تاول گوش
اگرچه داشتن مشکلات پوستی ممکن است باعث ایجاد تاول گوش و سایر ضایعات پوستی با هدفون، دسته عینک و گاهی سمعک در سطح گوش بشود، اما وقتی صحبت از تاول گوش می شود یک بیماری خاص جلب توجه می کند.
بولوس میرنژیت (bullous miringitis) به تاول های دردناکی گفته می شود که بر روی پرده شکل می گیرند.
هم کودکان هم بزرگسالان، در معرض ابتلا به تاول گوش قرار دارند. با وجود این، تاول گوش در کودکان شیوع بیشتری دارد. متاسفانه تاول گوش یکی از عوامل کاهش شنوایی محسوب می شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری تاول گوش هستند؟
همان طور که گفته شد بیماری بولوس میرنژیت یا همان تاول گوش بیشتر در پسر بچه ها دیده می شود. پسرهای خردسال بین دو تا هشت سال به ویژه در فصل زمستان بیشتر گرفتار این بیماری می شوند. بنظر می رسد شیپور استاش و اختلال عملکرد این عضو در محافظت گوش میانی در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد.
همه ساله در حدود 400،000 نفر در ایالات متحده به تاول گوش مبتلا می شوند. از خصوصیات این بیماری این است که امکان درگیری هر دو گوش به طور همزمان، وجود دارد.
در نوجوانان، احتمال ابتلای دختران بیش از پسران است. هنوز مشخص نشده است که چه تغییری باعث می شود با افزایش سن، تمایل ظهور این بیماری در دختران افزایش یابد.
به نظر می رسد همان ویروس ها و باکتری هایی که عامل ایجاد عفونت گوش میانی هستند، باعث بروز بولوس میرینگایتس می شوند. از این رو، پس از بروز سرماخوردگی، آنفلوانزا یا عفونت گوش میانی احتمال وقوع بیماری تاول گوش بیشتر است.
علل تاول گوش
بسیاری از پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی بر این باور هستند که بولوس میرنژیت یا بیماری تاول گوش نوع ویژه ای از عفونت گوش میانی یا همان اوتیت مدیا باید به حساب آید.
باکتری استرپتوکوک پنومونیه شایع ترین عامل ایجاد بولوس میرنژیت یا همان تاول گوش است. شایان ذکر است، این باکتری مسوول بیشتر عفونت های گوش میانی نیز به شمار می آید.
مایکوپلاسما پنومونیه نام دومین عامل شایع ایجاد بیماری تاول گوش است. این میکروب اغلب در کودکان باعث ایجاد عفونت های دستگاه تنفسی می شود. همین عفونت تنفسی می تواند به گوش هم منتشر شود و بولوس میرنژیت ایجاد کند.
هنوز اطمینان کامل وجود ندارد که دقیقا چگونه این میکروب ها به گوش حمله می کنند. بیشتر پزشکان بر این باور هستند که تاول گوش یا همان بولوس میرنژیت حاصل واکنش التهابی شدید نسبت استقرار باکتری ها و ویروس ها در گوش به خصوص گوش میانی است.
دانستن نوع میکروب مولد بیماری تاول گوش چه اهمیتی دارد؟
پزشک معالج با دانستن نوع میکروب بیماری زا آنتی بیوتیک درست و مناسب را انتخاب می کند. این امر بهبودی زودتر و کامل را تضمین می نماید. به طور معمول، هر عامل بیماری زا به یک آنتی بیوتیک خاص حساس تر است.
علائم تاول گوش
تقریبا همه کسانی که دچار بیماری بولوس میرینگایتیس می شوند، درجاتی از فقدان قدرت شنوایی را گزارش می نمایند. بیشتر مبتلایان به این بیماری به دلیل افت قدرت شنوایی به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه می کنند. اما علائم تاول گوش به همین یک مورد ختم نمی شود.
سایر علائم بیماری تاول گوش عبارتند از:
- تب
- درد در هنگام جویدن یا حرکت دادن گردن
- گوش درد شدید ناشی تاول ها و التهابات عفونی
- خروج ترشحات غیرطبیعی از گوش
کودکان نونهال این توانایی را ندارند که درد خود را به زبان بیاورند. در این نونهالان باید نسبت به علائم زیر حساس بود:
- بی قراری
- مالیدن بیش از حد گوش
- گریه بیش از حد نسبت به روزهای پیشین
باید به یاد داشت که همان میکروب های عامل سرماخوردگی و عفونت تنفسی باعث آغاز بیماری تاول گوش می شود. بنابراین، شاید منطقی باشد اگر کودکی تب یا به ویژه سرفه دارد، منتظر گوش درد او هم باشید.
