چه چیزهایی را باید قبل از کاشت حلزون گوش بدانید؟
کاشت حلزون(cochlear implantation) گوش، تعبیه یک وسیله الکترونیکی در گوش است که تا حدی شنوایی را بازیابی می‌کند. این دستگاه می‌تواند برای افرادی که در اثر آسیب گوش داخلی دچار کاهش شنوایی شدید شده‌اند و سمعک(hearing aids) دیگر برای آنها کارایی ندارد گزینه مناسبی باشد. بر خلاف سمعک که صدا را تقویت می‌کند، در جراحی کاشت حلزون گوش ، این پروتز بخش‌های آسیب‌دیده گوش را دور میزند تا سیگنال‌های صوتی را به عصب شنوایی برساند.
در پروسه کاشت حلزون از پردازنده صوتی که در پشت گوش قرار می‌گیرد استفاده میشود. این پردازنده سیگنال‌های صوتی را دریافت و آنها را به گیرنده‌ای که در زیر پوست پشت گوش کاشته شده ارسال می‌کند. گیرنده سیگنال‌ها را به الکترودهای کاشته شده در گوش داخلی (حلزون شنوایی) ارسال می‌نماید.
سیگنال‌ها عصب شنوایی را تحریک کرده و سپس آنها را به سمت مغز هدایت می‌کنند و در نهایت مغز این سیگنال‌ها را به عنوان صدا تفسیر می‌کند. اگرچه این صداها دقیقاً مانند شنوایی طبیعی نخواهد بود.
برای یادگیری تفسیر سیگنال‌های دریافت شده از کاشت حلزون به زمان و آموزش نیاز است. در طول یک سال استفاده از دستگاه، اکثر افراد با کاشت حلزون گوش در درک گفتار، پیشرفت قابل توجهی به دست می‌آورند. در ادامه نکات مهم قبل از کاشت حلزون گوش را بررسی کرده ایم.
چرا عمل کاشت حلزون گوش انجام دهیم؟
همانطور که اشاره شد، عمل کاشت حلزون گوش ،قدرت شنوایی را در افرادی که دچار کم شنوایی شدید(Hearing loss)هستند و دیگر سمعک به آنها در شنوایی کمک نمی‌کند، بازیابی می‌کند. کاشت حلزون می‌تواند ارتباط و کیفیت زندگی فرد بیمار را تا حد زیادی، بهبود بخشد. سن طلایی در کودکان، جهت دریافت بهترین نتیجه از جراحی کاشت حلزون، در رنج شش تا دوازده ماهگی به حساب می‌اید.
در افرادی که کاشت حلزون داشته‌اند موارد زیر گزارش شده است:
- توانایی شنیدن گفتار بدون نیاز به نشانه‌های بصری مانند لب خوانی
- تشخیص صداهای محیطی طبیعی و روزمره
- قابلیت شنیدن در یک محیط پر سر و صدا
- امکان جهت یابی صدا
- توانایی شنیدن برنامه‌های تلویزیونی، موسیقی و مکالمات تلفنی
قبل از کاشت حلزون گوش و در واقع برای کاندیداتوری کاشت حلزون گوش، باید شرایط زیر را داشته باشید:
- کاهش شنوایی بسیار شدید به طوری که باعث قطع ارتباط گفتاری شود.
- بهره مندی محدود از سمعک که توسط آزمایش‌های شنوایی تخصصی تعیین میشود.
- نداشتن شرایط پزشکی یا عواملی که باعث افزایش خطرات مرتبط با کاشت حلزون شود.
- داشتن انگیزه بالا برای شرکت در جلسات توانبخشی شنوایی.
- داشتن آگاهی کامل و انتظارات واقع بینانه از نتایج آنچه کاشت حلزون در قدرت شنوایی می‌تواند به همراه داشته باشد.
خطرات کاشت حلزون گوش چیست؟
جراحی کاشت حلزون گوش، به طور کلی بی خطر است. خطرات کاشت و تعبیه پروتز حلزونی گوش، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ممکن است به ندرت، باقی مانده شنوایی خود را از دست بدهید.
- پس از جراحی کاشت حلزون گوش ممکن است غشای اطراف مغز و نخاع التهاب (مننژیت/Meningitis) پیدا کند. معمولاً قبل از کاشت گوش حلزونی برای کاهش خطر مننژیت در بزرگسالان و کودکان واکسیناسیون و مصرف آنتی بیوتیک انجام میشود.
- برای ترمیم یا تعویض دستگاه داخلی معیوب ممکن است گاهی به جراحی نیاز باشد.
- در نظر داشته باشید این عوارض به ندرت صورت می پذیرد.
عوارضی که به ندرت اتفاق می‌افتد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خون ریزی گوش(ear bleeding)
- فلج صورت
- عفونت در محل جراحی
- عفونت دستگاه
- مشکلات تعادل
- سرگیجه(vertigo)
- اختلال چشایی
- وزوز گوش(tinnitus)
- نشت مایع نخاعی
آمادگی‌های قبل از کاشت حلزون گوش گوش
جراحی کاشت حلزون گوش، با بیهوشی عمومی انجام می شود؛ قبل از کاشت حلزون گوش بازگردانی شنوایی، شما یا فرزندتان ممکن است لازم باشد:
- مصرف داروها یا مکمل های خاص را برای مدت زمان مشخصی متوقف کنید.
