتوانند منجر به عفونت شوند جلوگیری شود.
- شیردهی: تغذیه با شیر مادر میتواند سیستم ایمنی کودک را تقویت کرده و خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد.
برای درمان گوش درد اطفال چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در حالی که بسیاری از گوش دردها را میتوان در خانه مدیریت کرد؛ اما مواردی وجود دارد که مراقبتهای پزشکی ضروری است.
- درد شدید: اگر گوش درد کودک شما شدید است یا ادامه دارد؛ با پزشک مشورت کنید.
- تب بالا: تب بالا بهویژه در نوزادان، باید توسط یک متخصص گوش یا اطفال ارزیابی شود.
- تخلیه مایعات: اگر مایع از گوش خارج میشود؛ میتواند نشانه پارگی پرده گوش باشد که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
- کاهش شنوایی: اگر کودک شما تغییر قابل توجهی در شنوایی خود تجربه کرد؛ با پزشک مشورت کنید.
دکتر کوهی، رییس بیمارستان امیراعلم تهران، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و عضو انجمن جراحان گوش و حلق و بینی آمریکا می تواند به شما برای درمان و مشاوره کمک کند.
سایت https://drkouhi.clinic/booking
پیج اینستاگرامی به آدرس drkouhi@
شمارههای تماس: 02188884831 – 09398772480
آدرس حضوری: تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از پارک ساعی، نبش خیابان دوم گاندی، طبقه ششم واقع در ساختمان پزشکان دی
چرا گوش درد در کودکان بیشتر از بزرگسالان است؟
کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر مستعد گوش درد هستند. زیرا شیپور استاش آنها که گوش میانی را به پشت گلو متصل میکند؛ کوتاهتر، باریکتر و افقیتر از بزرگسالان است. این باعث میشود که باکتریها یا ویروسها از گلو به گوش میانی راحتتر حرکت کنند و باعث عفونت شوند. همانطور که کودکان رشد میکنند؛ شیپور استاش آنها بطور معمول بزرگتر و زاویهدارتر میشود و تعداد دفعات گوش درد را کاهش میدهد. علاوه بر این، سیستم ایمنی کودکان هنوز در حال رشد است و آنها را مستعد ابتلا به عفونتها میکند. kidshealth
سخن پایانی از گوش درد اطفال
گوش درد در کودکان میتواند ناراحت کننده باشد؛ اما با مراقبت مناسب و مراجعه به پزشک، میتوان آن را بطور موثر مدیریت کرد. درک علل، علائم و گزینههای درمانی برای والدین ضروری است تا به فرزندان کوچک خود آرامش و تسکین دهند. اگر در مورد گوش درد فرزندتان نگرانی دارید؛ همیشه با یک متخصص گوش واجد شرایط برای تشخیص و راهنمایی دقیق مشورت بخواهید. همچنین هیچ وقت به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک حتی با دوز پایین هم رو نیاورید. در قدم اول باید دلیل گوش درد دلبند شما کشف شود تا بتوان درمان مناسب و سریعی برای او تجویز کرد.