تشخیص تاول گوش
اگر بیماری از علائم فوق رنج می برد بهتر است به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. پزشک پس از شنیدن شرح حال کامل بیماری و معاینه دقیق گوش فرد به تشخیص این بیماری می رسد.
دکتر علی کوهی دانش آموخته رشته فوق تخصصی جراحی گوش و حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا آماده پذیرش بیماران مبتلا به تاول گوش در کلینیک خود واقع در تهران هستند.
درمان تاول گوش
مانند هر بیماری دیگری، درمان این بولوس میرنژیت هم به میزان پیشرفت این بیماری بستگی دارد. در مواردی که بیماری تازه در ابتدای راه است، درمان های ساده زیر کفایت می کند:
- کمپرس گرم گوش چند بار در روز
- داروهای مسکن و تب بر غیرنسخه ای مانند ایبوپروفن
اما اگر عامل ایجاد تاول گوش یک باکتری باشد، که به طور معمول، هم این گونه است، باید پزشک بر اساس نوع باکتری آنتی بیوتیک لازم را تجویز نماید. برای ریشه کنی این باکتری بیماری زا آنتی بیوتیک خوراکی، یا آنتی بیوتیک موضعی به صورت قطره مخصوص گوش یا گاهی هر دو، لازم است.
به ندرت اگر درد تاول گوش بسیار زیاد باشد، ممکن است پزشک لازم بداند که با یک چاقوی بسیار ظریف و زیر دید با بزرگنمایی کافی تاول های گوش را تخلیه نماید. به طور معمول، انتظار می رود 24 تا 48 ساعت پس از آغاز درمان، علائم به تدریج فروکش نماید.
عوارض تاول گوش
همه عفونت های گوش ممکن است با عوارضی همراه باشند. احتمال بروز این عوارض وقتی بیشتر می شود که برای درمان عفونت دیرتر به پزشک مراجعه شده است.
افت شنوایی یکی از علائم بولوس میرنژیت به شمار می رود. با درمان تاول گوش این علامت برطرف می شود. اگر برای مداوای این بیماری به موقع به پزشک مراجعه نشود یا درمان به طور کامل به انجام نرسد، ممکن است این بیماری به گوش آسیب های دائمی وارد نماید.
بنابراین به طور کلی، پیش آگهی این بیماری خوب است. با توجه به این که علت بروز افت قدرت شنوایی وجود تاول های متورم در کانال گوش است، انتظار می رود با نابودی باکتری ها یا ویروس های عامل ایجاد این تاول ها، بیماری و علائم آن مانند افت شنوایی به طور کامل بهبود یابند.
همان طور که در بالا هم گفته شد بیشتر بیماران مبتلا به تاول گوش با دریافت درمان درست به سرعت (ظرف سه تا پنج روز) به بهبودی کامل دست پیدا می کنند. با وجود این، در برخی موارد، به خصوص در صورت مراجعه دیرهنگام به پزشک، ممکن است روند بهبودی کامل و پاک شدن کامل گوش از عامل بیماری زا تا 5 هفته به درازا بینجامد.
پیشگیری از بیماری تاول گوش
عفونت گوش به صورت مستقیم منتشر نمی شود و سرایت نمی کند. به طور معمول، عفونت گوش حاصل یک سرماخوردگی یا آنفلوانزا است. این بیماری ها از راه انتشار ریزقطرات تنفسی به خصوص هنگام عطسه و سرفه انتقال می یابند.
به طور کلی برای پیشگیری از ابتلا به عفونت های تنفسی و عفونت گوش ناشی از آن مانند تاول گوش پیشنهادهای زیر مطرح می شود:
- پرهیز از استعمال دخانیات و دوری کودکان از دود سیگار یا قلیان
- خودداری از دست زدن به بینی، دهان و چشم ها با دست های آلوده
- شستن درست دست ها با صابون یا مایع شوینده دست ها برای کاهش کلی میکروب ها