- مدت زمان مشخصی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
پزشک جراح گوش شما، دستورالعمل‌ها و نکات لازم را قبل از عمل به شما خواهد گفت. در ادامه به بیان نکاتی می‌پردازیم که باید قبل از عمل جراحی کاشت حلزون، هنگام جراحی و بعد از آن مورد توجه قرار گیرند.
شما یا فرزندتان قبل از کاشت حلزون گوش، نیاز به ارزیابی دقیق پزشکی دارید تا مشخص شود آیا کاشت حلزون گزینه مناسبی است یا خیر. ارزیابی که پزشک انجام می‌دهد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تست‌های شنوایی، گفتاری و گاهی تعادل
- انجام معاینات پزشکی برای ارزیابی سلامت گوش داخلی
- انجام آزمایشات تصویربرداری MRI یا CT جمجمه برای ارزیابی وضعیت حلزون گوش و ساختمان گوش داخلی
- سفارش آزمایش سلامت روان (روانشناختی) برای تعیین توانایی شما در یادگیری با استفاده از کاشت حلزون
در طول عمل جراحی جراح گوش یک برش در پشت گوش و یک سوراخ کوچک در قسمت استخوان جمجمه (ماستوئید/Mastoid) برای قرار گرفتن قسمت داخلی دستگاه ایجاد می‌کند. سپس جراح یک سوراخ کوچک در حلزون ایجاد می‌کند و از طریق این سوراخ ردیف الکترودی قسمت داخلی دستگاه را داخل حلزون جایگذاری می‌نماید. شکاف پوست پس از قرارگرفتن دستگاه داخلی در زیر آن ، بخیه زده میشود.
بعد از عمل جراحی گوش ممکن است افراد این موارد را تجربه کنند:
- فشار یا ناراحتی بر روی گوش
- سرگیجه یا حالت تهوع
بیشتر افراد بعد از عمل حال عمومی خوبی داشته و معمولا روز جراحی یا یک روز بعد از جراحی مرخص می‌شوند. یک شنوایی شناس حدود دو تا شش هفته پس از جراحی و اطمینان از بهبود محل عمل، دستگاه را روشن یا فعال می‌کند.
چگونه دستگاه حلزون گوش فعال میشود؟
برای فعال سازی کاشت حلزون گوش، کارشناسان شنوایی سنج کارهای زیر را انجام می‌دهد:
- پردازشگر صدا را متناسب با شما یا فرزندتان تنظیم می‌کند.
- اجزای دستگاه را بررسی می‌کند تا از عملکرد آن مطمئن شود.
- صداهایی که شما یا فرزندتان باید بشنوید را تعیین می‌کند.
- در مورد مراقبت و استفاده صحیح از دستگاه به شما اطلاعات می‌دهد.
- به گونه‌ای که در حد توانایی خود بشنوید دستگاه را تنطیم می‌کند.
بعد از عمل جراحی و فعال سازی دستگاه حلزون گوش باید توان بخشی انجام شود. توان بخشی شامل آموزش مغز برای درک صداهایی است که از طریق کاشت حلزون شنیده می شود. صداهای گفتاری و محیطی روزمره که می‌شنوید با آنچه که به یاد می‌آورید متفاوت خواهد بود. مغز شما به زمان نیاز دارد تا معنی این صداها را تشخیص دهد. این روند با استفاده مداوم از پردازنده گفتاری در ساعات بیداری بهبود پیدا می‌کند.
نتایج عمل کاشت حلزون گوش
نتایج جراحی کاشت حلزون در افراد مختلف متفاوت است. سن از دست دادن شنوایی و مدت زمان بین کم شنوایی و جراحی کاشت حلزون گوش از جمله عواملی هستند که می توانند نتایج کاشت حلزون را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین قبل از کاشت حلزون گوش باید به سن افراد هم توجه شود.
همانطور که در متون بالا اشاره شد، برای کودکان زمانی بهترین نتیجه حاصل میشود که عمل جراحی در سنین پایین‌تر کودکی، حدودا یک سالگی، انجام شود. بهترین نتایج برای بزرگسالان زمانی حاصل میشود که فاصله زمانی کوتاهی بین کم شنوایی و دریافت کاشت حلزون باشد. بزرگسالانی که تجربه صوتی کمی دارند و یا هیچ تجربه‌ای ندارند، معمولاً از کاشت حلزون بهره کمی می‌برند.
برخی از نتایج پیش بینی شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
شنوایی واضح‌تر: بسیاری از افرادی که واجد شرایط کاشت حلزون هستند، ممکن است در نهایت با استفاده از دستگاه، شنوایی واضح‌تری داشته باشند.
بهبود وزوز گوش: قطعا دلیل اصلی دریافت کاشت حلزون، وزوز گوش نیست اما کاشت حلزون گوش ممکن است تا حدی شدت وزوز گوش را بهبود بخشد. در موارد بسیار نادر احتمال دارد، دستگاه شدت وزوز گوش را بدتر کند. جهت دریافت مشاوره در زمینه کاشت حلزون گوش و ناشنوایی، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت دکتر علی کوهی فوق تخصص جراحی گوش، حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا، با ایشان در ارتباط باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر با مرکز دکتر علی کوهی در تهران، تماس بگیرید.
منبع: